կիզում

Old Armenian

Alternative forms

Etymology

The root is կէզ- (kēz-), and its origin is uncertain.

Verb

կիզում • (kizum)

  1. (transitive) to burn, to set on fire, to set fire to, to fire
    կիզուլ արեգականkizul aregakanto tan, to brown, to make swarthy
  2. (mediopassive, intransitive) to burn, to be on fire

Conjugation

active
infinitive կիզուլ (kizul) participle կիզեալ (kizeal)
causative aorist stem կիզ- (kiz-)
singular plural
1st person 2nd person 3rd person 1st person 2nd person 3rd person
indicative
present կիզում (kizum) կիզուս (kizus) կիզու (kizu) կիզումք (kizumkʻ) կիզուք (kizukʻ) կիզուն (kizun)
imperfect կիզուի (kizui) կիզուիր (kizuir) կիզոյր (kizoyr) կիզուաք (kizuakʻ) կիզուիք (kizuikʻ) կիզուին (kizuin)
aorist կիզի (kizi) կիզեր (kizer) կէզ, եկէզ (kēz, ekēz) կիզաք (kizakʻ) կիզէք, կիզիք (kizēkʻ, kizikʻ) կիզին (kizin)
subjunctive
present կիզուցում (kizucʻum) կիզուցուս (kizucʻus) կիզուցու (kizucʻu) կիզուցումք (kizucʻumkʻ) կիզուցուք (kizucʻukʻ) կիզուցուն (kizucʻun)
aorist կիզից (kizicʻ) կիզցես (kizcʻes) կիզցէ (kizcʻē) կիզցուք (kizcʻukʻ) կիզջիք (kizǰikʻ) կիզցեն (kizcʻen)
imperatives
imperative կէ՛զ (kḗz) կիզէ՛ք (kizḗkʻ)
cohortative կիզջի՛ր (kizǰír) կիզջի՛ք (kizǰíkʻ)
prohibitive մի՛ կիզուր (mí kizur) մի՛ կիզուք (mí kizukʻ)
mediopassive
infinitive կիզուլ (kizul) participle կիզեալ (kizeal)
causative aorist stem կիզ- (kiz-)
singular plural
1st person 2nd person 3rd person 1st person 2nd person 3rd person
indicative
present կիզում (kizum) կիզուս (kizus) կիզու (kizu) կիզումք (kizumkʻ) կիզուք (kizukʻ) կիզուն (kizun)
imperfect կիզուի (kizui) կիզուիր (kizuir) կիզոյր (kizoyr) կիզուաք (kizuakʻ) կիզուիք (kizuikʻ) կիզուին (kizuin)
aorist կիզայ (kizay) կիզար (kizar) կիզաւ (kizaw) կիզաք (kizakʻ) կիզայք (kizaykʻ) կիզան (kizan)
subjunctive
present կիզուցում (kizucʻum) կիզուցուս (kizucʻus) կիզուցու (kizucʻu) կիզուցումք (kizucʻumkʻ) կիզուցուք (kizucʻukʻ) կիզուցուն (kizucʻun)
aorist կիզայց (kizaycʻ) կիզցիս (kizcʻis) կիզցի (kizcʻi) կիզցուք (kizcʻukʻ) կիզջիք (kizǰikʻ) կիզցին (kizcʻin)
imperatives
imperative կիզի՛ր (kizír) կիզարո՛ւք (kizarúkʻ)
cohortative կիզջի՛ր (kizǰír) կիզջի՛ք (kizǰíkʻ)
prohibitive մի՛ կիզուր (mí kizur) մի՛ կիզուք (mí kizukʻ)

Derived terms

  • ածխակէզ (acxakēz)
  • աղեկէզ (ałekēz)
  • աղեկիզիմ (ałekizim)
  • աղեկիզութիւն (ałekizutʻiwn)
  • աղէկէզ (ałēkēz)
  • աղէկիզիմ (ałēkizim)
  • աղէկիզութիւն (ałēkizutʻiwn)
  • ամառնակէզ (amaṙnakēz)
  • անբոցակէզ (anbocʻakēz)
  • անկէզ (ankēz)
  • անկիզաբար (ankizabar)
  • անկիզական (ankizakan)
  • անկիզային (ankizayin)
  • անկիզանող (ankizanoł)
  • անկիզելի (ankizeli)
  • անկիզեմ (ankizem)
  • արեգակնակէզ (aregaknakēz)
  • արեգակնակիզեալ (aregaknakizeal)
  • արեգակնակիզութիւն (aregaknakizutʻiwn)
  • արեւակէզ (arewakēz)
  • արեւակիզանիմ (arewakizanim)
  • արփիակիզ (arpʻiakiz)
  • բոցակէզ (bocʻakēz)
  • բոցակիզագոյն (bocʻakizagoyn)
  • բոցակիզեմ (bocʻakizem)
  • բոցակիզիմ (bocʻakizim)
  • բոցակիզութիւն (bocʻakizutʻiwn)
  • բոցակիզում (bocʻakizum)
  • գինեկէզ (ginekēz)
  • գինեկիզութիւն (ginekizutʻiwn)
  • դժոխակէզ (džoxakēz)
  • դժուարակէզ (džuarakēz)
  • դիւրակէզ (diwrakēz)
  • երկնակէզ (erknakēz)
  • թեւակիզիմ (tʻewakizim)
  • կենդանակէզ (kendanakēz)
  • կիզախանձեալ (kizaxanjeal)
  • կիզական (kizakan)
  • կիզանողական (kizanołakan)
  • կիզանողութիւն (kizanołutʻiwn)
  • կիզանուտ (kizanut)
  • կիզելի (kizeli)
  • կիզեցուցանեմ (kizecʻucʻanem)
  • կիզիչ (kizičʻ)
  • կիզողական (kizołakan)
  • կիզողապէս (kizołapēs)
  • կիզողութիւն (kizołutʻiwn)
  • կիզումն (kizumn)
  • կիզուց (kizucʻ)
  • կիսակէզ (kisakēz)
  • հրակէզ (hrakēz)
  • հրակիզանող (hrakizanoł)
  • հրակիզեմ (hrakizem)
  • հրակիզիչ (hrakizičʻ)
  • հրակիզութիւն (hrakizutʻiwn)
  • հրակիզումն (hrakizumn)
  • հրդեհակէզ (hrdehakēz)
  • հրկէզ (hrkēz)
  • հրկիզեմ (hrkizem)
  • հրկիզութիւն (hrkizutʻiwn)
  • հրկիզում (hrkizum)
  • հրկիզումն (hrkizumn)
  • յարակէզ (yarakēz)
  • շանթակէզ (šantʻakēz)
  • ողջակէզ (ołǰakēz)
  • ողջակիզաբար (ołǰakizabar)
  • ողջակիզեմ (ołǰakizem)
  • ողջակիզութիւն (ołǰakizutʻiwn)
  • ողջակիզումն (ołǰakizumn)
  • սրտակիզեմ (srtakizem)
  • տապակէզ (tapakēz)
  • տոչորակէզ (točʻorakēz)
  • տօթակէզ (tōtʻakēz)
  • ցրտակէզ (cʻrtakēz)

Descendants

  • Armenian: կիզել (kizel) (learned)

References

  • Ačaṙean, Hračʻeay (1973) “կէզ”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, volume II, Yerevan: University Press, page 581ab remarks that the similarity with Laz გზ- (gz-) is accidental and leaves the origin open
  • Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836–1837) “կիզում”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
  • Beriʒe, Vuḳol (1912) “ლიზინი”, in Siṭq̇vis-ḳona imerul da rač̣ul tkmata (Материалы по яфетическому языкознанию; 6)‎[1] (in Georgian), Saint Petersburg: Academy press, page 22 compares to dialectal Georgian კიზინი (ḳizini, lighting a fire; catching fire) which is connected with dialectal კიზილი (ḳizili, small fire)
  • Klingenschmitt, Gert (1982) Das altarmenische Verbum (in German), Wiesbaden: Dr. Ludwig Reichert Verlag, page 242