վարս

Armenian

Etymology

Learned borrowing from Old Armenian վարս (vars). Doublet of փըռչ (pʻəṙčʻ).

Pronunciation

Noun

վարս • (vars)

  1. (archaic, poetic) hair

Declension

i-type, inanimate (Eastern Armenian)
singular plural
nominative վարս (vars) վարսեր (varser)
dative վարսի (varsi) վարսերի (varseri)
ablative վարսից (varsicʻ) վարսերից (varsericʻ)
instrumental վարսով (varsov) վարսերով (varserov)
locative վարսում (varsum) վարսերում (varserum)
definite forms
nominative վարսը / վարսն (varsə / varsn) վարսերը/վարսերն (varserə/varsern)
dative վարսին (varsin) վարսերին (varserin)
1st person possessive forms (my)
nominative վարսս (varss) վարսերս (varsers)
dative վարսիս (varsis) վարսերիս (varseris)
ablative վարսիցս (varsicʻs) վարսերիցս (varsericʻs)
instrumental վարսովս (varsovs) վարսերովս (varserovs)
locative վարսումս (varsums) վարսերումս (varserums)
2nd person possessive forms (your)
nominative վարսդ (varsd) վարսերդ (varserd)
dative վարսիդ (varsid) վարսերիդ (varserid)
ablative վարսիցդ (varsicʻd) վարսերիցդ (varsericʻd)
instrumental վարսովդ (varsovd) վարսերովդ (varserovd)
locative վարսումդ (varsumd) վարսերումդ (varserumd)

Old Armenian

Etymology

Borrowed from a Middle Iranian descendant of Proto-Indo-Iranian *wálćas.

Noun

վարս • (vars)

  1. hair, head of hair, locks, tresses
    վարսք առիւծու, ձիոյvarskʻ aṙiwcu, jioymane
    վարսք գեղածփեալvarskʻ gełacpʻealwaving, flowing locks
    հողս արկանել զվարսիւքhołs arkanel zvarsiwkʻto cover the head with ashes
  2. (astronomy) coma, beams
    վարսք գիսաւորիvarskʻ gisaworibeams or tail of a comet
    վարսք Բերինիկեայvarskʻ BerinikeayBerenice's hair, coma Berenicis
  3. (figuratively) foliage, leafy branches, leaves, green dress

Usage notes

The word was usually used in the plural: վարսք (varskʻ).

Declension

i-type
singular plural
nominative վարս (vars) վարսք (varskʻ)
genitive վարսի (varsi) վարսից (varsicʻ)
dative վարսի (varsi) վարսից (varsicʻ)
accusative վարս (vars) վարսս (varss)
ablative վարսէ (varsē) վարսից (varsicʻ)
instrumental վարսիւ (varsiw) վարսիւք (varsiwkʻ)
locative վարսի (varsi) վարսս (varss)

Derived terms

  • բարձրավարս (barjravars)
  • թաղկավարս (tʻałkavars)
  • ծաղկավարս (całkavars)
  • ոսկեվարսեալ (oskevarseal)
  • սպիտակավարսք (spitakavarskʻ)
  • վարսագեղ (varsageł)
  • վարսագեղեալ (varsagełeal)
  • վարսագեղութիւն (varsagełutʻiwn)
  • վարսադիտակ (varsaditak)
  • վարսակ (varsak)
  • վարսակալ (varsakal)
  • վարսական (varsakan)
  • վարսաձեւ (varsajew)
  • վարսամ (varsam)
  • վարսամնահար (varsamnahar)
  • վարսավիրայ (varsaviray)
  • վարսաւիրայ (varsawiray)
  • վարսաւոր (varsawor)
  • վարսաւորական (varsaworakan)
  • վարսաւորեմ (varsaworem)
  • վարսաւորիմ (varsaworim)
  • վարսաւորութիւն (varsaworutʻiwn)
  • վարսեալ (varseal)

Descendants

  • Armenian: վարս (vars) (learned)

References

  • Ačaṙean, Hračʻeay (1971–1979) “վարս”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press
  • Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836–1837) “վարս”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
  • Petrosean, Matatʻeay (1879) “վարս”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy