قرقمق
Ottoman Turkish
Etymology
Inherited from Proto-Turkic *kïrk- (“to shear; to scrape”); cognate with Azerbaijani qırxmaq, Bashkir ҡырҡыу (qırqıw), Kazakh қырқу (qyrqu), Kyrgyz кыркуу (kırkuu), Turkmen gyrkmak and Uzbek qirqmaq. Compare also Mongolian хяргах (xjargax, “to cut, shear”) and Dongxiang ghigva (“to cut”), both borrowings from Turkic.
Verb
قرقمق • (kırkmak) (third-person singular aorist قرقار (kırkar))
- (transitive) to clip, shear, trim, to cut slightly, especially the fleece of a sheep
- Synonym: قرپمق (kırpmak)
Derived terms
- صاچ صقال قرقمق (saç sakal kırkmak, “to clip the hair and the beard”)
- قرقدرمق (kırkdırmak, “to make or let be shorn”)
- قرقلمق (kırkılmak, “to be clipped or shorn”)
- قرقمه (kırkma, “act of clipping or shearing”)
- قرقندی (kırkındı, “act of clipping or shearing”)
- قرقیم (kırkım, “act of clipping or shearing”)
- ییلانی قرقمق (yılanı kırkmak, “to skin a flint”, literally “to shear a snake”)
Related terms
Descendants
- Turkish: kırkmak
Further reading
- Barbier de Meynard, Charles (1886) “قرقمق”, in Dictionnaire turc-français, volume II, Paris: E. Leroux, page 509
- Çağbayır, Yaşar (2007) “kırkmak”, in Ötüken Türkçe Sözlük (in Turkish), volume 1, Istanbul: Ötüken Neşriyat, page 2626
- Hindoglu, Artin (1838) “قرقمق”, in Hazine-i lûgat ou dictionnaire abrégé turc-français[1], Vienna: F. Beck, page 362a
- Kélékian, Diran (1911) “قرقمق”, in Dictionnaire turc-français[2] (in French), Constantinople: Mihran, page 955
- Meninski, Franciszek à Mesgnien (1687) “Tondere”, in Complementum thesauri linguarum orientalium, seu onomasticum latino-turcico-arabico-persicum, simul idem index verborum lexici turcico-arabico-persici, quod latinâ, germanicâ, aliarumque linguarum adjectâ nomenclatione nuper in lucem editum[3], Vienna, column 1678
- Meninski, Franciszek à Mesgnien (1680) “قرقمق”, in Thesaurus linguarum orientalium, Turcicae, Arabicae, Persicae, praecipuas earum opes à Turcis peculiariter usurpatas continens, nimirum Lexicon Turkico-Arabico-Persicum[4], Vienna, column 3674
- Nişanyan, Sevan (2002–) “kırkmak”, in Nişanyan Sözlük
- Redhouse, James W. (1890) “قرقمق”, in A Turkish and English Lexicon[5], Constantinople: A. H. Boyajian, page 1447