प्रुषित
Sanskrit
Alternative scripts
Alternative scripts
- প্ৰুষিত (Assamese script)
- ᬧ᭄ᬭᬸᬱᬶᬢ (Balinese script)
- প্রুষিত (Bengali script)
- 𑰢𑰿𑰨𑰲𑰬𑰰𑰝 (Bhaiksuki script)
- 𑀧𑁆𑀭𑀼𑀱𑀺𑀢 (Brahmi script)
- ပြုၑိတ (Burmese script)
- પ્રુષિત (Gujarati script)
- ਪ੍ਰੁਸ਼ਿਤ (Gurmukhi script)
- 𑌪𑍍𑌰𑍁𑌷𑌿𑌤 (Grantha script)
- ꦥꦿꦸꦰꦶꦠ (Javanese script)
- 𑂣𑂹𑂩𑂳𑂭𑂱𑂞 (Kaithi script)
- ಪ್ರುಷಿತ (Kannada script)
- ប្រុឞិត (Khmer script)
- ປ຺ຣຸຩິຕ (Lao script)
- പ്രുഷിത (Malayalam script)
- ᢒᡵᡠᢢᡳᢠᠠ (Manchu script)
- 𑘢𑘿𑘨𑘳𑘬𑘱𑘝 (Modi script)
- ᢒᠷᠤᢔᠢᢐᠠ᠋ (Mongolian script)
- 𑧂𑧠𑧈𑧔𑧌𑧒𑦽 (Nandinagari script)
- 𑐥𑑂𑐬𑐸𑐲𑐶𑐟 (Newa script)
- ପ୍ରୁଷିତ (Odia script)
- ꢦ꣄ꢬꢸꢰꢶꢡ (Saurashtra script)
- 𑆥𑇀𑆫𑆶𑆰𑆴𑆠 (Sharada script)
- 𑖢𑖿𑖨𑖲𑖬𑖰𑖝 (Siddham script)
- ප්රුෂිත (Sinhalese script)
- 𑩰 𑪙𑩼𑩒𑪀𑩑𑩫 (Soyombo script)
- 𑚞𑚶𑚤𑚰𑚮𑚙 (Takri script)
- ப்ருஷித (Tamil script)
- ప్రుషిత (Telugu script)
- ปฺรุษิต (Thai script)
- པྲུ་ཥི་ཏ (Tibetan script)
- 𑒣𑓂𑒩𑒳𑒭𑒱𑒞 (Tirhuta script)
- 𑨞𑩇𑨫𑨃𑨯𑨁𑨙 (Zanabazar Square script)
Etymology
From the root प्रुष् (pruṣ) + -इत (-ita), from Proto-Indo-European *prews-.
Pronunciation
- (Vedic) IPA(key): /pɾu.ʂi.tɐ́/
- (Classical Sanskrit) IPA(key): /pɾu.ʂi.t̪ɐ/
Adjective
प्रुषित • (pruṣitá) stem
- sprinkled, wetted
- c. 1500 BCE – 1000 BCE, Ṛgveda 1.58.2:
- आ स्वमद्म॑ यु॒वमा॑नो अ॒जर॑स्तृ॒ष्व॑वि॒ष्यन्न॑त॒सेषु॑ तिष्ठति ।
अत्यो॒ न पृ॒ष्ठं प्रु॑षि॒तस्य॑ रोचते दि॒वो न सानु॑ स्त॒नय॑न्नचिक्रदत् ॥- ā́ svámádma yuvámāno ajárastṛṣvàviṣyánnataséṣu tiṣṭhati .
átyo ná pṛṣṭhám pruṣitásya rocate divó ná sā́nu stanáyannacikradat . - Never decaying, seizing his appropriate food, rapidly, eagerly through the dry wood he spreads.
His back, as he is sprinkled, glistens like a horse: loud hath he roared and shouted like the heights of heaven?
- ā́ svámádma yuvámāno ajárastṛṣvàviṣyánnataséṣu tiṣṭhati .
- आ स्वमद्म॑ यु॒वमा॑नो अ॒जर॑स्तृ॒ष्व॑वि॒ष्यन्न॑त॒सेषु॑ तिष्ठति ।
Declension
| singular | dual | plural | |
|---|---|---|---|
| nominative | प्रुषितः (pruṣitáḥ) | प्रुषितौ (pruṣitaú) प्रुषिता¹ (pruṣitā́¹) |
प्रुषिताः (pruṣitā́ḥ) प्रुषितासः¹ (pruṣitā́saḥ¹) |
| accusative | प्रुषितम् (pruṣitám) | प्रुषितौ (pruṣitaú) प्रुषिता¹ (pruṣitā́¹) |
प्रुषितान् (pruṣitā́n) |
| instrumental | प्रुषितेन (pruṣiténa) | प्रुषिताभ्याम् (pruṣitā́bhyām) | प्रुषितैः (pruṣitaíḥ) प्रुषितेभिः¹ (pruṣitébhiḥ¹) |
| dative | प्रुषिताय (pruṣitā́ya) | प्रुषिताभ्याम् (pruṣitā́bhyām) | प्रुषितेभ्यः (pruṣitébhyaḥ) |
| ablative | प्रुषितात् (pruṣitā́t) | प्रुषिताभ्याम् (pruṣitā́bhyām) | प्रुषितेभ्यः (pruṣitébhyaḥ) |
| genitive | प्रुषितस्य (pruṣitásya) | प्रुषितयोः (pruṣitáyoḥ) | प्रुषितानाम् (pruṣitā́nām) |
| locative | प्रुषिते (pruṣité) | प्रुषितयोः (pruṣitáyoḥ) | प्रुषितेषु (pruṣitéṣu) |
| vocative | प्रुषित (prúṣita) | प्रुषितौ (prúṣitau) प्रुषिता¹ (prúṣitā¹) |
प्रुषिताः (prúṣitāḥ) प्रुषितासः¹ (prúṣitāsaḥ¹) |
- ¹Vedic
| singular | dual | plural | |
|---|---|---|---|
| nominative | प्रुषिता (pruṣitā́) | प्रुषिते (pruṣité) | प्रुषिताः (pruṣitā́ḥ) |
| accusative | प्रुषिताम् (pruṣitā́m) | प्रुषिते (pruṣité) | प्रुषिताः (pruṣitā́ḥ) |
| instrumental | प्रुषितया (pruṣitáyā) प्रुषिता¹ (pruṣitā́¹) |
प्रुषिताभ्याम् (pruṣitā́bhyām) | प्रुषिताभिः (pruṣitā́bhiḥ) |
| dative | प्रुषितायै (pruṣitā́yai) | प्रुषिताभ्याम् (pruṣitā́bhyām) | प्रुषिताभ्यः (pruṣitā́bhyaḥ) |
| ablative | प्रुषितायाः (pruṣitā́yāḥ) प्रुषितायै² (pruṣitā́yai²) |
प्रुषिताभ्याम् (pruṣitā́bhyām) | प्रुषिताभ्यः (pruṣitā́bhyaḥ) |
| genitive | प्रुषितायाः (pruṣitā́yāḥ) प्रुषितायै² (pruṣitā́yai²) |
प्रुषितयोः (pruṣitáyoḥ) | प्रुषितानाम् (pruṣitā́nām) |
| locative | प्रुषितायाम् (pruṣitā́yām) | प्रुषितयोः (pruṣitáyoḥ) | प्रुषितासु (pruṣitā́su) |
| vocative | प्रुषिते (prúṣite) | प्रुषिते (prúṣite) | प्रुषिताः (prúṣitāḥ) |
- ¹Vedic
- ²Brāhmaṇas
| singular | dual | plural | |
|---|---|---|---|
| nominative | प्रुषितम् (pruṣitám) | प्रुषिते (pruṣité) | प्रुषितानि (pruṣitā́ni) प्रुषिता¹ (pruṣitā́¹) |
| accusative | प्रुषितम् (pruṣitám) | प्रुषिते (pruṣité) | प्रुषितानि (pruṣitā́ni) प्रुषिता¹ (pruṣitā́¹) |
| instrumental | प्रुषितेन (pruṣiténa) | प्रुषिताभ्याम् (pruṣitā́bhyām) | प्रुषितैः (pruṣitaíḥ) प्रुषितेभिः¹ (pruṣitébhiḥ¹) |
| dative | प्रुषिताय (pruṣitā́ya) | प्रुषिताभ्याम् (pruṣitā́bhyām) | प्रुषितेभ्यः (pruṣitébhyaḥ) |
| ablative | प्रुषितात् (pruṣitā́t) | प्रुषिताभ्याम् (pruṣitā́bhyām) | प्रुषितेभ्यः (pruṣitébhyaḥ) |
| genitive | प्रुषितस्य (pruṣitásya) | प्रुषितयोः (pruṣitáyoḥ) | प्रुषितानाम् (pruṣitā́nām) |
| locative | प्रुषिते (pruṣité) | प्रुषितयोः (pruṣitáyoḥ) | प्रुषितेषु (pruṣitéṣu) |
| vocative | प्रुषित (prúṣita) | प्रुषिते (prúṣite) | प्रुषितानि (prúṣitāni) प्रुषिता¹ (prúṣitā¹) |
- ¹Vedic
References
- Monier Williams (1899) “प्रुषित”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 711, column 3.