кейеү
See also: кейәү
Bashkir
Etymology
From Proto-Common Turkic *ked-, from Proto-Turkic *ged- (“to put on”).[1]
Cognate with Tatar кию (kiyu), Crimean Tatar kiymek, Kyrgyz кийүү (kiyüü), Uzbek kiymoq, Uyghur كىيمەك (kiymek), Turkish giymek, Azerbaijani geymək, etc.
Verb
кейеү • (keyew) (transitive)
- to put on, to don
- (Can we date this quote?), Ural-batyr (Bashkir folk epic):
- Һомай ҡош тунын кейеп шундуҡ осоп килгән ти // Үле ятҡан Уралдың ауыҙынан үпкән, ти.
- Homay qoş tunın keyep şunduq osop kilgən ti // Üle yatqan Uraldıñ awıźınan üpkən, ti.
- The bird Umay donned her fur coat, immediately came flying, (and) kissed Ural, who was lying dead, on his mouth.
- to wear
Antonyms
- сисеү (sisew)
Noun
кейеү • (keyew)
- action noun of the eponymous verb; wearing
- Битлек кейеүҙең әһәмиәтен аңламай икән, өйҙә ултырһын.
- Bitlek keyewźeñ əhəmiəten añlamay ikən, öyźə ultırhın.
- If (s/he) doesn't understand the importance of wearing a mask, (then) have (him/her) seated at home.
Declension
| singular | plural | |
|---|---|---|
| absolute | кейеү (keyew) | кейеүҙәр (keyewźər) |
| definite genitive | кейеүҙең (keyewźeñ) | кейеүҙәрҙең (keyewźərźeñ) |
| dative | кейеүгә (keyewgə) | кейеүҙәргә (keyewźərgə) |
| definite accusative | кейеүҙе (keyewźe) | кейеүҙәрҙе (keyewźərźe) |
| locative | кейеүҙә (keyewźə) | кейеүҙәрҙә (keyewźərźə) |
| ablative | кейеүҙән (keyewźən) | кейеүҙәрҙән (keyewźərźən) |
References
- ^ Starostin, Sergei, Dybo, Anna, Mudrak, Oleg (2003) “*ged-”, in Etymological dictionary of the Altaic languages (Handbuch der Orientalistik; VIII.8)[1], Leiden, New York, Köln: E.J. Brill