պարզ

Armenian

Etymology

From Old Armenian պարզ (parz).

Pronunciation

Adjective

պարզ • (parz) (superlative ամենապարզ)

  1. (of weather) not clouded, clear, serene
  2. bright
  3. clear, transparent
  4. simple, not complicated
    Synonym: հասարակ (hasarak)
    Antonym: բարդ (bard)
  5. modest, unpretentious
  6. understandable, intelligible
  7. sincere, candid

Declension

nominalized, i-type (Eastern Armenian)
singular plural
nominative պարզ (parz) պարզեր (parzer)
dative պարզի (parzi) պարզերի (parzeri)
ablative պարզից (parzicʻ) պարզերից (parzericʻ)
instrumental պարզով (parzov) պարզերով (parzerov)
locative պարզում (parzum) պարզերում (parzerum)
definite forms
nominative պարզը / պարզն (parzə / parzn) պարզերը/պարզերն (parzerə/parzern)
dative պարզին (parzin) պարզերին (parzerin)
1st person possessive forms (my)
nominative պարզս (parzs) պարզերս (parzers)
dative պարզիս (parzis) պարզերիս (parzeris)
ablative պարզիցս (parzicʻs) պարզերիցս (parzericʻs)
instrumental պարզովս (parzovs) պարզերովս (parzerovs)
locative պարզումս (parzums) պարզերումս (parzerums)
2nd person possessive forms (your)
nominative պարզդ (parzd) պարզերդ (parzerd)
dative պարզիդ (parzid) պարզերիդ (parzerid)
ablative պարզիցդ (parzicʻd) պարզերիցդ (parzericʻd)
instrumental պարզովդ (parzovd) պարզերովդ (parzerovd)
locative պարզումդ (parzumd) պարզերումդ (parzerumd)

Old Armenian

Etymology

From Iranian *parz (pure, clean). Compare Manichaean Middle Persian pʾrwdn (pārūdan, to filter, to clean), Persian پالودن (pâludan, to strain, to filter, to purify).

Adjective

պարզ • (parz)

  1. pure, clear, clean
  2. sincere, genuine
  3. speaking explicitly, without ceremony
  4. simple, not complicated, not compounded
  5. clear, evident
  6. serene, calm

Declension

o-type
singular plural
nominative պարզ (parz) պարզք (parzkʻ)
genitive պարզոյ (parzoy) պարզոց (parzocʻ)
dative պարզոյ (parzoy) պարզոց (parzocʻ)
accusative պարզ (parz) պարզս (parzs)
ablative պարզոյ (parzoy) պարզոց (parzocʻ)
instrumental պարզով (parzov) պարզովք (parzovkʻ)
locative պարզ (parz) պարզս (parzs)
i-type
singular plural
nominative պարզ (parz) պարզք (parzkʻ)
genitive պարզի (parzi) պարզից (parzicʻ)
dative պարզի (parzi) պարզից (parzicʻ)
accusative պարզ (parz) պարզս (parzs)
ablative պարզէ (parzē) պարզից (parzicʻ)
instrumental պարզիւ (parziw) պարզիւք (parziwkʻ)
locative պարզի (parzi) պարզս (parzs)

post-classical

Adverb

պարզ • (parz)

  1. simply

Noun

պարզ • (parz)

  1. serenity, sereneness, fine weather, clear sky, serene atmosphere
    ի պարզի, ի պարզոյi parzi, i parzoywith a clear sky
  2. evening stillness
  3. morning freshness

Declension

o-type
singular plural
nominative պարզ (parz) պարզք (parzkʻ)
genitive պարզոյ (parzoy) պարզոց (parzocʻ)
dative պարզոյ (parzoy) պարզոց (parzocʻ)
accusative պարզ (parz) պարզս (parzs)
ablative պարզոյ (parzoy) պարզոց (parzocʻ)
instrumental պարզով (parzov) պարզովք (parzovkʻ)
locative պարզ (parz) պարզս (parzs)
i-type
singular plural
nominative պարզ (parz) պարզք (parzkʻ)
genitive պարզի (parzi) պարզից (parzicʻ)
dative պարզի (parzi) պարզից (parzicʻ)
accusative պարզ (parz) պարզս (parzs)
ablative պարզէ (parzē) պարզից (parzicʻ)
instrumental պարզիւ (parziw) պարզիւք (parziwkʻ)
locative պարզի (parzi) պարզս (parzs)

post-classical

Derived terms

  • անպարզ (anparz)
  • արտապարզեմ (artaparzem)
  • գերապարզ (geraparz)
  • գերապարզեալ (geraparzeal)
  • երկնապարզ (erknaparz)
  • ձգտապարզիմ (jgtaparzim)
  • պարզաբան (parzaban)
  • պարզաբանեմ (parzabanem)
  • պարզաբար (parzabar)
  • պարզաբարոյ (parzabaroy)
  • պարզագոյն (parzagoyn)
  • պարզախօս (parzaxōs)
  • պարզական (parzakan)
  • պարզամիտ (parzamit)
  • պարզամտաբար (parzamtabar)
  • պարզամտածաբար (parzamtacabar)
  • պարզամտութիւն (parzamtutʻiwn)
  • պարզանամ (parzanam)
  • պարզապէս (parzapēs)
  • պարզատումար (parzatumar)
  • պարզեմ (parzem)
  • պարզերես (parzeres)
  • պարզկայ (parzkay)
  • պարզկային (parzkayin)
  • պարզմիտ (parzmit)
  • պարզմտութիւն (parzmtutʻiwn)
  • պարզորոտ (parzorot)
  • պարզուած (parzuac)
  • պարզութիւն (parzutʻiwn)
  • պարզուղիղ (parzułił)
  • պարզումն (parzumn)
  • պարզուտ (parzut)
  • քաղցրապարզ (kʻałcʻraparz)

Descendants

  • Armenian: պարզ (parz)

References

  • Petrosean, Matatʻeay (1879) “պարզ”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy
  • Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836–1837) “պարզ”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
  • Ačaṙean, Hračʻeay (1971–1979) “պարզ”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press