հրուշակ

Armenian

Alternative forms

խրուշակ (xrušak), խուրուշակ (xurušak) — New Julfa
հրէ՛շա̈կ (hrḗšäk) — Agulis
հո̈ւրիշէկ (hürišēk) — Burdur
հարուշակ (harušak) — obsolete

Etymology

Inherited from Old Armenian *հրուշակ (*hrušak), which was borrowed from a Middle Iranian language: compare Middle Persian 𐫛𐫡𐫇𐫢𐫃 (prwšg), 𐫜𐫡𐫇𐫢𐫃 (frwšg /⁠frōšag⁠/, “a dish, a kind of sweetmeats”), [Book Pahlavi needed] (ʾp̄lwšk' /⁠afrōšag⁠/, “a sweetmeat made of flour, butter, and honey”), Classical Persian (farūša), (afruša, “a kind of confection”), Northern Kurdish herûşk, hevrêşk, Central Kurdish ھەرمێشک (hermêşk), Khwarezmian [script needed] (ʾfrwšyk, “a kind of confection”).^[1]^[2]^[3]^[4]

Included in HHB^[5] as an Old Armenian word, but the place of attestation is unknown. The oldest attestation recorded by Ačaṙyan is in a poem by Naġaš Yovnatʻan in the form հարուշակ (harušak). In any case, based on the shape of the word and the dialectal forms, *հրուշակ (*hrušak) must have existed in the Classical period.

Pronunciation

(Eastern Armenian) IPA^(key): /həɾuˈʃɑk/, [həɾuʃɑ́k]
(Western Armenian) IPA^(key): /həɾuˈʃɑɡ/, [həɾuʃɑ́ɡ]

Noun

հրուշակ • (hrušak)

(literary) candy, sweetmeat, confection
(dialectal) halva
Synonym: հալվա (halva)
- 1661 – 1722, Yovnatʻan Nałaš, Tałer [Poems]:^[6]
  Այսօր հոտ առէք նոր մանուշակ,
  Զենէք թազայ գառն ու շիշակ,
  Եփէք եղաձու և հարուշակ
  Պասին կու դարտակվի ձեր ձեռն,
  Կու թրջէք բակլայ, սիսեռն
  Aysōr hot aṙēkʻ nor manušak,
  Zenēkʻ tʻazay gaṙn u šišak,
  Epʻēkʻ eġaju ew harušak
  Pasin ku dartakvi jer jeṙn,
  Ku tʻrǰēkʻ baklay, siseṙn
  (please add an English translation of this quotation)

Declension

i-type, inanimate (Eastern Armenian)
	singular	plural
nominative	հրուշակ (hrušak)	հրուշակներ (hrušakner)
dative	հրուշակի (hrušaki)	հրուշակների (hrušakneri)
ablative	հրուշակից (hrušakicʻ)	հրուշակներից (hrušaknericʻ)
instrumental	հրուշակով (hrušakov)	հրուշակներով (hrušaknerov)
locative	հրուշակում (hrušakum)	հրուշակներում (hrušaknerum)

	definite forms
nominative	հրուշակը / հրուշակն (hrušakə / hrušakn)	հրուշակները / հրուշակներն (hrušaknerə / hrušaknern)
dative	հրուշակին (hrušakin)	հրուշակներին (hrušaknerin)

	1^st person possessive forms (my)
nominative	հրուշակս (hrušaks)	հրուշակներս (hrušakners)
dative	հրուշակիս (hrušakis)	հրուշակներիս (hrušakneris)
ablative	հրուշակիցս (hrušakicʻs)	հրուշակներիցս (hrušaknericʻs)
instrumental	հրուշակովս (hrušakovs)	հրուշակներովս (hrušaknerovs)
locative	հրուշակումս (hrušakums)	հրուշակներումս (hrušaknerums)

	2^nd person possessive forms (your)
nominative	հրուշակդ (hrušakd)	հրուշակներդ (hrušaknerd)
dative	հրուշակիդ (hrušakid)	հրուշակներիդ (hrušaknerid)
ablative	հրուշակիցդ (hrušakicʻd)	հրուշակներիցդ (hrušaknericʻd)
instrumental	հրուշակովդ (hrušakovd)	հրուշակներովդ (hrušaknerovd)
locative	հրուշակումդ (hrušakumd)	հրուշակներումդ (hrušaknerumd)

Derived terms

հրուշագործ (hrušagorc)
հրուշակագործ (hrušakagorc)
հրուշակաթխվածք (hrušakatʻxvackʻ)
հրուշակային (hrušakayin)
հրուշակավաճառ (hrušakavačaṙ)
հրուշակավաճառանոց (hrušakavačaṙanocʻ)
հրուշակավաճառուհի (hrušakavačaṙuhi)
հրուշակարան (hrušakaran)
հրուշակեղեն (hrušakeġen)

References

^ Hübschmann, Heinrich (1897) Armenische Grammatik. 1. Theil: Armenische Etymologie (in German), Leipzig: Breitkopf & Härtel, page 185
^ Ačaṙean, Hračʻeay (1977) “հրուշակ”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, volume III, Yerevan: University Press, page 138b
^ Bailey, H. W. (1979) Dictionary of Khotan Saka, Cambridge, London, New York, Melbourne: Cambridge University press, page 44a
^ Benzing, Johannes (1983) “ʾfrwšyk”, in Chwaresmischer Wortindex, Wiesbaden: Harrasowitz, page 33
^ Anonymous disciples of Mxitʻar Sebastacʻi (1769) “հրուշակ”, in Baṙgirkʻ Haykazean lezui. Mnacʻordkʻ grabaṙ baṙicʻ haykazean lezui [Dictionary of the Armenian Language. The Remainder of Old Armenian Words]‎^[1] (in Old Armenian), volume II, Venice: S. Lazarus Armenian Academy, page 199b
^ Naġaš Hovnatʻan (1983) A. Mnacʻakanyan, editor, Taġer [Poems] (Hay kʻnarergutʻyun), Yerevan: Sovetakan groġ, page 88

[1] Hübschmann, Heinrich (1897) Armenische Grammatik. 1. Theil: Armenische Etymologie (in German), Leipzig: Breitkopf & Härtel, page 185

[2] Ačaṙean, Hračʻeay (1977) “հրուշակ”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, volume III, Yerevan: University Press, page 138b

[3] Bailey, H. W. (1979) Dictionary of Khotan Saka, Cambridge, London, New York, Melbourne: Cambridge University press, page 44a

[4] Benzing, Johannes (1983) “ʾfrwšyk”, in Chwaresmischer Wortindex, Wiesbaden: Harrasowitz, page 33

[5] Anonymous disciples of Mxitʻar Sebastacʻi (1769) “հրուշակ”, in Baṙgirkʻ Haykazean lezui. Mnacʻordkʻ grabaṙ baṙicʻ haykazean lezui [Dictionary of the Armenian Language. The Remainder of Old Armenian Words]‎^[1] (in Old Armenian), volume II, Venice: S. Lazarus Armenian Academy, page 199b

[6] Naġaš Hovnatʻan (1983) A. Mnacʻakanyan, editor, Taġer [Poems] (Hay kʻnarergutʻyun), Yerevan: Sovetakan groġ, page 88

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]