ćwikła

Borrowed from Old East Slavic сеѵклъ (sevklŭ), from Ancient Greek σεῦκλον (seûklon). First attested in 1389.

• IPA^(key): (10^th–15^th CE) /t͡ɕʲfikɫa/
• IPA^(key): (15^th CE) /t͡ɕʲfikɫa/

ćwikła f (related adjective ćwikielny)

1. (attested in Greater Poland, Lesser Poland) chard (Beta vulgaris)
   • 1874 [1389], Monumenta Medii Aevi Historica res gestas Poloniae illustrantia. Pomniki Dziejowe Wieków Średnich do objaśnienia rzeczy polskich służące‎^[1], volume XV, page 110:

     Pro beta videlicet czwikla

     [Pro beta videlicet ćwikła]

   • 1900 [1437], Józef Rostafiński, editor, Symbola ad historiam naturalem medii aevi = Średniowieczna historya naturalna w Polsce. Ps 2‎^[2], number 2796:

     Czwykla sicla

     [Ćwikła sicla]

   • 1915 [XV med.], Jan Łoś, editor, Przegląd językowych zabytków staropolskich do r. 1543‎^[3], Gniezno, page 518:

     Czvikla beta

     [Ćwikła beta]

   • 1876-1929 [c. 1455], Vatroslav Jagić, editor, Archiv für slavische Philologie‎^[4], volume XIV, Miechów, Kruchowo, page 489:

     Czwykla betha

     [Ćwikła betha]

   • 1900 [c. 1465], Józef Rostafiński, editor, Symbola ad historiam naturalem medii aevi = Średniowieczna historya naturalna w Polsce. Ps 2‎^[5], number 4585:

     Czwykla siccula *bleta

     [Ćwikła siccula *bleta]

   • 1874-1891 [XV p. post.], Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności‎^{[6], [7], [8]}, volume LIII, Krakow, page 65:

     Czwykla betha

     [Ćwikła betha]

   • 1440, rękopiśmienne ekscerpty - glosy z rozariusza z rękopisu znajdującego się w zbiorach Biblioteki Klasztornej oo. Paulinów na Jasnej Górze pod sygn. II 25 z r. 1444, page 35r:

     Betha […] ... est secundus caulis qui crescit post abscisionem oleris proprie czwykla

     [Betha […] ... est secundus caulis qui crescit post abscisionem oleris proprie ćwikła]

   • c. 1500, Wokabularz lubiński, Lubiń: inkunabuł Archiwum Archidiecezjalnego w Gnieźnie, sygn. Inc. 78d., page 18v:

     Beta est genus oleris romischer kole crescens post abscisionem in maguderi kalvschką vel czvyklą

     [Beta est genus oleris romischer kole crescens post abscisionem in maguderi kaluszka vel ćwikła]

2. (hapax legomenon) parsnip (Pastinaca sativa)
   • XV p. post., Rękopiśmienne ekscerpty - glosy z rozariusza w rękopisie Biblioteki Zakładu Narodowego im. Ossolińskich we Lwowie, obecnie we Wrocławiu, o sygn. 1630, page 172r:

     Pastinaca […] est quedam herba a pasco […] dicta quia eius radix sit precipuus pastus hominis vlg. czwykla

     [Pastinaca […] est quedam herba a pasco […] dicta quia eius radix sit precipuus pastus hominis vlg. ćwikła]

• Polish: ćwikła
• Silesian: ćwikła

• Boryś, Wiesław (2005) “ćwikła”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
• Mańczak, Witold (2017) “ćwikła”, in Polski słownik etymologiczny (in Polish), Kraków: Polska Akademia Umiejętności, →ISBN
• Bańkowski, Andrzej (2000) “ćwikła”, in Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
• Sławski, Franciszek (1958-1965) “ćwikła”, in Jan Safarewicz, Andrzej Siudut, editors, Słownik etymologiczny języka polskiego [Etymological dictionary of the Polish language] (in Polish), Kraków: Towarzystwo Miłośników Języka Polskiego
• K. Nitsch, editor (1955), “ćwikła”, in Słownik staropolski (in Polish), volume 1, Warsaw: Polish Academy of Sciences, page 440
• B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “ćwikła”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN
• Ewa Deptuchowa, Mariusz Frodyma, Katarzyna Jasińska, Magdalena Klapper, Dorota Kołodziej, Mariusz Leńczuk, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, editors (2023), “ćwikła”, in Rozariusze z polskimi glosami. Internetowa baza danych [Dictionaries of Polish glosses, an Internet database] (in Polish), Kraków: Pracownia Języka Staropolskiego Instytut Języka Polskiego Polskiej Akademii Nauk

Inherited from Old Polish ćwikła.

• IPA^(key): /ˈt͡ɕfi.kwa/

• Audio 1:

  (file)

• Audio 2:

  (file)

• Rhymes: -ikwa
• Syllabification: ćwi‧kła

ćwikła f (related adjective ćwikłowy)

1. salad made of grated beetroot and horseradish
2. edible root of red beets

• ćwikła in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• ćwikła in Polish dictionaries at PWN