жүру

Kazakh

Alternative scripts
Arabic ٴجۇرۋ
Cyrillic жүру
Latin jüru

Etymology

From Proto-Turkic *yüri- (to walk).

Pronunciation

  • IPA(key): [ʒʏ.rʉw]
  • Hyphenation: жү‧ру

Verb

жүру • (jüru)

  1. to walk, go
    атпен жүру
    atpen jüru
    to go horse riding
  2. to move
  3. to function, work, run (of clocks and other machines)
    Бұл сағат дәл жүреді.Būl sağat däl jüredı.This clock works correctly.
  4. to be in a state
    Аман-сау жүрміз.Aman-sau jürmız.We are alive and well..
  5. to want, intend
    Ол жұмыстан кетейін деп жүр.Ol jūmystan keteiın dep jür.He wants to leave his job.
  6. (colloquial) to date
  7. (auxillary) Forms frequentative aspect
    Балалар қайта-қайта үйге кіріп-шығып жүр.Balalar qaita-qaita üige kırıp-şyğyp jür.The children are going in and out of the house again and again.

Conjugation

Conjugation of жүру
infinitive жүру (jüru)
participle past жүрген (jürgen)
future жүрер (jürer)
transitory past жүретін (jüretın)
singular plural
1st person 2nd person 3rd person 1st person 2nd person 3rd person
informal formal informal formal
мен сен сіз ол біз сендер сіздер олар
past simple жүрдім (jürdım) жүрдің (jürdıñ) жүрдіңіз (jürdıñız) жүрді (jürdı) жүрдік (jürdık) жүрдіңдер (jürdıñder) жүрдіңіздер (jürdıñızder) жүрді (jürdı)
distant direct жүргенмін (jürgenmın) жүргенсің (jürgensıñ) жүргенсіз (jürgensız) жүрген (jürgen) жүргенбіз (jürgenbız) жүргенсіңдер (jürgensıñder) жүргенсіздер (jürgensızder) жүрген (jürgen)
indirect жүріппін (jürıppın) жүріпсің (jürıpsıñ) жүріпсіз (jürıpsız) жүріпті (jürıptı) жүріппіз (jürıppız) жүріпсіңдер (jürıpsıñder) жүріпсіздер (jürıpsızder) жүріпті (jürıptı)
habitual жүретінмін (jüretınmın) жүретінсің (jüretınsıñ) жүретінсіз (jüretınsız) жүретін (jüretın) жүретінбіз (jüretınbız) жүретінсіңдер (jüretınsıñder) жүретінсіздер (jüretınsızder) жүретін (jüretın)
present aorist жүремін (jüremın) жүресің (jüresıñ) жүресіз (jüresız) жүреді (jüredı) жүреміз (jüremız) жүресіңдер (jüresıñder) жүресіздер (jüresızder) жүреді (jüredı)
future presumptive жүрермін (jürermın) жүрерсің (jürersıñ) жүрерсіз (jürersız) жүрер (jürer) жүрерміз (jürermız) жүрерсіңдер (jürersıñder) жүрерсіздер (jürersızder) жүрер (jürer)
intentional жүрмекпін (jürmekpın) жүрмексің (jürmeksıñ) жүрмексіз (jürmeksız) жүрмек (jürmek) жүрмекпіз (jürmekpız) жүрмексің (jürmeksıñ) жүрмексіз (jürmeksız) жүрмек (jürmek)
imperative/hortative жүрейін (jüreiın) жүр (jür) жүріңіз (jürıñız) жүрсін (jürsın) жүрейік (jüreiık) жүріңдер (jürıñder) жүріңіздер (jürıñızder) жүрсін (jürsın)
optative жүргім келеді (jürgım keledı) жүргің келеді (jürgıñ keledı) жүргіңіз келеді (jürgıñız keledı) жүргісі келеді (jürgısı keledı) жүргіміз келеді (jürgımız keledı) жүргілерің келеді (jürgılerıñ keledı) жүргілеріңіз келеді (jürgılerıñız keledı) жүргілері келеді (jürgılerı keledı)
conditional жүрсем (jürsem) жүрсең (jürseñ) жүрсеңіз (jürseñız) жүрсе (jürse) жүрсек (jürsek) жүрсеңдер (jürseñder) жүрсеңіздер (jürseñızder) жүрсе (jürse)

Derived terms

  • жүруші (jüruşı)

References