गृध्यति
Sanskrit
Alternative scripts
Alternative scripts
- গৃধ্যতি (Assamese script)
- ᬕᬺᬥ᭄ᬬᬢᬶ (Balinese script)
- গৃধ্যতি (Bengali script)
- 𑰐𑰴𑰠𑰿𑰧𑰝𑰰 (Bhaiksuki script)
- 𑀕𑀾𑀥𑁆𑀬𑀢𑀺 (Brahmi script)
- ဂၖဓျတိ (Burmese script)
- ગૃધ્યતિ (Gujarati script)
- ਗ੍ਰਧ੍ਯਤਿ (Gurmukhi script)
- 𑌗𑍃𑌧𑍍𑌯𑌤𑌿 (Grantha script)
- ꦒꦽꦣꦾꦠꦶ (Javanese script)
- 𑂏𑃂𑂡𑂹𑂨𑂞𑂱 (Kaithi script)
- ಗೃಧ್ಯತಿ (Kannada script)
- គ្ឫធ្យតិ (Khmer script)
- ຄ຺ຣິຘ຺ຍຕິ (Lao script)
- ഗൃധ്യതി (Malayalam script)
- ᡤᡵᡳᢡᠶᠠᢠᡳ (Manchu script)
- 𑘐𑘵𑘠𑘿𑘧𑘝𑘱 (Modi script)
- ᠺᠷᠢᢑᠾᠶ᠋ᠠᢐᠢ (Mongolian script)
- 𑦰𑧖𑧀𑧠𑧇𑦽𑧒 (Nandinagari script)
- 𑐐𑐺𑐢𑑂𑐫𑐟𑐶 (Newa script)
- ଗୃଧ୍ଯତି (Odia script)
- ꢔꢺꢤ꣄ꢫꢡꢶ (Saurashtra script)
- 𑆓𑆸𑆣𑇀𑆪𑆠𑆴 (Sharada script)
- 𑖐𑖴𑖠𑖿𑖧𑖝𑖰 (Siddham script)
- ගෘධ්යති (Sinhalese script)
- 𑩞𑩙𑩮 𑪙𑩻𑩫𑩑 (Soyombo script)
- 𑚌𑚜𑚶𑚣𑚙𑚮 (Takri script)
- க்³ரித்⁴யதி (Tamil script)
- గృధ్యతి (Telugu script)
- คฺฤธฺยติ (Thai script)
- གྲྀ་དྷྱ་ཏི (Tibetan script)
- 𑒑𑒵𑒡𑓂𑒨𑒞𑒱 (Tirhuta script)
- 𑨍𑨼𑨉𑨜𑩇𑨪𑨙𑨁 (Zanabazar Square script)
Etymology
From Proto-Indo-European *g⁽ʷ⁾l̥dʰ-yé-ti, from the root *g⁽ʷ⁾eldʰ- (“to desire”).[1] Cognate with Proto-Slavic *žьlděti (“to desire”).
Pronunciation
- (Vedic) IPA(key): /ɡŕ̩dʱ.jɐ.ti/
- (Classical Sanskrit) IPA(key): /ɡr̩d̪ʱ.jɐ.t̪i/
Verb
गृध्यति • (gṛ́dhyati) third-singular indicative (class 4, type P, present, root गृध्)
- to covet, desire, strive after greedily
- Synonyms: भ्रूणयते (bhrūṇayate), लुभ्यति (lubhyati), ककते (kakate), अर्थयति (arthayati), धनायति (dhanāyati)
Conjugation
| Present: गृध्यति (gṛ́dhyati), गृध्यते (gṛ́dhyate) | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Active | Mediopassive | ||||||
| Singular | Dual | Plural | Singular | Dual | Plural | ||
| Indicative | |||||||
| Third | गृध्यति gṛ́dhyati |
गृध्यतः gṛ́dhyataḥ |
गृध्यन्ति gṛ́dhyanti |
गृध्यते gṛ́dhyate |
गृध्येते gṛ́dhyete |
गृध्यन्ते gṛ́dhyante | |
| Second | गृध्यसि gṛ́dhyasi |
गृध्यथः gṛ́dhyathaḥ |
गृध्यथ gṛ́dhyatha |
गृध्यसे gṛ́dhyase |
गृध्येथे gṛ́dhyethe |
गृध्यध्वे gṛ́dhyadhve | |
| First | गृध्यामि gṛ́dhyāmi |
गृध्यावः gṛ́dhyāvaḥ |
गृध्यामः / गृध्यामसि¹ gṛ́dhyāmaḥ / gṛ́dhyāmasi¹ |
गृध्ये gṛ́dhye |
गृध्यावहे gṛ́dhyāvahe |
गृध्यामहे gṛ́dhyāmahe | |
| Imperative | |||||||
| Third | गृध्यतु gṛ́dhyatu |
गृध्यताम् gṛ́dhyatām |
गृध्यन्तु gṛ́dhyantu |
गृध्यताम् gṛ́dhyatām |
गृध्येताम् gṛ́dhyetām |
गृध्यन्ताम् gṛ́dhyantām | |
| Second | गृध्य gṛ́dhya |
गृध्यतम् gṛ́dhyatam |
गृध्यत gṛ́dhyata |
गृध्यस्व gṛ́dhyasva |
गृध्येथाम् gṛ́dhyethām |
गृध्यध्वम् gṛ́dhyadhvam | |
| First | गृध्यानि gṛ́dhyāni |
गृध्याव gṛ́dhyāva |
गृध्याम gṛ́dhyāma |
गृध्यै gṛ́dhyai |
गृध्यावहै gṛ́dhyāvahai |
गृध्यामहै gṛ́dhyāmahai | |
| Optative/Potential | |||||||
| Third | गृध्येत् gṛ́dhyet |
गृध्येताम् gṛ́dhyetām |
गृध्येयुः gṛ́dhyeyuḥ |
गृध्येत gṛ́dhyeta |
गृध्येयाताम् gṛ́dhyeyātām |
गृध्येरन् gṛ́dhyeran | |
| Second | गृध्येः gṛ́dhyeḥ |
गृध्येतम् gṛ́dhyetam |
गृध्येत gṛ́dhyeta |
गृध्येथाः gṛ́dhyethāḥ |
गृध्येयाथाम् gṛ́dhyeyāthām |
गृध्येध्वम् gṛ́dhyedhvam | |
| First | गृध्येयम् gṛ́dhyeyam |
गृध्येव gṛ́dhyeva |
गृध्येम gṛ́dhyema |
गृध्येय gṛ́dhyeya |
गृध्येवहि gṛ́dhyevahi |
गृध्येमहि gṛ́dhyemahi | |
| Subjunctive | |||||||
| Third | गृध्यात् / गृध्याति gṛ́dhyāt / gṛ́dhyāti |
गृध्यातः gṛ́dhyātaḥ |
गृध्यान् gṛ́dhyān |
गृध्याते / गृध्यातै gṛ́dhyāte / gṛ́dhyātai |
गृध्यैते gṛ́dhyaite |
गृध्यन्त / गृध्यान्तै gṛ́dhyanta / gṛ́dhyāntai | |
| Second | गृध्याः / गृध्यासि gṛ́dhyāḥ / gṛ́dhyāsi |
गृध्याथः gṛ́dhyāthaḥ |
गृध्याथ gṛ́dhyātha |
गृध्यासे / गृध्यासै gṛ́dhyāse / gṛ́dhyāsai |
गृध्यैथे gṛ́dhyaithe |
गृध्याध्वै gṛ́dhyādhvai | |
| First | गृध्यानि gṛ́dhyāni |
गृध्याव gṛ́dhyāva |
गृध्याम gṛ́dhyāma |
गृध्यै gṛ́dhyai |
गृध्यावहै gṛ́dhyāvahai |
गृध्यामहै gṛ́dhyāmahai | |
| Participles | |||||||
| गृध्यत् gṛ́dhyat |
गृध्यमान gṛ́dhyamāna | ||||||
| Notes |
| ||||||
| Imperfect: अगृध्यत् (ágṛdhyat), अगृध्यत (ágṛdhyata) | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Active | Mediopassive | |||||
| Singular | Dual | Plural | Singular | Dual | Plural | |
| Indicative | ||||||
| Third | अगृध्यत् ágṛdhyat |
अगृध्यताम् ágṛdhyatām |
अगृध्यन् ágṛdhyan |
अगृध्यत ágṛdhyata |
अगृध्येताम् ágṛdhyetām |
अगृध्यन्त ágṛdhyanta |
| Second | अगृध्यः ágṛdhyaḥ |
अगृध्यतम् ágṛdhyatam |
अगृध्यत ágṛdhyata |
अगृध्यथाः ágṛdhyathāḥ |
अगृध्येथाम् ágṛdhyethām |
अगृध्यध्वम् ágṛdhyadhvam |
| First | अगृध्यम् ágṛdhyam |
अगृध्याव ágṛdhyāva |
अगृध्याम ágṛdhyāma |
अगृध्ये ágṛdhye |
अगृध्यावहि ágṛdhyāvahi |
अगृध्यामहि ágṛdhyāmahi |
Descendants
- Pali: gijjhati
- Prakrit: 𑀕𑀺𑀚𑁆𑀛𑀇 (gijjhaï)
References
- ^ Mayrhofer, Manfred (1992) “GARDH”, in Etymologisches Wörterbuch des Altindoarischen [Etymological Dictionary of Old Indo-Aryan][1] (in German), volume I, Heidelberg: Carl Winter Universitätsverlag, page 474
- Turner, Ralph Lilley (1969–1985) “gṛdhyati”, in A Comparative Dictionary of the Indo-Aryan Languages, London: Oxford University Press