յագ
Old Armenian
Etymology
From յ- (y-, “to”) + *ագ (*ag, “satiety”), the second from Proto-Indo-European *seh₂-w-, from *seh₂- (“to satiate, satisfy”); among the cognates compare especially Proto-Slavic *sytъ and Sanskrit असिन्व (asinvá), possibly also containing the *-w-.[1]
Later perceived as one word, hence the formation ցյագ (cʻyag, “to satiety”) with ց- (cʻ-, “up to”).
Adverb
յագ • (yag)
- to satiety, to one's fill, to the full
- 5th century, Bible, Exodus 16.3:
- […] մինչ նստէաք առ կաթսայս մսոյն և ուտէաք հաց յագ [translating εἰς πλησμονὴν (eis plēsmonḕn)] […]
- […] minčʻ nstēakʻ aṙ katʻsays msoyn ew utēakʻ hacʻ yag [translating εἰς πλησμονὴν (eis plēsmonḕn)] […]
- […] when we sat by the flesh pots, and when we did eat bread to the full […]
- […] մինչ նստէաք առ կաթսայս մսոյն և ուտէաք հաց յագ [translating εἰς πλησμονὴν (eis plēsmonḕn)] […]
- 5th century, Bible, Exodus 16.8:
- […] տալ ձեզ Տեառն ընդ երեկոյս միս ուտելոյ, և ընդ առաւօտս հաց յագ [translating εἰς πλησμονὴν (eis plēsmonḕn)] […]
- […] tal jez Teaṙn ənd erekoys mis uteloy, ew ənd aṙawōts hacʻ yag [translating εἰς πλησμονὴν (eis plēsmonḕn)] […]
- […] when the Lord shall give you in the evening flesh to eat, and in the morning bread to the full […]
- […] տալ ձեզ Տեառն ընդ երեկոյս միս ուտելոյ, և ընդ առաւօտս հաց յագ [translating εἰς πλησμονὴν (eis plēsmonḕn)] […]
Noun
յագ • (yag)
- satiety
- Synonym: յագուրդ (yagurd)
- 5th century, Bible, Leviticus 26.5:
- Եւ հասանիցեն ձեր կալք ի կութս, և կութք ի սերմանս հասանիցեն, և կերիջիք զհաց ձեր ցյագ [translating εἰς πλησμονὴν (eis plēsmonḕn)], և բնակեսջիք անհոգութեամբ յերկրի ձերում:
- Ew hasanicʻen jer kalkʻ i kutʻs, ew kutʻkʻ i sermans hasanicʻen, ew keriǰikʻ zhacʻ jer cʻyag [translating εἰς πλησμονὴν (eis plēsmonḕn)], ew bnakesǰikʻ anhogutʻeamb yerkri jerum:
- And your threshing shall reach unto the vintage, and the vintage shall reach unto the sowing time; and ye shall eat your bread to the full, and dwell in your land safely.
- Եւ հասանիցեն ձեր կալք ի կութս, և կութք ի սերմանս հասանիցեն, և կերիջիք զհաց ձեր ցյագ [translating εἰς πλησμονὴν (eis plēsmonḕn)], և բնակեսջիք անհոգութեամբ յերկրի ձերում:
Declension
| singular | plural | |
|---|---|---|
| nominative | յագ (yag) | յագք (yagkʻ) |
| genitive | յագոյ (yagoy) | յագոց (yagocʻ) |
| dative | յագոյ (yagoy) | յագոց (yagocʻ) |
| accusative | յագ (yag) | յագս (yags) |
| ablative | յագոյ (yagoy) | յագոց (yagocʻ) |
| instrumental | յագով (yagov) | յագովք (yagovkʻ) |
| locative | յագ (yag) | յագս (yags) |
post-classical
Adjective
յագ • (yag) (plural յագք)
Derived terms
- անյագ (anyag)
- անյագաբար (anyagabar)
- անյագագոյն (anyagagoyn)
- անյագական (anyagakan)
- անյագապէս (anyagapēs)
- անյագելի (anyageli)
- անյագեցութիւն (anyagecʻutʻiwn)
- անյագութիւն (anyagutʻiwn)
- անյագումն (anyagumn)
- անյագուրդ (anyagurd)
- արագայագ (aragayag)
- յագելապէս (yagelapēs)
- յագելի (yageli)
- յագենամ (yagenam)
- յագեցութիւն (yagecʻutʻiwn)
- յագեցումն (yagecʻumn)
- յագեցուցանեմ (yagecʻucʻanem)
- յագեցուցիչ (yagecʻucʻičʻ)
- յագիմ (yagim)
- յագութիւն (yagutʻiwn)
- յագումն (yagumn)
- յագուրդ (yagurd)
- յագչիմ (yagčʻim)
- վաղայագ (vałayag)
- վաղայագու (vałayagu)
References
- ^ Meillet, Antoine (1920) “Arménien yag”, in Bulletin de la Société de linguistique de Paris (in French), volume 22, number 1, page 20
Further reading
- Ačaṙean, Hračʻeay (1977) “յագ”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, volume III, Yerevan: University Press, page 376ab
- Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1837) “յագ”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), volume II, Venice: S. Lazarus Armenian Academy, page 313a
- Petrosean, Matatʻeay (1879) “յագ”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy, page 490b
- Tērvišean, Serovbē (1885) Hndewropakan naxalezu [The Proto-Indo-European Language] (in Armenian), Constantinople: Nšan K. Pērpērean, pages 65–66