मानस

Hindi

Pronunciation

  • (Delhi) IPA(key): /mɑː.nəs/, [mäː.nɐs]
  • Rhymes: -əs

Etymology 1

Inherited from Sanskrit मनुष्य (manuṣya), likely from a derivative of Proto-Indo-European *mon- (man).

Alternative forms

Noun

मानस • (mānasm (Urdu spelling مانس)

  1. alternative spelling of मानुस (mānus, human, man, husband)
Declension
Declension of मानस (masc cons-stem)
singular plural
direct मानस
mānas
मानस
mānas
oblique मानस
mānas
मानसों
mānasõ
vocative मानस
mānas
मानसो
mānaso
See also

Etymology 2

Borrowed from Sanskrit मानस (mānasá).

Adjective

मानस • (mānas) (indeclinable, Urdu spelling مانس)

  1. mental
  2. spiritual

Proper noun

मानस • (mānasm

  1. a male given name, Manas, from Sanskrit
Declension
Declension of मानस (masc cons-stem)
singular plural
direct मानस
mānas
मानस
mānas
oblique मानस
mānas
मानसों
mānasõ
vocative मानस
mānas
मानसो
mānaso

Sanskrit

Alternative scripts

Etymology

Vṛddhi derivative of मनस् (mánas).

Pronunciation

Adjective

मानस • (mānasá) stem

  1. belonging to the mind or spirit, mental, spiritual
  2. expressed only in the mind, performed in thought i.e. silent, tacit (as a hymn or prayer)
  3. conceived or present in the mind, conceivable, imaginable

Declension

Masculine a-stem declension of मानस
singular dual plural
nominative मानसः (mānasáḥ) मानसौ (mānasaú)
मानसा¹ (mānasā́¹)
मानसाः (mānasā́ḥ)
मानसासः¹ (mānasā́saḥ¹)
accusative मानसम् (mānasám) मानसौ (mānasaú)
मानसा¹ (mānasā́¹)
मानसान् (mānasā́n)
instrumental मानसेन (mānaséna) मानसाभ्याम् (mānasā́bhyām) मानसैः (mānasaíḥ)
मानसेभिः¹ (mānasébhiḥ¹)
dative मानसाय (mānasā́ya) मानसाभ्याम् (mānasā́bhyām) मानसेभ्यः (mānasébhyaḥ)
ablative मानसात् (mānasā́t) मानसाभ्याम् (mānasā́bhyām) मानसेभ्यः (mānasébhyaḥ)
genitive मानसस्य (mānasásya) मानसयोः (mānasáyoḥ) मानसानाम् (mānasā́nām)
locative मानसे (mānasé) मानसयोः (mānasáyoḥ) मानसेषु (mānaséṣu)
vocative मानस (mā́nasa) मानसौ (mā́nasau)
मानसा¹ (mā́nasā¹)
मानसाः (mā́nasāḥ)
मानसासः¹ (mā́nasāsaḥ¹)
  • ¹Vedic
Feminine ī-stem declension of मानसी
singular dual plural
nominative मानसी (mānasī́) मानस्यौ (mānasyaù)
मानसी¹ (mānasī́¹)
मानस्यः (mānasyàḥ)
मानसीः¹ (mānasī́ḥ¹)
accusative मानसीम् (mānasī́m) मानस्यौ (mānasyaù)
मानसी¹ (mānasī́¹)
मानसीः (mānasī́ḥ)
instrumental मानस्या (mānasyā́) मानसीभ्याम् (mānasī́bhyām) मानसीभिः (mānasī́bhiḥ)
dative मानस्यै (mānasyaí) मानसीभ्याम् (mānasī́bhyām) मानसीभ्यः (mānasī́bhyaḥ)
ablative मानस्याः (mānasyā́ḥ)
मानस्यै² (mānasyaí²)
मानसीभ्याम् (mānasī́bhyām) मानसीभ्यः (mānasī́bhyaḥ)
genitive मानस्याः (mānasyā́ḥ)
मानस्यै² (mānasyaí²)
मानस्योः (mānasyóḥ) मानसीनाम् (mānasī́nām)
locative मानस्याम् (mānasyā́m) मानस्योः (mānasyóḥ) मानसीषु (mānasī́ṣu)
vocative मानसि (mā́nasi) मानस्यौ (mā́nasyau)
मानसी¹ (mā́nasī¹)
मानस्यः (mā́nasyaḥ)
मानसीः¹ (mā́nasīḥ¹)
  • ¹Vedic
  • ²Brāhmaṇas
Neuter a-stem declension of मानस
singular dual plural
nominative मानसम् (mānasám) मानसे (mānasé) मानसानि (mānasā́ni)
मानसा¹ (mānasā́¹)
accusative मानसम् (mānasám) मानसे (mānasé) मानसानि (mānasā́ni)
मानसा¹ (mānasā́¹)
instrumental मानसेन (mānaséna) मानसाभ्याम् (mānasā́bhyām) मानसैः (mānasaíḥ)
मानसेभिः¹ (mānasébhiḥ¹)
dative मानसाय (mānasā́ya) मानसाभ्याम् (mānasā́bhyām) मानसेभ्यः (mānasébhyaḥ)
ablative मानसात् (mānasā́t) मानसाभ्याम् (mānasā́bhyām) मानसेभ्यः (mānasébhyaḥ)
genitive मानसस्य (mānasásya) मानसयोः (mānasáyoḥ) मानसानाम् (mānasā́nām)
locative मानसे (mānasé) मानसयोः (mānasáyoḥ) मानसेषु (mānaséṣu)
vocative मानस (mā́nasa) मानसे (mā́nase) मानसानि (mā́nasāni)
मानसा¹ (mā́nasā¹)
  • ¹Vedic

Descendants

  • Hindi: मानस (mānas)

Noun

मानस • (mānasa) stemn

  1. the mental powers, mind, spirit
  2. (law) tacit or implied consent
  3. a sacred lake on the mountain Kailāsa
  4. a kind of salt

Declension

Neuter a-stem declension of मानस
singular dual plural
nominative मानसम् (mānasam) मानसे (mānase) मानसानि (mānasāni)
मानसा¹ (mānasā¹)
accusative मानसम् (mānasam) मानसे (mānase) मानसानि (mānasāni)
मानसा¹ (mānasā¹)
instrumental मानसेन (mānasena) मानसाभ्याम् (mānasābhyām) मानसैः (mānasaiḥ)
मानसेभिः¹ (mānasebhiḥ¹)
dative मानसाय (mānasāya) मानसाभ्याम् (mānasābhyām) मानसेभ्यः (mānasebhyaḥ)
ablative मानसात् (mānasāt) मानसाभ्याम् (mānasābhyām) मानसेभ्यः (mānasebhyaḥ)
genitive मानसस्य (mānasasya) मानसयोः (mānasayoḥ) मानसानाम् (mānasānām)
locative मानसे (mānase) मानसयोः (mānasayoḥ) मानसेषु (mānaseṣu)
vocative मानस (mānasa) मानसे (mānase) मानसानि (mānasāni)
मानसा¹ (mānasā¹)
  • ¹Vedic

Noun

मानस • (mānasa) stemm

  1. a form of Vishnu
  2. (MBh.) name of a serpent-demon
  3. (in the plural) a particular class of deceased ancestors

Declension

Masculine a-stem declension of मानस
singular dual plural
nominative मानसः (mānasaḥ) मानसौ (mānasau)
मानसा¹ (mānasā¹)
मानसाः (mānasāḥ)
मानसासः¹ (mānasāsaḥ¹)
accusative मानसम् (mānasam) मानसौ (mānasau)
मानसा¹ (mānasā¹)
मानसान् (mānasān)
instrumental मानसेन (mānasena) मानसाभ्याम् (mānasābhyām) मानसैः (mānasaiḥ)
मानसेभिः¹ (mānasebhiḥ¹)
dative मानसाय (mānasāya) मानसाभ्याम् (mānasābhyām) मानसेभ्यः (mānasebhyaḥ)
ablative मानसात् (mānasāt) मानसाभ्याम् (mānasābhyām) मानसेभ्यः (mānasebhyaḥ)
genitive मानसस्य (mānasasya) मानसयोः (mānasayoḥ) मानसानाम् (mānasānām)
locative मानसे (mānase) मानसयोः (mānasayoḥ) मानसेषु (mānaseṣu)
vocative मानस (mānasa) मानसौ (mānasau)
मानसा¹ (mānasā¹)
मानसाः (mānasāḥ)
मानसासः¹ (mānasāsaḥ¹)
  • ¹Vedic

References