Armenian
Etymology
Inherited from Old Armenian առու (aṙu).
Pronunciation
Noun
առու • (aṙu)
- brook
- irrigation ditch, trench
- Synonym: (dialectal) արխ (arx)
Declension
i-type, inanimate (Eastern Armenian)
|
|
singular
|
plural
|
| nominative
|
առու (aṙu)
|
առուներ (aṙuner)
|
| dative
|
առվի (aṙvi)
|
առուների (aṙuneri)
|
| ablative
|
առվից (aṙvicʻ)
|
առուներից (aṙunericʻ)
|
| instrumental
|
առվով (aṙvov)
|
առուներով (aṙunerov)
|
| locative
|
առվում (aṙvum)
|
առուներում (aṙunerum)
|
|
|
|
|
definite forms
|
| nominative
|
առուն (aṙun)
|
առուները / առուներն (aṙunerə / aṙunern)
|
| dative
|
առվին (aṙvin)
|
առուներին (aṙunerin)
|
|
|
|
|
1st person possessive forms (my)
|
| nominative
|
առուս (aṙus)
|
առուներս (aṙuners)
|
| dative
|
առվիս (aṙvis)
|
առուներիս (aṙuneris)
|
| ablative
|
առվիցս (aṙvicʻs)
|
առուներիցս (aṙunericʻs)
|
| instrumental
|
առվովս (aṙvovs)
|
առուներովս (aṙunerovs)
|
| locative
|
առվումս (aṙvums)
|
առուներումս (aṙunerums)
|
|
|
|
|
2nd person possessive forms (your)
|
| nominative
|
առուդ (aṙud)
|
առուներդ (aṙunerd)
|
| dative
|
առվիդ (aṙvid)
|
առուներիդ (aṙunerid)
|
| ablative
|
առվիցդ (aṙvicʻd)
|
առուներիցդ (aṙunericʻd)
|
| instrumental
|
առվովդ (aṙvovd)
|
առուներովդ (aṙunerovd)
|
| locative
|
առվումդ (aṙvumd)
|
առուներումդ (aṙunerumd)
|
i-type, inanimate (Eastern Armenian)
|
|
singular
|
plural
|
| nominative
|
առու (aṙu)
|
առուներ (aṙuner)
|
| dative
|
առուի (aṙui)
|
առուների (aṙuneri)
|
| ablative
|
առուից (aṙuicʻ)
|
առուներից (aṙunericʻ)
|
| instrumental
|
առուով (aṙuov)
|
առուներով (aṙunerov)
|
| locative
|
առուում (aṙuum)
|
առուներում (aṙunerum)
|
|
|
|
|
definite forms
|
| nominative
|
առուն (aṙun)
|
առուները / առուներն (aṙunerə / aṙunern)
|
| dative
|
առուին (aṙuin)
|
առուներին (aṙunerin)
|
|
|
|
|
1st person possessive forms (my)
|
| nominative
|
առուս (aṙus)
|
առուներս (aṙuners)
|
| dative
|
առուիս (aṙuis)
|
առուներիս (aṙuneris)
|
| ablative
|
առուիցս (aṙuicʻs)
|
առուներիցս (aṙunericʻs)
|
| instrumental
|
առուովս (aṙuovs)
|
առուներովս (aṙunerovs)
|
| locative
|
առուումս (aṙuums)
|
առուներումս (aṙunerums)
|
|
|
|
|
2nd person possessive forms (your)
|
| nominative
|
առուդ (aṙud)
|
առուներդ (aṙunerd)
|
| dative
|
առուիդ (aṙuid)
|
առուներիդ (aṙunerid)
|
| ablative
|
առուիցդ (aṙuicʻd)
|
առուներիցդ (aṙunericʻd)
|
| instrumental
|
առուովդ (aṙuovd)
|
առուներովդ (aṙunerovd)
|
| locative
|
առուումդ (aṙuumd)
|
առուներումդ (aṙunerumd)
|
Old Armenian
Etymology
With prothetic ա- (a-) from Proto-Indo-European *sr(o)u-y-o/eh₂- or *sru-ti- or *sru-to- or *srowtos-, from *srew-.[1][2][3]
Noun
առու • (aṙu)
- brook, tributary
- հեղուլ՝ հոսել առուս արտասուաց ― hełul, hosel aṙus artasuacʻ ― to shed tears profusely
- channel
- ditch, trench, furrow, passage
Declension
i-type
|
|
singular
|
plural
|
| nominative
|
առու (aṙu)
|
առուք (aṙukʻ)
|
| genitive
|
առուի (aṙui)
|
առուից (aṙuicʻ)
|
| dative
|
առուի (aṙui)
|
առուից (aṙuicʻ)
|
| accusative
|
առու (aṙu)
|
առուս (aṙus)
|
| ablative
|
առուէ (aṙuē)
|
առուից (aṙuicʻ)
|
| instrumental
|
առուիւ (aṙuiw)
|
առուիւք (aṙuiwkʻ)
|
| locative
|
առուի (aṙui)
|
առուս (aṙus)
|
o-type
|
|
singular
|
plural
|
| nominative
|
առու (aṙu)
|
առուք (aṙukʻ)
|
| genitive
|
առուոյ (aṙuoy)
|
առուոց (aṙuocʻ)
|
| dative
|
առուոյ (aṙuoy)
|
առուոց (aṙuocʻ)
|
| accusative
|
առու (aṙu)
|
առուս (aṙus)
|
| ablative
|
առուոյ (aṙuoy)
|
առուոց (aṙuocʻ)
|
| instrumental
|
առուով (aṙuov)
|
առուովք (aṙuovkʻ)
|
| locative
|
առու (aṙu)
|
առուս (aṙus)
|
i-a-type
|
|
singular
|
plural
|
| nominative
|
առու (aṙu)
|
առուք (aṙukʻ)
|
| genitive
|
առուի (aṙui)
|
առուաց (aṙuacʻ)
|
| dative
|
առուի (aṙui)
|
առուաց (aṙuacʻ)
|
| accusative
|
առու (aṙu)
|
առուս (aṙus)
|
| ablative
|
առուէ (aṙuē)
|
առուաց (aṙuacʻ)
|
| instrumental
|
առուաւ (aṙuaw)
|
առուաւք = առուօք (aṙuawkʻ = aṙuōkʻ)
|
| locative
|
առուի (aṙui)
|
առուս (aṙus)
|
Derived terms
- առուաբար (aṙuabar)
- առուակ (aṙuak)
- առուահանք (aṙuahankʻ)
- առուամէջք (aṙuamēǰkʻ)
Descendants
- Armenian: առու (aṙu)
- →? Old Georgian: რუ (ru), რუჲ (ruy)
- Georgian: რუ (ru)
- → Bats: რუ (ru), რუვ (ruv)
References
- ^ Ačaṙyan, Hračʻya (1940) Hayocʻ lezvi patmutʻyun [History of the Armenian Language] (in Armenian), volume I, Yerevan: University Press, pages 38–39
- ^ Ačaṙean, Hračʻeay (1971–1979) “առու”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press
- ^ Martirosyan, Hrach (2010) “aṙu”, in Etymological Dictionary of the Armenian Inherited Lexicon (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 8), Leiden and Boston: Brill, page 114
Further reading
- Petrosean, Matatʻeay (1879) “առու”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836–1837) “առու”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Thorsø, Rasmus (2023) Prehistoric loanwords in Armenian: Hurro-Urartian, Kartvelian, and the unclassified substrate[1], PhD dissertation, Leiden University, pages 71-72