χαλέπτω

Ancient Greek

Etymology

From χαλεπός (khalepós) +‎ -πτω (-ptō).

Pronunciation

(5^th BCE Attic) IPA^(key): /kʰa.lép.tɔː/
(1^st CE Egyptian) IPA^(key): /kʰaˈlep.to/
(4^th CE Koine) IPA^(key): /xaˈlep.to/
(10^th CE Byzantine) IPA^(key): /xaˈlep.to/
(15^th CE Constantinopolitan) IPA^(key): /xaˈlep.to/

Verb

χᾰλέπτω • (khăléptō)

to oppress, crush
1. to wound
to provoke, enrage
1. (mediopassive) to be angry
2. (passive voice) to be enraged
  Synonym: χαλεπαίνω (khalepaínō)
(intransitive, poetic, late prose) to be vexed

Conjugation

Present: χᾰλέπτω, χᾰλέπτομαι

number		singular			dual		plural
		first	second	third	second	third	first	second	third
active	indicative	χᾰλέπτω	χᾰλέπτεις	χᾰλέπτει	χᾰλέπτετον	χᾰλέπτετον	χᾰλέπτομεν	χᾰλέπτετε	χᾰλέπτουσῐ(ν)
	subjunctive	χᾰλέπτω	χᾰλέπτῃς	χᾰλέπτῃ	χᾰλέπτητον	χᾰλέπτητον	χᾰλέπτωμεν	χᾰλέπτητε	χᾰλέπτωσῐ(ν)
	optative	χᾰλέπτοιμῐ	χᾰλέπτοις	χᾰλέπτοι	χᾰλέπτοιτον	χᾰλεπτοίτην	χᾰλέπτοιμεν	χᾰλέπτοιτε	χᾰλέπτοιεν
	imperative		χᾰ́λεπτε	χᾰλεπτέτω	χᾰλέπτετον	χᾰλεπτέτων		χᾰλέπτετε	χᾰλεπτόντων
middle/ passive	indicative	χᾰλέπτομαι	χᾰλέπτῃ, χᾰλέπτει	χᾰλέπτεται	χᾰλέπτεσθον	χᾰλέπτεσθον	χᾰλεπτόμεθᾰ	χᾰλέπτεσθε	χᾰλέπτονται
	subjunctive	χᾰλέπτωμαι	χᾰλέπτῃ	χᾰλέπτηται	χᾰλέπτησθον	χᾰλέπτησθον	χᾰλεπτώμεθᾰ	χᾰλέπτησθε	χᾰλέπτωνται
	optative	χᾰλεπτοίμην	χᾰλέπτοιο	χᾰλέπτοιτο	χᾰλέπτοισθον	χᾰλεπτοίσθην	χᾰλεπτοίμεθᾰ	χᾰλέπτοισθε	χᾰλέπτοιντο
	imperative		χᾰλέπτου	χᾰλεπτέσθω	χᾰλέπτεσθον	χᾰλεπτέσθων		χᾰλέπτεσθε	χᾰλεπτέσθων
		active				middle/passive
infinitive		χᾰλέπτειν				χᾰλέπτεσθαι
participle	m	χᾰλέπτων				χᾰλεπτόμενος
	f	χᾰλέπτουσᾰ				χᾰλεπτομένη
	n	χᾰλέπτον				χᾰλεπτόμενον
Notes:	This table gives Attic inflectional endings. For conjugation in dialects other than Attic, see Appendix:Ancient Greek dialectal conjugation.

Imperfect: ἐχᾰ́λεπτον, ἐχᾰλεπτόμην

number		singular			dual		plural
		first	second	third	second	third	first	second	third
active	indicative	ἐχᾰ́λεπτον	ἐχᾰ́λεπτες	ἐχᾰ́λεπτε(ν)	ἐχᾰλέπτετον	ἐχᾰλεπτέτην	ἐχᾰλέπτομεν	ἐχᾰλέπτετε	ἐχᾰ́λεπτον
middle/ passive	indicative	ἐχᾰλεπτόμην	ἐχᾰλέπτου	ἐχᾰλέπτετο	ἐχᾰλέπτεσθον	ἐχᾰλεπτέσθην	ἐχᾰλεπτόμεθᾰ	ἐχᾰλέπτεσθε	ἐχᾰλέπτοντο
Notes:	This table gives Attic inflectional endings. For conjugation in dialects other than Attic, see Appendix:Ancient Greek dialectal conjugation.

Aorist: ἐχᾰ́λεψᾰ, ἐχᾰλεψᾰ́μην, ἐχᾰλέφθην

number		singular			dual		plural
		first	second	third	second	third	first	second	third
active	indicative	ἐχᾰ́λεψᾰ	ἐχᾰ́λεψᾰς	ἐχᾰ́λεψε(ν)	ἐχᾰλέψᾰτον	ἐχᾰλεψᾰ́την	ἐχᾰλέψᾰμεν	ἐχᾰλέψᾰτε	ἐχᾰ́λεψᾰν
	subjunctive	χαλέψω	χαλέψῃς	χαλέψῃ	χαλέψητον	χαλέψητον	χαλέψωμεν	χαλέψητε	χαλέψωσῐ(ν)
	optative	χαλέψαιμῐ	χαλέψειᾰς, χαλέψαις	χαλέψειε(ν), χαλέψαι	χαλέψαιτον	χαλεψαίτην	χαλέψαιμεν	χαλέψαιτε	χαλέψειᾰν, χαλέψαιεν
	imperative		χάλεψον	χαλεψᾰ́τω	χαλέψᾰτον	χαλεψᾰ́των		χαλέψᾰτε	χαλεψᾰ́ντων
middle	indicative	ἐχᾰλεψᾰ́μην	ἐχᾰλέψω	ἐχᾰλέψᾰτο	ἐχᾰλέψᾰσθον	ἐχᾰλεψᾰ́σθην	ἐχᾰλεψᾰ́μεθᾰ	ἐχᾰλέψᾰσθε	ἐχᾰλέψᾰντο
	subjunctive	χαλέψωμαι	χαλέψῃ	χαλέψηται	χαλέψησθον	χαλέψησθον	χαλεψώμεθᾰ	χαλέψησθε	χαλέψωνται
	optative	χαλεψαίμην	χαλέψαιο	χαλέψαιτο	χαλέψαισθον	χαλεψαίσθην	χαλεψαίμεθᾰ	χαλέψαισθε	χαλέψαιντο
	imperative		χάλεψαι	χαλεψᾰ́σθω	χαλέψᾰσθον	χαλεψᾰ́σθων		χαλέψᾰσθε	χαλεψᾰ́σθων
passive	indicative	ἐχᾰλέφθην	ἐχᾰλέφθης	ἐχᾰλέφθη	ἐχᾰλέφθητον	ἐχᾰλεφθήτην	ἐχᾰλέφθημεν	ἐχᾰλέφθητε	ἐχᾰλέφθησᾰν
	subjunctive	χᾰλεφθῶ	χᾰλεφθῇς	χᾰλεφθῇ	χᾰλεφθῆτον	χᾰλεφθῆτον	χᾰλεφθῶμεν	χᾰλεφθῆτε	χᾰλεφθῶσῐ(ν)
	optative	χᾰλεφθείην	χᾰλεφθείης	χᾰλεφθείη	χᾰλεφθεῖτον, χᾰλεφθείητον	χᾰλεφθείτην, χᾰλεφθειήτην	χᾰλεφθεῖμεν, χᾰλεφθείημεν	χᾰλεφθεῖτε, χᾰλεφθείητε	χᾰλεφθεῖεν, χᾰλεφθείησᾰν
	imperative		χᾰλέφθητῐ	χᾰλεφθήτω	χᾰλέφθητον	χᾰλεφθήτων		χᾰλέφθητε	χᾰλεφθέντων
		active			middle		passive
infinitive		χαλέψαι			χαλέψᾰσθαι		χᾰλεφθῆναι
participle	m	χαλέψᾱς			χαλεψᾰ́μενος		χᾰλεφθείς
	f	χαλέψᾱσᾰ			χαλεψᾰμένη		χᾰλεφθεῖσᾰ
	n	χαλέψᾰν			χαλεψᾰ́μενον		χᾰλεφθέν
Notes:	This table gives Attic inflectional endings. For conjugation in dialects other than Attic, see Appendix:Ancient Greek dialectal conjugation.

Aorist: χᾰ́λεψᾰ, χᾰλεψᾰ́μην (poetic)

number		singular			dual		plural
		first	second	third	second	third	first	second	third
active	indicative	χᾰ́λεψᾰ	χᾰ́λεψᾰς	χᾰ́λεψε(ν)	χᾰλέψᾰτον	χᾰλεψᾰ́την	χᾰλέψᾰμεν	χᾰλέψᾰτε	χᾰ́λεψᾰν
	subjunctive	χᾰλέψω	χᾰλέψῃς	χᾰλέψῃ	χᾰλέψητον	χᾰλέψητον	χᾰλέψωμεν	χᾰλέψητε	χᾰλέψωσῐ(ν)
	optative	χᾰλέψαιμῐ	χᾰλέψειᾰς, χᾰλέψαις	χᾰλέψειε(ν), χᾰλέψαι	χᾰλεψεῖτον	χᾰλεψείτην	χᾰλεψεῖμεν	χᾰλεψεῖτε	χᾰλεψεῖεν
	imperative		χᾰ́λεψον	χᾰλεψᾰ́τω	χᾰλέψᾰτον	χᾰλεψᾰ́των		χᾰλέψᾰτε	χᾰλεψᾰ́ντων
middle	indicative	χᾰλεψᾰ́μην	χᾰλέψω	χᾰλέψᾰτο	χᾰλέψᾰσθον	χᾰλεψᾰ́σθην	χᾰλεψᾰ́μεθᾰ	χᾰλέψᾰσθε	χᾰλέψᾰντο
	subjunctive	χᾰλέψωμαι	χᾰλέψηαι	χᾰλέψηται	χᾰλέψησθον	χᾰλέψησθον	χᾰλεψώμεθᾰ	χᾰλέψησθε	χᾰλέψωνται
	optative	χᾰλεψαίμην	χᾰλέψαιο	χᾰλέψαιτο	χᾰλέψαισθον	χᾰλεψαίσθην	χᾰλεψαίμεθᾰ	χᾰλέψαισθε	χᾰλέψαιντο
	imperative		χᾰ́λεψαι	χᾰλεψᾰ́σθω	χᾰλέψᾰσθον	χᾰλεψᾰ́σθων		χᾰλέψᾰσθε	χᾰλεψᾰ́σθων
		active			middle
infinitive		χᾰλέψαι			χᾰλέψᾰσθαι
participle	m	χᾰλέψᾱς			χᾰλεψᾰ́μενος
	f	χᾰλέψᾱσᾰ			χᾰλεψᾰμένη
	n	χᾰλέψᾰν			χᾰλεψᾰ́μενον
Notes:	Dialects other than Attic are not well attested. Some forms are based on conjecture. Use with caution. For more details, see Appendix:Ancient Greek dialectal conjugation.

Quotations

750 BCE – 650 BCE, Hesiod, Works and Days 5-8:
ῥέα μὲν γὰρ βριάει, ῥέα δὲ βριάοντα χαλέπτει, ῥεῖα δʼ ἀρίζηλον μινύθει καὶ ἄδηλον ἀέξει, ῥεῖα δέ τʼ ἰθύνει σκολιὸν καὶ ἀγήνορα κάρφει Ζεὺς ὑψιβρεμέτης, ὃς ὑπέρτατα δώματα ναίει.
rhéa mèn gàr briáei, rhéa dè briáonta khaléptei, rheîa d arízēlon minúthei kaì ádēlon aéxei, rheîa dé t ithúnei skoliòn kaì agḗnora kárphei Zeùs hupsibremétēs, hòs hupértata dṓmata naíei.
(please add an English translation of this quotation)

References

“χαλέπτω”, in Liddell & Scott (1940) A Greek–English Lexicon, Oxford: Clarendon Press
“χαλέπτω”, in Liddell & Scott (1889) An Intermediate Greek–English Lexicon, New York: Harper & Brothers
χαλέπτω in Cunliffe, Richard J. (1924) A Lexicon of the Homeric Dialect: Expanded Edition, Norman: University of Oklahoma Press, published 1963
“χαλέπτω”, in Autenrieth, Georg (1891) A Homeric Dictionary for Schools and Colleges, New York: Harper and Brothers
χαλέπτω in Bailly, Anatole (1935) Le Grand Bailly: Dictionnaire grec-français, Paris: Hachette
Beekes, Robert S. P. (2010) Etymological Dictionary of Greek (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 10), with the assistance of Lucien van Beek, Leiden, Boston: Brill, →ISBN, page 1609
χαλέπτω, in ΛΟΓΕΙΟΝ [Logeion] Dictionaries for Ancient Greek and Latin (in English, French, Spanish, German, Dutch and Chinese), University of Chicago, since 2011