آلچی
Chagatai
Alternative forms
- آلچو (alçı)
Etymology
Of Turkic origin, but the root is uncertain.
Noun
آلچی (alçı)
References
- Courteille, Abel Pavet de (1870) “آلچی”, in Dictionnaire turk-oriental [Eastern Turkic Dictionary][1] (in French), Paris: Imprimerie Impériale, page 31
Ottoman Turkish
Alternative forms
- آلچو (alçı, alçu)
Etymology
Unclear. According to Nishanyan, from Proto-Turkic *alču (“gypsum”), perhaps a variant of *ašu (“ochre”); if so, doublet of آشی (aşı, “ochre”). Cognate with Chagatai آلچی (alçı).
Noun
آلچی • (alçı) (definite accusative آلچییی (alçıyı), plural آلچیلر (alçılar))
- gypsum, plaster-stone, a mineral consisting of hydrated calcium sulphate, used as a fertilizer or as a constituent of plaster
- Synonym: آلچی طاشی (alçı taşı)
- plaster of Paris, a hemihydrate of calcium sulfate, made by calcining gypsum, that hardens when moistened and allowed to dry
Declension
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Derived terms
- آلچی ایشی (alçı işi, “plasterwork”)
- آلچی طاشی (alçı taşı, “gypsum, plaster-stone”)
- آلچیلاتمق (alçılatmak, “to make or let be plastered”)
- آلچیلامق (alçılamak, “to plaster, render”)
- آلچیلانمق (alçılanmak, “to be plastered or rendered”)
- آلچیلی (alçılı, “containing gypsum or plaster”)
Descendants
- Turkish: alçı
- → Albanian: allçi
- → Armenian: ալչի (alčʻi)
- → Aromanian: álcie
- → Bulgarian: алчи́я (alčíja)
- → Serbo-Croatian: (regional, obsolete)
- Cyrillic script: алчѝја
- Latin script: alčìja
Further reading
click to expand
- Barbier de Meynard, Charles (1881) “آلچی”, in Dictionnaire turc-français, volume I, Paris: E. Leroux, page 105
- Çağbayır, Yaşar (2007) “alçı1”, in Ötüken Türkçe Sözlük (in Turkish), volume 1, Istanbul: Ötüken Neşriyat, page 197
- Eren, Hasan (1999) “alçı”, in Türk Dilinin Etimolojik Sözlüğü [Etymological Dictionary of the Turkish Language][2] (in Turkish), Ankara: Bizim Büro Basım Evi, pages 8a–b
- Hindoglu, Artin (1838) “آلچی”, in Hazine-i lûgat ou dictionnaire abrégé turc-français[3], Vienna: F. Beck, page 61a
- Kélékian, Diran (1911) “آلچی”, in Dictionnaire turc-français[4] (in French), Constantinople: Mihran, page 34b
- Meninski, Franciszek à Mesgnien (1687) “Gypsum”, in Complementum thesauri linguarum orientalium, seu onomasticum latino-turcico-arabico-persicum, simul idem index verborum lexici turcico-arabico-persici, quod latinâ, germanicâ, aliarumque linguarum adjectâ nomenclatione nuper in lucem editum[5], Vienna, column 679
- Meninski, Franciszek à Mesgnien (1680) “آلچو”, in Thesaurus linguarum orientalium, Turcicae, Arabicae, Persicae, praecipuas earum opes à Turcis peculiariter usurpatas continens, nimirum Lexicon Turkico-Arabico-Persicum[6], Vienna, column 384
- Nişanyan, Sevan (2002–) “alçı”, in Nişanyan Sözlük
- Поленаковиќ, Харалампие (2007) “56. ÁLČIE sb. f.”, in Зузана Тополињска, Петар Атанасов, editors, Турските елементи во ароманскиот [Turskite elementi vo aromanskiot][7], put into Macedonian from the author’s Serbo-Croatian Turski elementi u aromunskom dijalektu (1939, unpublished) by Веселинка Лаброска, Скопје: Македонска академија на науките и уметностите [Makedonska akademija na naukite i umetnostite], →ISBN, page 77
- Redhouse, James W. (1890) “آلچی”, in A Turkish and English Lexicon[8], Constantinople: A. H. Boyajian, page 184
Urdu
Etymology
Pronunciation
- (Standard Urdu) IPA(key): /ɑːl.t͡ʃiː/
Noun
آلْچِی • (ālcī) m (Hindi spelling आलची)
References
- “آلچی”, in اُردُو لُغَت (urdū luġat) (in Urdu), Ministry of Education: Government of Pakistan, 2017.
- Qureshi, Bashir Ahmad (1971) “آلچی”, in Kitabistan's 20th Century Standard Dictionary, Lahore: Kitabistan Pub. Co.
- “آلچی”, in ریخْتَہ لُغَت (rexta luġat) - Rekhta Dictionary [Urdu dictionary with meanings in Hindi & English], Noida, India: Rekhta Foundation, 2025.