íoc
Irish
Etymology 1
From Old Irish íccaid (“to pay; to heal”), from the noun ícc, from Proto-Celtic *īkkā.[1]
Pronunciation
Verb
íoc (present analytic íocann, future analytic íocfaidh, verbal noun íoc, past participle íoctha) (ambitransitive)
Conjugation
| verbal noun | íoc | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| past participle | íoctha | |||||||
| tense | singular | plural | relative | autonomous | ||||
| first | second | third | first | second | third | |||
| indicative | ||||||||
| present | íocaim | íocann tú; íocair† |
íocann sé, sí | íocaimid | íocann sibh | íocann siad; íocaid† |
a íocann; a íocas / a n-íocann* |
íoctar |
| past | d'íoc mé; d'íocas / íoc mé‡; íocas‡ |
d'íoc tú; d'íocais / íoc tú; íocais‡ |
d'íoc sé, sí / íoc sé, sí‡ |
d'íocamar; d'íoc muid / íocamar; íoc muid‡ |
d'íoc sibh; d'íocabhair / íoc sibh; íocabhair‡ |
d'íoc siad; d'íocadar / íoc siad; íocadar‡ |
a d'íoc / ar íoc* |
íocadh; híocadh† |
| past habitual | d'íocainn / íocainn‡; n-íocainn‡‡ |
d'íoctá / íoctá‡; n-íoctᇇ |
d'íocadh sé, sí / íocadh sé, sí‡; n-íocadh sé, s퇇 |
d'íocaimis; d'íocadh muid / íocaimis; íocadh muid‡; n-íocaimis‡‡; n-íocadh muid‡‡ |
d'íocadh sibh / íocadh sibh‡; n-íocadh sibh‡‡ |
d'íocaidís; d'íocadh siad / íocaidís; íocadh siad‡; n-íocaidís‡‡; n-íocadh siad‡‡ |
a d'íocadh / a n-íocadh* |
d'íoctaí / íoctaí‡; n-íocta퇇 |
| future | íocfaidh mé; íocfad |
íocfaidh tú; íocfair† |
íocfaidh sé, sí | íocfaimid; íocfaidh muid |
íocfaidh sibh | íocfaidh siad; íocfaid† |
a íocfaidh; a íocfas / a n-íocfaidh* |
íocfar |
| conditional | d'íocfainn / íocfainn‡; n-íocfainn‡‡ | d'íocfá / íocfá‡; n-íocfᇇ | d'íocfadh sé, sí / íocfadh sé, sí‡; n-íocfadh sé, s퇇 | d'íocfaimis; d'íocfadh muid / íocfaimis‡; íocfadh muid‡; n-íocfaimis‡‡; n-íocfadh muid‡‡ | d'íocfadh sibh / íocfadh sibh‡; n-íocfadh sibh‡‡ | d'íocfaidís; d'íocfadh siad / íocfaidís‡; íocfadh siad‡; n-íocfaidís‡‡; n-íocfadh siad‡‡ | a d'íocfadh / a n-íocfadh* |
d'íocfaí / íocfaí‡; n-íocfa퇇 |
| subjunctive | ||||||||
| present | go n-íoca mé; go n-íocad† |
go n-íoca tú; go n-íocair† |
go n-íoca sé, sí | go n-íocaimid; go n-íoca muid |
go n-íoca sibh | go n-íoca siad; go n-íocaid† |
— | go n-íoctar |
| past | dá n-íocainn | dá n-íoctá | dá n-íocadh sé, sí | dá n-íocaimis; dá n-íocadh muid |
dá n-íocadh sibh | dá n-íocaidís; dá n-íocadh siad |
— | dá n-íoctaí |
| imperative | ||||||||
| – | íocaim | íoc | íocadh sé, sí | íocaimis | íocaigí; íocaidh† |
íocaidís | — | íoctar |
* indirect relative
† archaic or dialect form
‡ dependent form
‡‡ dependent form used with particles that trigger eclipsis (except an)
Derived terms
- an píobaire a íoc (“to pay the piper”)
- íocaí
- íocóir
Noun
íoc m or f (genitive singular íoca, nominative plural íocaí)
Declension
| |||||||||||||||||||||||||||||||||
Etymology 2
From the same source as etymology 1.
Verb
íoc (present analytic íocann, future analytic íocfaidh, verbal noun íoc, past participle íoctha) (ambitransitive)
Conjugation
| verbal noun | íoc | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| past participle | íoctha | |||||||
| tense | singular | plural | relative | autonomous | ||||
| first | second | third | first | second | third | |||
| indicative | ||||||||
| present | íocaim | íocann tú; íocair† |
íocann sé, sí | íocaimid | íocann sibh | íocann siad; íocaid† |
a íocann; a íocas / a n-íocann* |
íoctar |
| past | d'íoc mé; d'íocas / íoc mé‡; íocas‡ |
d'íoc tú; d'íocais / íoc tú; íocais‡ |
d'íoc sé, sí / íoc sé, sí‡ |
d'íocamar; d'íoc muid / íocamar; íoc muid‡ |
d'íoc sibh; d'íocabhair / íoc sibh; íocabhair‡ |
d'íoc siad; d'íocadar / íoc siad; íocadar‡ |
a d'íoc / ar íoc* |
íocadh; híocadh† |
| past habitual | d'íocainn / íocainn‡; n-íocainn‡‡ |
d'íoctá / íoctá‡; n-íoctᇇ |
d'íocadh sé, sí / íocadh sé, sí‡; n-íocadh sé, s퇇 |
d'íocaimis; d'íocadh muid / íocaimis; íocadh muid‡; n-íocaimis‡‡; n-íocadh muid‡‡ |
d'íocadh sibh / íocadh sibh‡; n-íocadh sibh‡‡ |
d'íocaidís; d'íocadh siad / íocaidís; íocadh siad‡; n-íocaidís‡‡; n-íocadh siad‡‡ |
a d'íocadh / a n-íocadh* |
d'íoctaí / íoctaí‡; n-íocta퇇 |
| future | íocfaidh mé; íocfad |
íocfaidh tú; íocfair† |
íocfaidh sé, sí | íocfaimid; íocfaidh muid |
íocfaidh sibh | íocfaidh siad; íocfaid† |
a íocfaidh; a íocfas / a n-íocfaidh* |
íocfar |
| conditional | d'íocfainn / íocfainn‡; n-íocfainn‡‡ | d'íocfá / íocfá‡; n-íocfᇇ | d'íocfadh sé, sí / íocfadh sé, sí‡; n-íocfadh sé, s퇇 | d'íocfaimis; d'íocfadh muid / íocfaimis‡; íocfadh muid‡; n-íocfaimis‡‡; n-íocfadh muid‡‡ | d'íocfadh sibh / íocfadh sibh‡; n-íocfadh sibh‡‡ | d'íocfaidís; d'íocfadh siad / íocfaidís‡; íocfadh siad‡; n-íocfaidís‡‡; n-íocfadh siad‡‡ | a d'íocfadh / a n-íocfadh* |
d'íocfaí / íocfaí‡; n-íocfa퇇 |
| subjunctive | ||||||||
| present | go n-íoca mé; go n-íocad† |
go n-íoca tú; go n-íocair† |
go n-íoca sé, sí | go n-íocaimid; go n-íoca muid |
go n-íoca sibh | go n-íoca siad; go n-íocaid† |
— | go n-íoctar |
| past | dá n-íocainn | dá n-íoctá | dá n-íocadh sé, sí | dá n-íocaimis; dá n-íocadh muid |
dá n-íocadh sibh | dá n-íocaidís; dá n-íocadh siad |
— | dá n-íoctaí |
| imperative | ||||||||
| – | íocaim | íoc | íocadh sé, sí | íocaimis | íocaigí; íocaidh† |
íocaidís | — | íoctar |
* indirect relative
† archaic or dialect form
‡ dependent form
‡‡ dependent form used with particles that trigger eclipsis (except an)
Derived terms
- íoclann
- íocleasaigh
- íocluibh
- íocshláinte
Noun
íoc f (genitive singular íce, nominative plural íoca)
- verbal noun of íoc
- healing, cure, remedy
- (literary) salvation, redemption
Declension
| |||||||||||||||||||||||||||||||||
Mutation
| radical | eclipsis | with h-prothesis | with t-prothesis |
|---|---|---|---|
| íoc | n-íoc | híoc | t-íoc |
Note: Certain mutated forms of some words can never occur in standard Modern Irish.
All possible mutated forms are displayed for convenience.
References
- ^ Gregory Toner, Sharon Arbuthnot, Máire Ní Mhaonaigh, Marie-Luise Theuerkauf, Dagmar Wodtko, editors (2019), “1 íccaid”, in eDIL: Electronic Dictionary of the Irish Language
- ^ Finck, F. N. (1899) Die araner mundart [The Aran Dialect] (in German), Zweiter Band: Wörterbuch [Second volume: Dictionary], Marburg: Elwert’sche Verlagsbuchhandlung, page 144
- ^ de Bhaldraithe, Tomás (1977) Gaeilge Chois Fhairrge: An Deilbhíocht [The Irish of Cois Fharraige: Accidence] (in Irish), 2nd edition, Institiúid Ard-Léinn Bhaile Átha Cliath [Dublin Institute for Advanced Studies], section 322, page 156
- ^ Mhac an Fhailigh, Éamonn (1968) The Irish of Erris, Co. Mayo: A Phonemic Study, Dublin Institute for Advanced Studies, § 199 (i), page 46
- ^ Ó Searcaigh, Séamus (1925) Foghraidheacht Ghaedhilge an Tuaiscirt [Pronunciation of Northern Irish][1] (in Irish), Béal Feirste [Belfast]: Brún agus Ó Nualláin [Browne and Nolan], section 97, page 42
Further reading
- Ó Dónaill, Niall (1977) “íoc”, in Foclóir Gaeilge–Béarla, Dublin: An Gúm, →ISBN
- “pay”, in New English-Irish Dictionary, Foras na Gaeilge, 2013–2025