वर्ज्य
Hindi
Etymology
Borrowed from Sanskrit वर्ज्य (varjya).
Pronunciation
- (Delhi) IPA(key): /ʋəɾ.d͡ʒjᵊ/, [ʋɐɾ.d͡ʒjᵊ]
Adjective
वर्ज्य • (varjya)
- deserving of abandonment
- Synonyms: वर्जनीय (varjanīya), त्याज्य (tyājya)
- prohibited, forbidden, disallowed
- (Indian classical music) in a raga, a note that is strictly forbidden
- Synonym: वर्जित (varjit)
- राग ललित में पंचम वर्ज्य हैं ― rāg lalit mẽ pañcam varjya ha͠i
References
- Bahri, Caturvedi, Dasa-Hindi (2022) “वर्ज्य”, in Digital Dictionaries of South Asia [Combined Hindi Dictionaries]
Sanskrit
Alternative scripts
Alternative scripts
- ৱৰ্জ্য (Assamese script)
- ᬯᬃᬚ᭄ᬬ (Balinese script)
- বর্জ্য (Bengali script)
- 𑰪𑰨𑰿𑰕𑰿𑰧 (Bhaiksuki script)
- 𑀯𑀭𑁆𑀚𑁆𑀬 (Brahmi script)
- ဝရ်္ဇျ (Burmese script)
- વર્જ્ય (Gujarati script)
- ਵਰ੍ਜ੍ਯ (Gurmukhi script)
- 𑌵𑌰𑍍𑌜𑍍𑌯 (Grantha script)
- ꦮꦂꦗꦾ (Javanese script)
- 𑂫𑂩𑂹𑂔𑂹𑂨 (Kaithi script)
- ವರ್ಜ್ಯ (Kannada script)
- វជ៌្យ (Khmer script)
- ວຣ຺ຊ຺ຍ (Lao script)
- വര്ജ്യ (Malayalam script)
- ᠸᠠᡵᡯᠶᠠ (Manchu script)
- 𑘪𑘨𑘿𑘕𑘿𑘧 (Modi script)
- ᠸᠠᠷᠽᠶᠠ (Mongolian script)
- 𑧊𑧈𑧠𑦵𑧠𑧇 (Nandinagari script)
- 𑐰𑐬𑑂𑐖𑑂𑐫 (Newa script)
- ଵର୍ଜ୍ଯ (Odia script)
- ꢮꢬ꣄ꢙ꣄ꢫ (Saurashtra script)
- 𑆮𑆫𑇀𑆘𑇀𑆪 (Sharada script)
- 𑖪𑖨𑖿𑖕𑖿𑖧 (Siddham script)
- වර්ජ්ය (Sinhalese script)
- 𑩾𑩼 𑪙𑩣 𑪙𑩻 (Soyombo script)
- 𑚦𑚤𑚶𑚑𑚶𑚣 (Takri script)
- வர்ஜ்ய (Tamil script)
- వర్జ్య (Telugu script)
- วรฺชฺย (Thai script)
- ཝ་རྫྱ (Tibetan script)
- 𑒫𑒩𑓂𑒖𑓂𑒨 (Tirhuta script)
- 𑨭𑨫𑩇𑨥𑩇𑨪 (Zanabazar Square script)
Etymology
A gerundive from the root वृज् (vṛj) + -य (-ya).
Pronunciation
- (Vedic) IPA(key): /ʋɐɾ.d͡ʑjɐ/
- (Classical Sanskrit) IPA(key): /ʋɐɾ.d͡ʑjɐ/
Adjective
वर्ज्य • (varjya) stem (root वृज्)
- to be avoided
Declension
| singular | dual | plural | |
|---|---|---|---|
| nominative | वर्ज्यः (varjyaḥ) | वर्ज्यौ (varjyau) वर्ज्या¹ (varjyā¹) |
वर्ज्याः (varjyāḥ) वर्ज्यासः¹ (varjyāsaḥ¹) |
| accusative | वर्ज्यम् (varjyam) | वर्ज्यौ (varjyau) वर्ज्या¹ (varjyā¹) |
वर्ज्यान् (varjyān) |
| instrumental | वर्ज्येन (varjyena) | वर्ज्याभ्याम् (varjyābhyām) | वर्ज्यैः (varjyaiḥ) वर्ज्येभिः¹ (varjyebhiḥ¹) |
| dative | वर्ज्याय (varjyāya) | वर्ज्याभ्याम् (varjyābhyām) | वर्ज्येभ्यः (varjyebhyaḥ) |
| ablative | वर्ज्यात् (varjyāt) | वर्ज्याभ्याम् (varjyābhyām) | वर्ज्येभ्यः (varjyebhyaḥ) |
| genitive | वर्ज्यस्य (varjyasya) | वर्ज्ययोः (varjyayoḥ) | वर्ज्यानाम् (varjyānām) |
| locative | वर्ज्ये (varjye) | वर्ज्ययोः (varjyayoḥ) | वर्ज्येषु (varjyeṣu) |
| vocative | वर्ज्य (varjya) | वर्ज्यौ (varjyau) वर्ज्या¹ (varjyā¹) |
वर्ज्याः (varjyāḥ) वर्ज्यासः¹ (varjyāsaḥ¹) |
- ¹Vedic
| singular | dual | plural | |
|---|---|---|---|
| nominative | वर्ज्या (varjyā) | वर्ज्ये (varjye) | वर्ज्याः (varjyāḥ) |
| accusative | वर्ज्याम् (varjyām) | वर्ज्ये (varjye) | वर्ज्याः (varjyāḥ) |
| instrumental | वर्ज्यया (varjyayā) वर्ज्या¹ (varjyā¹) |
वर्ज्याभ्याम् (varjyābhyām) | वर्ज्याभिः (varjyābhiḥ) |
| dative | वर्ज्यायै (varjyāyai) | वर्ज्याभ्याम् (varjyābhyām) | वर्ज्याभ्यः (varjyābhyaḥ) |
| ablative | वर्ज्यायाः (varjyāyāḥ) वर्ज्यायै² (varjyāyai²) |
वर्ज्याभ्याम् (varjyābhyām) | वर्ज्याभ्यः (varjyābhyaḥ) |
| genitive | वर्ज्यायाः (varjyāyāḥ) वर्ज्यायै² (varjyāyai²) |
वर्ज्ययोः (varjyayoḥ) | वर्ज्यानाम् (varjyānām) |
| locative | वर्ज्यायाम् (varjyāyām) | वर्ज्ययोः (varjyayoḥ) | वर्ज्यासु (varjyāsu) |
| vocative | वर्ज्ये (varjye) | वर्ज्ये (varjye) | वर्ज्याः (varjyāḥ) |
- ¹Vedic
- ²Brāhmaṇas
| singular | dual | plural | |
|---|---|---|---|
| nominative | वर्ज्यम् (varjyam) | वर्ज्ये (varjye) | वर्ज्यानि (varjyāni) वर्ज्या¹ (varjyā¹) |
| accusative | वर्ज्यम् (varjyam) | वर्ज्ये (varjye) | वर्ज्यानि (varjyāni) वर्ज्या¹ (varjyā¹) |
| instrumental | वर्ज्येन (varjyena) | वर्ज्याभ्याम् (varjyābhyām) | वर्ज्यैः (varjyaiḥ) वर्ज्येभिः¹ (varjyebhiḥ¹) |
| dative | वर्ज्याय (varjyāya) | वर्ज्याभ्याम् (varjyābhyām) | वर्ज्येभ्यः (varjyebhyaḥ) |
| ablative | वर्ज्यात् (varjyāt) | वर्ज्याभ्याम् (varjyābhyām) | वर्ज्येभ्यः (varjyebhyaḥ) |
| genitive | वर्ज्यस्य (varjyasya) | वर्ज्ययोः (varjyayoḥ) | वर्ज्यानाम् (varjyānām) |
| locative | वर्ज्ये (varjye) | वर्ज्ययोः (varjyayoḥ) | वर्ज्येषु (varjyeṣu) |
| vocative | वर्ज्य (varjya) | वर्ज्ये (varjye) | वर्ज्यानि (varjyāni) वर्ज्या¹ (varjyā¹) |
- ¹Vedic
Descendants
References
- Turner, Ralph Lilley (1969–1985) “varjya”, in A Comparative Dictionary of the Indo-Aryan Languages, London: Oxford University Press