तमिस्रा
Sanskrit
Alternative scripts
Alternative scripts
- তমিস্ৰা (Assamese script)
- ᬢᬫᬶᬲ᭄ᬭᬵ (Balinese script)
- তমিস্রা (Bengali script)
- 𑰝𑰦𑰰𑰭𑰿𑰨𑰯 (Bhaiksuki script)
- 𑀢𑀫𑀺𑀲𑁆𑀭𑀸 (Brahmi script)
- တမိသြာ (Burmese script)
- તમિસ્રા (Gujarati script)
- ਤਮਿਸ੍ਰਾ (Gurmukhi script)
- 𑌤𑌮𑌿𑌸𑍍𑌰𑌾 (Grantha script)
- ꦠꦩꦶꦱꦿꦴ (Javanese script)
- 𑂞𑂧𑂱𑂮𑂹𑂩𑂰 (Kaithi script)
- ತಮಿಸ್ರಾ (Kannada script)
- តមិស្រា (Khmer script)
- ຕມິສ຺ຣາ (Lao script)
- തമിസ്രാ (Malayalam script)
- ᢠᠠᠮᡳᠰ᠌ᡵᠠᢇ (Manchu script)
- 𑘝𑘦𑘱𑘭𑘿𑘨𑘰 (Modi script)
- ᢐᠠᠮᠢᠰᠷᠠ᠋ᠠ (Mongolian script)
- 𑦽𑧆𑧒𑧍𑧠𑧈𑧑 (Nandinagari script)
- 𑐟𑐩𑐶𑐳𑑂𑐬𑐵 (Newa script)
- ତମିସ୍ରା (Odia script)
- ꢡꢪꢶꢱ꣄ꢬꢵ (Saurashtra script)
- 𑆠𑆩𑆴𑆱𑇀𑆫𑆳 (Sharada script)
- 𑖝𑖦𑖰𑖭𑖿𑖨𑖯 (Siddham script)
- තමිස්රා (Sinhalese script)
- 𑩫𑩴𑩑𑪁 𑪙𑩼𑩛 (Soyombo script)
- 𑚙𑚢𑚮𑚨𑚶𑚤𑚭 (Takri script)
- தமிஸ்ரா (Tamil script)
- తమిస్రా (Telugu script)
- ตมิสฺรา (Thai script)
- ཏ་མི་སྲཱ (Tibetan script)
- 𑒞𑒧𑒱𑒮𑓂𑒩𑒰 (Tirhuta script)
- 𑨙𑨢𑨁𑨰𑩇𑨫𑨊 (Zanabazar Square script)
Etymology
From Proto-Indo-Iranian *támHsraH (“darkness; dark night”), from Proto-Indo-European *témH-(e)s-ros (“darkness”), from *temH- (“to be dark”).
Cognate with Avestan 𐬙𐬄𐬚𐬭𐬀 (tąθra, “darkness”), Latin tenebrae, German finster (“dark, gloomy”). See also तमिस्र (támisra).
Pronunciation
- (Vedic) IPA(key): /tɐ́.mis.ɾɑː/
- (Classical Sanskrit) IPA(key): /t̪ɐ.mis̪.ɾɑː/
Noun
तमिस्रा • (támisrā) stem, f
- a dark night
- c. 1500 BCE – 1000 BCE, Ṛgveda 2.27.14:
- अदिते मित्र वरुणोत मृळ यद् वो वयं चकृमा कच् चिद् आगः ।
उर्व् अश्याम् अभयं ज्योतिर् इन्द्र मा नो दीर्घा अभि नशन् तमिस्राः ॥- adite mitra varuṇota mṛḷa yad vo vayaṃ cakṛmā kac cid āgaḥ.
urv aśyām abhayaṃ jyotir indra mā no dīrghā abhi naśan tamisrāḥ. - Aditi, Mitra, Varuṇa, forgive us however we have erred and sinned against you.
May I obtain the broad light free from peril: O Indra, let not the long, dark nights harm us.
- adite mitra varuṇota mṛḷa yad vo vayaṃ cakṛmā kac cid āgaḥ.
- अदिते मित्र वरुणोत मृळ यद् वो वयं चकृमा कच् चिद् आगः ।
Declension
| singular | dual | plural | |
|---|---|---|---|
| nominative | तमिस्रा (támisrā) | तमिस्रे (támisre) | तमिस्राः (támisrāḥ) |
| accusative | तमिस्राम् (támisrām) | तमिस्रे (támisre) | तमिस्राः (támisrāḥ) |
| instrumental | तमिस्रया (támisrayā) तमिस्रा¹ (támisrā¹) |
तमिस्राभ्याम् (támisrābhyām) | तमिस्राभिः (támisrābhiḥ) |
| dative | तमिस्रायै (támisrāyai) | तमिस्राभ्याम् (támisrābhyām) | तमिस्राभ्यः (támisrābhyaḥ) |
| ablative | तमिस्रायाः (támisrāyāḥ) तमिस्रायै² (támisrāyai²) |
तमिस्राभ्याम् (támisrābhyām) | तमिस्राभ्यः (támisrābhyaḥ) |
| genitive | तमिस्रायाः (támisrāyāḥ) तमिस्रायै² (támisrāyai²) |
तमिस्रयोः (támisrayoḥ) | तमिस्राणाम् (támisrāṇām) |
| locative | तमिस्रायाम् (támisrāyām) | तमिस्रयोः (támisrayoḥ) | तमिस्रासु (támisrāsu) |
| vocative | तमिस्रे (támisre) | तमिस्रे (támisre) | तमिस्राः (támisrāḥ) |
- ¹Vedic
- ²Brāhmaṇas
References
- Monier Williams (1899) “तमिस्रा”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 438.
- Apte, Vaman Shivram (1890) “तमिस्रा”, in The practical Sanskrit-English dictionary, Poona: Prasad Prakashan