եղինձ

Armenian

Etymology

According to Ačaṙean, a blend of եղ (eġ, “oil”) +‎ բրինձ (brinj, “rice”), created by linguistic purists in Constantinople.^[1] But such an artificial creation is unlikely as the word is recorded in the dialect of Urmia–Salmas.^[2] It is also found as a Grabar gloss to Ashkharhabar փիլաւ (pʻilaw) in HHB.^[3]

More likely belongs with Old Armenian աղանձեմ (ałanjem), Armenian աղանձ (aġanj), and especially dialectal Armenian եղնձել (eġnjel, “to roast corn”).^[4]

Pronunciation

(Eastern Armenian) IPA^(key): /jeˈʁind͡z/, [jeʁínd͡z]
(Western Armenian) IPA^(key): /jeˈʁint͡s/, [jeʁínt͡sʰ]

Noun

եղինձ • (eġinj) (chiefly Western Armenian)

pilaf
Synonym: փլավ (pʻlav)

Declension

i-type, inanimate (Eastern Armenian)
	singular	plural
nominative	եղինձ (eġinj)	եղինձներ (eġinjner)
dative	եղնձի (eġnji)	եղինձների (eġinjneri)
ablative	եղնձից (eġnjicʻ)	եղինձներից (eġinjnericʻ)
instrumental	եղնձով (eġnjov)	եղինձներով (eġinjnerov)
locative	եղնձում (eġnjum)	եղինձներում (eġinjnerum)

	definite forms
nominative	եղինձը / եղինձն (eġinjə / eġinjn)	եղինձները / եղինձներն (eġinjnerə / eġinjnern)
dative	եղնձին (eġnjin)	եղինձներին (eġinjnerin)

	1^st person possessive forms (my)
nominative	եղինձս (eġinjs)	եղինձներս (eġinjners)
dative	եղնձիս (eġnjis)	եղինձներիս (eġinjneris)
ablative	եղնձիցս (eġnjicʻs)	եղինձներիցս (eġinjnericʻs)
instrumental	եղնձովս (eġnjovs)	եղինձներովս (eġinjnerovs)
locative	եղնձումս (eġnjums)	եղինձներումս (eġinjnerums)

	2^nd person possessive forms (your)
nominative	եղինձդ (eġinjd)	եղինձներդ (eġinjnerd)
dative	եղնձիդ (eġnjid)	եղինձներիդ (eġinjnerid)
ablative	եղնձիցդ (eġnjicʻd)	եղինձներիցդ (eġinjnericʻd)
instrumental	եղնձովդ (eġnjovd)	եղինձներովդ (eġinjnerovd)
locative	եղնձումդ (eġnjumd)	եղինձներումդ (eġinjnerumd)

i-type, inanimate (Eastern Armenian)
	singular	plural
nominative	եղինձ (eġinj)	եղինձներ (eġinjner)
dative	եղինձի (eġinji)	եղինձների (eġinjneri)
ablative	եղինձից (eġinjicʻ)	եղինձներից (eġinjnericʻ)
instrumental	եղինձով (eġinjov)	եղինձներով (eġinjnerov)
locative	եղինձում (eġinjum)	եղինձներում (eġinjnerum)

	definite forms
nominative	եղինձը / եղինձն (eġinjə / eġinjn)	եղինձները / եղինձներն (eġinjnerə / eġinjnern)
dative	եղինձին (eġinjin)	եղինձներին (eġinjnerin)

	1^st person possessive forms (my)
nominative	եղինձս (eġinjs)	եղինձներս (eġinjners)
dative	եղինձիս (eġinjis)	եղինձներիս (eġinjneris)
ablative	եղինձիցս (eġinjicʻs)	եղինձներիցս (eġinjnericʻs)
instrumental	եղինձովս (eġinjovs)	եղինձներովս (eġinjnerovs)
locative	եղինձումս (eġinjums)	եղինձներումս (eġinjnerums)

	2^nd person possessive forms (your)
nominative	եղինձդ (eġinjd)	եղինձներդ (eġinjnerd)
dative	եղինձիդ (eġinjid)	եղինձներիդ (eġinjnerid)
ablative	եղինձիցդ (eġinjicʻd)	եղինձներիցդ (eġinjnericʻd)
instrumental	եղինձովդ (eġinjovd)	եղինձներովդ (eġinjnerovd)
locative	եղինձումդ (eġinjumd)	եղինձներումդ (eġinjnerumd)

i-type, inanimate (Western Armenian)
	singular	plural
nominative	եղինձ (eġinj)	եղինձներ (eġinjner)
dative	եղինձի (eġinji)	եղինձներու (eġinjneru)
ablative	եղինձէ (eġinjē)	եղինձներէ (eġinjnerē)
instrumental	եղինձով (eġinjov)	եղինձներով (eġinjnerov)

	definite forms
nominative	եղինձը / եղինձն (eġinjə / eġinjn)	եղինձները/եղինձներն (eġinjnerə/eġinjnern)
dative	եղինձին (eġinjin)	եղինձներուն (eġinjnerun)
ablative	եղինձէն (eġinjēn)	եղինձներէն (eġinjnerēn)
instrumental	եղինձովը/եղինձովն (eġinjovə/eġinjovn)	եղինձներովը/եղինձներովն (eġinjnerovə/eġinjnerovn)

	1^st person possessive forms (my)
nominative	եղինձս (eġinjs)	եղինձներս (eġinjners)
dative	եղինձիս (eġinjis)	եղինձներուս (eġinjnerus)
ablative	եղինձէս (eġinjēs)	եղինձներէս (eġinjnerēs)
instrumental	եղինձովս (eġinjovs)	եղինձներովս (eġinjnerovs)

	2^nd person possessive forms (your)
nominative	եղինձդ (eġinjd)	եղինձներդ (eġinjnerd)
dative	եղինձիդ (eġinjid)	եղինձներուդ (eġinjnerud)
ablative	եղինձէդ (eġinjēd)	եղինձներէդ (eġinjnerēd)
instrumental	եղինձովդ (eġinjovd)	եղինձներովդ (eġinjnerovd)

Alternative forms

եղինծ (eġinc)

References

^ Ačaṙean, Hračʻeay (1973) “եղինձ”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, volume II, Yerevan: University Press, page 20a
^ Banasēr (1897) “Gawaṙakan baṙer Urmioy ew Salmasti hayocʻ [Dialectal words of Urmia and Salmas Armenians]”, in Bazmavep‎^[1] (in Armenian), volume 55, number 11, Venice, page 545 of 544–547
^ Ananean, Mkrtičʻ (1769) “փիլաւ”, in Baṙgirkʻ Haykazean lezui. Baṙgirkʻ yašxarhabaṙē i grabaṙn [Dictionary of the Armenian Language. Dictionary from New Armenian into Old Armenian]‎^[2] (in Old Armenian), volume II, Venice: S. Lazarus Armenian Academy, page 658a
^ J̌ahukyan, Geworg (1965) “Stugabanutʻyunner [Etymologies]”, in Patma-banasirakan handes [Historical-Philological Journal]‎^[3] (in Armenian), number 1, page 254 of 251–261

[1] Ačaṙean, Hračʻeay (1973) “եղինձ”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, volume II, Yerevan: University Press, page 20a

[2] Banasēr (1897) “Gawaṙakan baṙer Urmioy ew Salmasti hayocʻ [Dialectal words of Urmia and Salmas Armenians]”, in Bazmavep‎^[1] (in Armenian), volume 55, number 11, Venice, page 545 of 544–547

[3] Ananean, Mkrtičʻ (1769) “փիլաւ”, in Baṙgirkʻ Haykazean lezui. Baṙgirkʻ yašxarhabaṙē i grabaṙn [Dictionary of the Armenian Language. Dictionary from New Armenian into Old Armenian]‎^[2] (in Old Armenian), volume II, Venice: S. Lazarus Armenian Academy, page 658a

[4] J̌ahukyan, Geworg (1965) “Stugabanutʻyunner [Etymologies]”, in Patma-banasirakan handes [Historical-Philological Journal]‎^[3] (in Armenian), number 1, page 254 of 251–261

[1]

[2]

[3]

[4]