စပ်

Burmese

Pronunciation

  • IPA(key): /saʔ/
  • Romanization: MLCTS: cap • ALA-LC: capʻ • BGN/PCGN: sat • Okell: saʔ

Etymology 1

From Proto-Sino-Tibetan *rtsap (Sichuan pepper), more specifically an adjectival derivative *mV-rtsap "spicy". The fact that this Burmese word has non-Burmish cognates took until Jacques & D'Alpoim Guedes (2023) to discover; these cognates include Kurtöp ཆ་ཝ (chawa, Sichuan pepper) and Tangut 𘟌 (*tsar¹, pepper).

This word had long been neglected in the literature beforehand; it is not given an etymology by STEDT (cap "hot, pungent"), and it is also not mentioned by Luce 1981.

Adjective

စပ် • (cap)

  1. (of taste) hot, stinging, spicy, piquant

Verb

စပ် • (cap)

  1. (of eyes) to smart, sting
Derived terms
  • ကတောက်စပ် (ka.taukcap)
  • ကျားပါးစပ် (kya:pa:cap)
  • ကျိန်းစပ် (kyin:cap)
  • ခံစပ် (hkamcap)
  • ငှက်ကြီးတုံးစပ် (hngakkri:tum:cap)
  • ငှက်စပ် (hngakcap)
  • စပ်ဖျဉ်းဖျဉ်းဖြစ် (caphpyany:hpyany:hprac)
  • စပ်ရှားရှား (caphra:hra:)
  • စပ်ရှိမ်းရှိမ်း (caphrim:hrim:)
  • စပ်သီး (capsi:)
  • တည်းစပ် (tany:cap)
  • တုံးစပ် (tum:cap)
  • ဒုံးစပ်လှေ (dum:caphle)
  • နေပူစပ်ခါး (nepucaphka:)
  • ပါးစပ်ဆော့ (pa:caphcau.)
  • ပါးစပ်ပုပ် (pa:cappup)
  • ပါးစပ်ဖွာ (pa:caphpwa)
  • ပါးစပ်ယား (pa:cap-ya:)
  • ပါးစပ်ရာဇဝင် (pa:cap-raja.wang)
  • ပါးစပ်သတင်း (pa:capsa.tang:)
  • ပိုးစပ်ကောင် (pui:capkaung)
  • ပူစပ်ပူလောင်ဖြစ် (pucappulaunghprac)
  • မျက်ခမ်းစပ် (myakhkam:cap)
  • အစပ် (a.cap)
  • အိုက်စပ်စပ် (uikcapcap)

Noun

စပ် • (cap)

  1. (regional, Danu) synonym of ငရုတ် (nga.rut, chili)[1]

Etymology 2

From Proto-Sino-Tibetan *tsjap (to join, connect). Cognate with Jingpho chyap (to be on friendly terms; to adhere (as soot to a roof)), Old Chinese (OC *ʔseb, “to connect, contact”) (STEDT).

Verb

စပ် • (cap)

  1. to adjoin, be adjacent, be in contact
  2. to be connected or concerned with
  3. to join things together
  4. to mix, compound, blend
  5. to be related to
  6. to versify, compose
  7. to negotiate (for sale of goods or a proposal for marriage)
  8. (same as စပ်ယှက် (caphyak)) to have sexual relations

Noun

စပ် • (cap)

  1. edge
  2. one of a pair of semicircular planks forming a spokeless cart wheel

Derived terms

  • ကံစပ် (kamcap)
  • ကဗျာစပ် (ka.byacap)
  • ကမ်းစပ် (kam:cap)
  • ကျောခိုင်းနံစပ် (kyau:hkuing:namcap)
  • ကုံးစပ်ထဘီ (kum:caphta.bhi)
  • ငါးစင်စပ် (nga:cangcap)
  • ငါးစပ်စောင် (nga:capcaung)
  • ငုစပ် (ngu.cap)
  • စကားစပ် (ca.ka:cap)
  • စကားစပ်၍ (ca.ka:cap-rwe)
  • စကားမစပ် (ca.ka:ma.cap)
  • စပ်ကျ (capkya.)
  • စပ်ကြား (capkra:)
  • စပ်ကူးမကူး (capku:ma.ku:)
  • စပ်ကူးမပ်ကူး (capku:mapku:)
  • စပ်စပ် (capcap)
  • စပ်စု (capcu.)
  • စပ်စောင် (capcaung)
  • စပ်ဆရာ (caphca.ra)
  • စပ်ဆို (caphcui)
  • စပ်ဆိုင် (caphcuing)
  • စပ်တူ (captu)
  • စပ်တူလုပ် (captulup)
  • စပ်တူလုပ်ငန်း (captulupngan:)
  • စပ်ထဘီ (caphta.bhi)
  • စပ်ပညာ (cappa.nya)
  • စပ်ဖြဲဖြဲ (caphprai:hprai:)
  • စပ်မိစပ်ရာ (capmi.cap-ra)
  • စပ်ယှက် (caphyak)
  • စပ်လှည်း (caphlany:)
  • စပ်သမား (capsa.ma:)
  • စပ်ဟပ် (caphap)
  • စာစပ် (cacap)
  • စုပေါင်းစပ်ပေါင်း (cu.paung:cappaung:)
  • စေ့စပ် (ce.cap)
  • စေ့စပ်ကြောင်းလမ်း (ce.capkraung:lam:)
  • စေ့စပ်ကြောင်းလမ်းခြင်း (ce.capkraung:lam:hkrang:)
  • စေ့စပ်ရေး (ce.cap-re:)
  • ဆံစပ် (hcamcap)
  • ဆက်စပ် (hcakcap)
  • ဆွေနီးမျိုးစပ် (hcweni:myui:cap)
  • ဆွေမျိုးစပ် (hcwe-myui:cap)
  • ဆီးစပ် (hci:cap)
  • ဆေးစပ် (hce:cap)
  • တစ်စပ်တည်းဖြစ် (taccaptany:hprac)
  • တရစပ် (ta.ra.cap)
  • တွဲစပ် (twai:cap)
  • တော်စပ် (taucap)
  • နံစပ် (namcap)
  • နယ်စပ် (naicap)
  • နွယ်စပ် (nwaicap)
  • နှံ့စပ် (hnam.cap)
  • နီးစပ် (ni:cap)
  • နီစပ်စပ် (nicapcap)
  • ပြောင်စပ်စပ် (praungcapcap)
  • ပါးစပ် (pa:cap)
  • ပါးစပ်ကြမ်း (pa:capkram:)
  • ပေါင်းစပ်ကြိယာ (paung:capkri.ya)
  • ပေါင်းစပ်ညှိနှိုင်း (paung:caphnyi.hnuing:)
  • ပေါင်းစပ်နာမ် (paung:capnam)
  • ဖက်စပ် (hpakcap)
  • ဖြုန်းစပ်ကျို (hprun:capkyui)
  • ဖြုန်းစပ်ထမင်း (hprun:caphta.mang:)
  • ဖော်စပ် (hpaucap)
  • မစပ်စကား (ma.capca.ka:)
  • မျိုးစပ် (myui:cap)
  • မျောက်စပ် (myaukcap)
  • ရွာနီးချုပ်စပ် (rwani:hkyupcap)
  • ရှစ်စပ် (hraccap)
  • ရေစပ် (recap)
  • ရေစပ်စပ် (recapcap)
  • ရောစပ် (rau:cap)
  • လေးစပ်လှည့် (le:caphlany.)
  • လေးထောင့်စပ်စပ် (le:htaung.capcap)
  • လေးလုံးစပ် (le:lum:cap)
  • လောင်းစပ် (laung:cap)
  • သတ္တုစပ် (sattu.cap)
  • သားစပ် (sa:cap)
  • သုံးစီးစပ်ငါးပိ (sum:ci:capnga:pi.)
  • ဟင်းစပ် (hang:cap)
  • အကြောင်းစပ် (a.kraung:cap)
  • အစပ် (a.cap)
  • အစုစပ် (a.cu.cap)
  • အပ်စပ် (apcap)
  • အဖော်စပ် (a.hpaucap)
  • အာစပ် (acap)
  • အိုးမစပ်ခွက်မစပ် (ui:ma.caphkwakma.cap)
  • ဦးတိုက်စပ် (u:tuikcap)

Etymology 3

Noun

စပ် • (cap)

  1. (obsolete) cage (for prisoners)

References

  1. ^ ခင်စန္ဒာတိုး (2018) “နောင်ချိုဒေသရှိ ဓနုဒေသိယစကားမှ နေ့စဉ်သုံးစကားများလေ့လာချက်”, in Journal of the Myanmar Academy of Arts and Science[1] (in Burmese), volume XVI, number 6B, archived from the original on 11 November 2022

Further reading