կենցաղ

Armenian

Etymology

From Old Armenian կենցաղ (kencʻał); see it for more.

Pronunciation

(Eastern Armenian) IPA^(key): /kenˈt͡sʰɑʁ/, [kent͡sʰɑ́ʁ]
(Western Armenian) IPA^(key): /ɡenˈt͡sɑʁ/, [ɡent͡sʰɑ́ʁ]

Noun

կենցաղ • (kencʻaġ)

way of life, mode of life
everyday life

Declension

i-type, inanimate (Eastern Armenian)
	singular	plural
nominative	կենցաղ (kencʻaġ)	կենցաղներ (kencʻaġner)
dative	կենցաղի (kencʻaġi)	կենցաղների (kencʻaġneri)
ablative	կենցաղից (kencʻaġicʻ)	կենցաղներից (kencʻaġnericʻ)
instrumental	կենցաղով (kencʻaġov)	կենցաղներով (kencʻaġnerov)
locative	կենցաղում (kencʻaġum)	կենցաղներում (kencʻaġnerum)

	definite forms
nominative	կենցաղը / կենցաղն (kencʻaġə / kencʻaġn)	կենցաղները / կենցաղներն (kencʻaġnerə / kencʻaġnern)
dative	կենցաղին (kencʻaġin)	կենցաղներին (kencʻaġnerin)

	1^st person possessive forms (my)
nominative	կենցաղս (kencʻaġs)	կենցաղներս (kencʻaġners)
dative	կենցաղիս (kencʻaġis)	կենցաղներիս (kencʻaġneris)
ablative	կենցաղիցս (kencʻaġicʻs)	կենցաղներիցս (kencʻaġnericʻs)
instrumental	կենցաղովս (kencʻaġovs)	կենցաղներովս (kencʻaġnerovs)
locative	կենցաղումս (kencʻaġums)	կենցաղներումս (kencʻaġnerums)

	2^nd person possessive forms (your)
nominative	կենցաղդ (kencʻaġd)	կենցաղներդ (kencʻaġnerd)
dative	կենցաղիդ (kencʻaġid)	կենցաղներիդ (kencʻaġnerid)
ablative	կենցաղիցդ (kencʻaġicʻd)	կենցաղներիցդ (kencʻaġnericʻd)
instrumental	կենցաղովդ (kencʻaġovd)	կենցաղներովդ (kencʻaġnerovd)
locative	կենցաղումդ (kencʻaġumd)	կենցաղներումդ (kencʻaġnerumd)

Old Armenian

Etymology

From կենց- (kencʻ-), from *կեանց (keancʻ), an archaic genitive-dative of կեանք (keankʻ, “life”), +‎ -աղ (-ał).

Noun

կենցաղ • (kencʻał)

life
սոսկական կենցաղ ― soskakan kencʻał ― private life

վարել անփառունակ կենցաղ ― varel anpʻaṙunak kencʻał ― to pass life in obscurity

վճարել ի կենցաղոյս ― včarel i kencʻałoys ― to depart this life, to die
conduct, behaviour, custom, manners
present life
world

Declension

^{The template Template:xcl-noun-ո does not use the parameter(s): sltr=i kencʿał, i kencʿałum
Please see Module:checkparams for help with this warning.}

o-type
	singular	plural
nominative	կենցաղ (kencʻał)	կենցաղք (kencʻałkʻ)
genitive	կենցաղոյ (kencʻałoy)	կենցաղոց (kencʻałocʻ)
dative	կենցաղոյ (kencʻałoy)	կենցաղոց (kencʻałocʻ)
accusative	կենցաղ (kencʻał)	կենցաղս (kencʻałs)
ablative	կենցաղոյ (kencʻałoy)	կենցաղոց (kencʻałocʻ)
instrumental	կենցաղով (kencʻałov)	կենցաղովք (kencʻałovkʻ)
locative	ի կենցաղ, ի կենցաղում (i kencʻał, i kencʻałum)	կենցաղս (kencʻałs)

*i-a*-type
	singular	plural
nominative	կենցաղ (kencʻał)	կենցաղք (kencʻałkʻ)
genitive	կենցաղի (kencʻałi)	կենցաղաց (kencʻałacʻ)
dative	կենցաղի (kencʻałi)	կենցաղաց (kencʻałacʻ)
accusative	կենցաղ (kencʻał)	կենցաղս (kencʻałs)
ablative	կենցաղէ (kencʻałē)	կենցաղաց (kencʻałacʻ)
instrumental	կենցաղաւ (kencʻaław)	կենցաղաւք = կենցաղօք (kencʻaławkʻ = kencʻałōkʻ)
locative	կենցաղի (kencʻałi)	կենցաղս (kencʻałs)

Descendants

Armenian: կենցաղ (kencʻaġ)

References

Petrosean, Matatʻeay (1879) “կենցաղ”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy
Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836–1837) “կենցաղ”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
Ačaṙean, Hračʻeay (1971–1979) “կեալ”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press
J̌ahukyan, Geworg (1998) “-աղ”, in Hin hayereni verǰacancʻneri cagumə [The Origin of Old Armenian Suffixes] (Hayocʻ lezvi hamematakan kʻerakanutʻyan harcʻer; 2) (in Armenian), Yerevan: Anania Širakacʻi, pages 5–48