Armenian
Noun
առաւօտ • (aṙawōt)
- traditional orthography spelling of առավոտ (aṙavot)
Declension
uay-type, inanimate (Eastern Armenian)
|
|
singular
|
plural
|
| nominative
|
առաւօտ (aṙawōt)
|
առաւօտներ (aṙawōtner)
|
| dative
|
առաւօտուայ (aṙawōtuay)
|
առաւօտների (aṙawōtneri)
|
| ablative
|
առաւօտուանից (aṙawōtuanicʻ)
|
առաւօտներից (aṙawōtnericʻ)
|
| instrumental
|
առաւօտով (aṙawōtov)
|
առաւօտներով (aṙawōtnerov)
|
| locative
|
առաւօտում (aṙawōtum)
|
առաւօտներում (aṙawōtnerum)
|
|
|
|
|
definite forms
|
| nominative
|
առաւօտը / առաւօտն (aṙawōtə / aṙawōtn)
|
առաւօտները/առաւօտներն (aṙawōtnerə/aṙawōtnern)
|
| dative
|
առաւօտուան (aṙawōtuan)
|
առաւօտներին (aṙawōtnerin)
|
|
|
|
|
1st person possessive forms (my)
|
| nominative
|
առաւօտս (aṙawōts)
|
առաւօտներս (aṙawōtners)
|
| dative
|
առաւօտուաս (aṙawōtuas)
|
առաւօտներիս (aṙawōtneris)
|
| ablative
|
առաւօտուանիցս (aṙawōtuanicʻs)
|
առաւօտներիցս (aṙawōtnericʻs)
|
| instrumental
|
առաւօտովս (aṙawōtovs)
|
առաւօտներովս (aṙawōtnerovs)
|
| locative
|
առաւօտումս (aṙawōtums)
|
առաւօտներումս (aṙawōtnerums)
|
|
|
|
|
2nd person possessive forms (your)
|
| nominative
|
առաւօտդ (aṙawōtd)
|
առաւօտներդ (aṙawōtnerd)
|
| dative
|
առաւօտուադ (aṙawōtuad)
|
առաւօտներիդ (aṙawōtnerid)
|
| ablative
|
առաւօտուանիցդ (aṙawōtuanicʻd)
|
առաւօտներիցդ (aṙawōtnericʻd)
|
| instrumental
|
առաւօտովդ (aṙawōtovd)
|
առաւօտներովդ (aṙawōtnerovd)
|
| locative
|
առաւօտումդ (aṙawōtumd)
|
առաւօտներումդ (aṙawōtnerumd)
|
i-type, inanimate (Eastern Armenian)
|
|
singular
|
plural
|
| nominative
|
առաւօտ (aṙawōt)
|
առաւօտներ (aṙawōtner)
|
| dative
|
առաւօտի (aṙawōti)
|
առաւօտների (aṙawōtneri)
|
| ablative
|
առաւօտից (aṙawōticʻ)
|
առաւօտներից (aṙawōtnericʻ)
|
| instrumental
|
առաւօտով (aṙawōtov)
|
առաւօտներով (aṙawōtnerov)
|
| locative
|
առաւօտում (aṙawōtum)
|
առաւօտներում (aṙawōtnerum)
|
|
|
|
|
definite forms
|
| nominative
|
առաւօտը / առաւօտն (aṙawōtə / aṙawōtn)
|
առաւօտները / առաւօտներն (aṙawōtnerə / aṙawōtnern)
|
| dative
|
առաւօտին (aṙawōtin)
|
առաւօտներին (aṙawōtnerin)
|
|
|
|
|
1st person possessive forms (my)
|
| nominative
|
առաւօտս (aṙawōts)
|
առաւօտներս (aṙawōtners)
|
| dative
|
առաւօտիս (aṙawōtis)
|
առաւօտներիս (aṙawōtneris)
|
| ablative
|
առաւօտիցս (aṙawōticʻs)
|
առաւօտներիցս (aṙawōtnericʻs)
|
| instrumental
|
առաւօտովս (aṙawōtovs)
|
առաւօտներովս (aṙawōtnerovs)
|
| locative
|
առաւօտումս (aṙawōtums)
|
առաւօտներումս (aṙawōtnerums)
|
|
|
|
|
2nd person possessive forms (your)
|
| nominative
|
առաւօտդ (aṙawōtd)
|
առաւօտներդ (aṙawōtnerd)
|
| dative
|
առաւօտիդ (aṙawōtid)
|
առաւօտներիդ (aṙawōtnerid)
|
| ablative
|
առաւօտիցդ (aṙawōticʻd)
|
առաւօտներիցդ (aṙawōtnericʻd)
|
| instrumental
|
առաւօտովդ (aṙawōtovd)
|
առաւօտներովդ (aṙawōtnerovd)
|
| locative
|
առաւօտումդ (aṙawōtumd)
|
առաւօտներումդ (aṙawōtnerumd)
|
uan-type, inanimate (Western Armenian)
|
|
singular
|
plural
|
| nominative
|
առաւօտ (aṙawōt)
|
առաւօտներ (aṙawōtner)
|
| dative
|
առաւօտուան, առաւօտուայ (aṙawōtuan, aṙawōtuay)
|
առաւօտներու (aṙawōtneru)
|
| ablative
|
առաւօտուընէ (aṙawōtuənē)
|
առաւօտներէ (aṙawōtnerē)
|
| instrumental
|
առաւօտով (aṙawōtov)
|
առաւօտներով (aṙawōtnerov)
|
|
|
|
|
definite forms
|
| nominative
|
առաւօտը / առաւօտն (aṙawōtə / aṙawōtn)
|
առաւօտները/առաւօտներն (aṙawōtnerə/aṙawōtnern)
|
| dative
|
առաւօտուանը/առաւօտուանն, առաւօտուան (aṙawōtuanə/aṙawōtuann, aṙawōtuan)
|
առաւօտներուն (aṙawōtnerun)
|
| ablative
|
առաւօտուընէն (aṙawōtuənēn)
|
առաւօտներէն (aṙawōtnerēn)
|
| instrumental
|
առաւօտովը/առաւօտովն (aṙawōtovə/aṙawōtovn)
|
առաւօտներովը/առաւօտներովն (aṙawōtnerovə/aṙawōtnerovn)
|
|
|
|
|
1st person possessive forms (my)
|
| nominative
|
առաւօտս (aṙawōts)
|
առաւօտներս (aṙawōtners)
|
| dative
|
առաւօտուանս, առաւօտուաս (aṙawōtuans, aṙawōtuas)
|
առաւօտներուս (aṙawōtnerus)
|
| ablative
|
առաւօտուընէս (aṙawōtuənēs)
|
առաւօտներէս (aṙawōtnerēs)
|
| instrumental
|
առաւօտովս (aṙawōtovs)
|
առաւօտներովս (aṙawōtnerovs)
|
|
|
|
|
2nd person possessive forms (your)
|
| nominative
|
առաւօտդ (aṙawōtd)
|
առաւօտներդ (aṙawōtnerd)
|
| dative
|
առաւօտուանդ, առաւօտուադ (aṙawōtuand, aṙawōtuad)
|
առաւօտներուդ (aṙawōtnerud)
|
| ablative
|
առաւօտուընէդ (aṙawōtuənēd)
|
առաւօտներէդ (aṙawōtnerēd)
|
| instrumental
|
առաւօտովդ (aṙawōtovd)
|
առաւօտներովդ (aṙawōtnerovd)
|
i-type, inanimate (Western Armenian)
|
|
singular
|
plural
|
| nominative
|
առաւօտ (aṙawōt)
|
առաւօտներ (aṙawōtner)
|
| dative
|
առաւօտի (aṙawōti)
|
առաւօտներու (aṙawōtneru)
|
| ablative
|
առաւօտէ (aṙawōtē)
|
առաւօտներէ (aṙawōtnerē)
|
| instrumental
|
առաւօտով (aṙawōtov)
|
առաւօտներով (aṙawōtnerov)
|
|
|
|
|
definite forms
|
| nominative
|
առաւօտը / առաւօտն (aṙawōtə / aṙawōtn)
|
առաւօտները/առաւօտներն (aṙawōtnerə/aṙawōtnern)
|
| dative
|
առաւօտին (aṙawōtin)
|
առաւօտներուն (aṙawōtnerun)
|
| ablative
|
առաւօտէն (aṙawōtēn)
|
առաւօտներէն (aṙawōtnerēn)
|
| instrumental
|
առաւօտովը/առաւօտովն (aṙawōtovə/aṙawōtovn)
|
առաւօտներովը/առաւօտներովն (aṙawōtnerovə/aṙawōtnerovn)
|
|
|
|
|
1st person possessive forms (my)
|
| nominative
|
առաւօտս (aṙawōts)
|
առաւօտներս (aṙawōtners)
|
| dative
|
առաւօտիս (aṙawōtis)
|
առաւօտներուս (aṙawōtnerus)
|
| ablative
|
առաւօտէս (aṙawōtēs)
|
առաւօտներէս (aṙawōtnerēs)
|
| instrumental
|
առաւօտովս (aṙawōtovs)
|
առաւօտներովս (aṙawōtnerovs)
|
|
|
|
|
2nd person possessive forms (your)
|
| nominative
|
առաւօտդ (aṙawōtd)
|
առաւօտներդ (aṙawōtnerd)
|
| dative
|
առաւօտիդ (aṙawōtid)
|
առաւօտներուդ (aṙawōtnerud)
|
| ablative
|
առաւօտէդ (aṙawōtēd)
|
առաւօտներէդ (aṙawōtnerēd)
|
| instrumental
|
առաւօտովդ (aṙawōtovd)
|
առաւօտներովդ (aṙawōtnerovd)
|
Old Armenian
Etymology
The original spelling is առաւաւտ (aṙawawt), from առ (aṙ) + Proto-Armenian *aw, from Proto-Indo-European *h₂éwsōs (“dawn”), + -աւտ (-awt).
Noun
առաւօտ • (aṙawōt)
- morning
- ողջոյն առաւօտ ― ołǰoyn aṙawōt ― forenoon
- ընդ առաւօտն, ընդ առաւօտս ― ənd aṙawōtn, ənd aṙawōts ― the morning
- ընդ առաւօտս առաւօտս ― ənd aṙawōts aṙawōts ― every morning
- յառնել ընդ առաւօտն, վաղ քաջ ընդ առաւօտն, առաւօտ առնել ― yaṙnel ənd aṙawōtn, vał kʻaǰ ənd aṙawōtn, aṙawōt aṙnel ― to rise early or betimes
- յառաւօտէ մինչեւ ցերեկոյ ― yaṙawōtē minčʻew cʻerekoy ― from morning till evening
- առաւօտու, առաւօտուց ― aṙawōtu, aṙawōtucʻ ― very early in the morning
Declension
u-type
|
|
singular
|
plural
|
| nominative
|
առաւօտ (aṙawōt)
|
առաւօտք (aṙawōtkʻ)
|
| genitive
|
առաւօտու (aṙawōtu)
|
առաւօտուց (aṙawōtucʻ)
|
| dative
|
առաւօտու (aṙawōtu)
|
առաւօտուց (aṙawōtucʻ)
|
| accusative
|
առաւօտ (aṙawōt)
|
առաւօտս (aṙawōts)
|
| ablative
|
առաւօտէ (aṙawōtē)
|
առաւօտուց (aṙawōtucʻ)
|
| instrumental
|
առաւօտու (aṙawōtu)
|
առաւօտուք (aṙawōtukʻ)
|
| locative
|
առաւօտու (aṙawōtu)
|
առաւօտս (aṙawōts)
|
i-type
|
|
singular
|
plural
|
| nominative
|
առաւօտ (aṙawōt)
|
առաւօտք (aṙawōtkʻ)
|
| genitive
|
առաւօտի (aṙawōti)
|
առաւօտից (aṙawōticʻ)
|
| dative
|
առաւօտի (aṙawōti)
|
առաւօտից (aṙawōticʻ)
|
| accusative
|
առաւօտ (aṙawōt)
|
առաւօտս (aṙawōts)
|
| ablative
|
առաւօտէ (aṙawōtē)
|
առաւօտից (aṙawōticʻ)
|
| instrumental
|
առաւօտիւ (aṙawōtiw)
|
առաւօտիւք (aṙawōtiwkʻ)
|
| locative
|
առաւօտի (aṙawōti)
|
առաւօտս (aṙawōts)
|
Derived terms
- անառաւօտ (anaṙawōt)
- առաւօտածագ (aṙawōtacag)
- առաւօտածին (aṙawōtacin)
- առաւօտանամ (aṙawōtanam)
- առաւօտեայ (aṙawōteay)
- առաւօտեան (aṙawōtean)
- առաւօտեմ (aṙawōtem)
- առաւօտին (aṙawōtin)
- առաւօտոյ (aṙawōtoy)
- առաւօտու (aṙawōtu)
- առաւօտուն (aṙawōtun)
- առաւօտուց (aṙawōtucʻ)
Descendants
References
- Ačaṙean, Hračʻeay (1971–1979) “առաւօտ”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press
- Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836–1837) “առաւօտ”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Aġayan, Ēduard (1974) Baṙakʻnnakan ew stugabanakan hetazotutʻyunner [Lexicological and Etymological Studies][1] (in Armenian), Yerevan: Academy Press, pages 25–27, derives Proto-Armenian *aw from Proto-Indo-European *sāw-, the supposed root of *sāw-el- (“sun”), but as stated by J̌ahukyan and Martirosyan this is improbable, as *sāw- is not attested in any cognate language; see also աւօտ (awōt)
- J̌ahukyan, Geworg (2010) “առաւօտ”, in Vahan Sargsyan, editor, Hayeren stugabanakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), Yerevan: Asoghik, page 73b
- Martirosyan, Hrach (2010) “ayg”, in Etymological Dictionary of the Armenian Inherited Lexicon (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 8), Leiden and Boston: Brill, page aṙawawt of 54, 109
- Petrosean, Matatʻeay (1879) “առաւօտ”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy