विकास
See also: विकाश
Hindi
Etymology
Borrowed from Sanskrit विकास (vikāsa).
Pronunciation
- (Delhi) IPA(key): /ʋɪ.kɑːs/, [ʋɪ.käːs]
Noun
विकास • (vikās) m (Urdu spelling وکاس)
- development, growth
- हमारे प्रधान मंत्री देश का विकास करना चाहते हैं।
- hamāre pradhān mantrī deś kā vikās karnā cāhte ha͠i.
- Our prime minister wants to develop the nation.
- (biology, evolutionary theory) evolution
Declension
| singular | plural | |
|---|---|---|
| direct | विकास vikās |
विकास vikās |
| oblique | विकास vikās |
विकासों vikāsõ |
| vocative | विकास vikās |
विकासो vikāso |
Derived terms
- क्रमविकास (kramvikās)
- विकास करना (vikās karnā)
- विकासक्रम (vikāsakram)
- विकासमान (vikāsmān)
- विकासमूलक (vikāsmūlak)
- विकासशील (vikāsśīl)
Nepali
Alternative forms
- बिकास (bikās)
Pronunciation
- IPA(key): [bikäs]
- Phonetic Devanagari: बिकास्
Noun
विकास • (vikās)
Sanskrit
Etymology
वि- (vi-, “asunder”) + कास (kāsa, “going, motion”)
Pronunciation
- (Vedic) IPA(key): /ʋi.kɑː.sɐ/
- (Classical Sanskrit) IPA(key): /ʋi.kɑː.s̪ɐ/
Noun
विकास • (vikāsa) stem, m
- development, progress
- growth, expansion
- blooming
- serenity
- cheerfulness
Declension
| singular | dual | plural | |
|---|---|---|---|
| nominative | विकासः (vikāsaḥ) | विकासौ (vikāsau) विकासा¹ (vikāsā¹) |
विकासाः (vikāsāḥ) विकासासः¹ (vikāsāsaḥ¹) |
| accusative | विकासम् (vikāsam) | विकासौ (vikāsau) विकासा¹ (vikāsā¹) |
विकासान् (vikāsān) |
| instrumental | विकासेन (vikāsena) | विकासाभ्याम् (vikāsābhyām) | विकासैः (vikāsaiḥ) विकासेभिः¹ (vikāsebhiḥ¹) |
| dative | विकासाय (vikāsāya) | विकासाभ्याम् (vikāsābhyām) | विकासेभ्यः (vikāsebhyaḥ) |
| ablative | विकासात् (vikāsāt) | विकासाभ्याम् (vikāsābhyām) | विकासेभ्यः (vikāsebhyaḥ) |
| genitive | विकासस्य (vikāsasya) | विकासयोः (vikāsayoḥ) | विकासानाम् (vikāsānām) |
| locative | विकासे (vikāse) | विकासयोः (vikāsayoḥ) | विकासेषु (vikāseṣu) |
| vocative | विकास (vikāsa) | विकासौ (vikāsau) विकासा¹ (vikāsā¹) |
विकासाः (vikāsāḥ) विकासासः¹ (vikāsāsaḥ¹) |
- ¹Vedic
Derived terms
- विकासक (vikāsaka, “opening, expanding”)
- विकासन (vikāsana, “developing, causing to blow or expand”)
- विकासभृत् (vikāsabhṛt), विकासभाज् (vikāsabhāj, “expanded, blown”)
- विकासित (vikāsita, “expanded, blown”)
- विकासिता (vikāsitā, “expansion, development”)
- विकासिनीलोत्पल (vikāsinīlotpala, “to resemble a blossoming blue lotus-flower”)
- विकासिन् (vikāsin, “blossoming, blooming, expanding”)
References
- Monier Williams (1899) “विकास”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 954.