နိုင်

Burmese

Pronunciation

  • IPA(key): /nàɪɴ/
  • Romanization: MLCTS: nuing • ALA-LC: nuiṅʻ • BGN/PCGN: naing • Okell: naiñ

Etymology 1

Possibly Sino–Tibetan (which STEDT tentatively reconstructs as *m-nyaŋ (can, be able)), despite the -uing final which is more characteristic of Mon loans: compare Tibetan ནུས (nus, be able to; capable; to withstand; capacity; strength; force; power; function; energy), Old Chinese (OC *nɯː, *nɯːs, *nɯːŋ, *nɯːŋʔ, “can, capable of”), and see the Chinese for more.

Verb

နိုင် • (nuing)

  1. to win, conquer, prevail
  2. to domineer, overpower, overcome
  3. to be liberally enriched or endowed with; to have an abundance of something
  4. to manage, carry
  5. to master, excel in
  6. to be prone to
  7. particle suffixed to verbs to denote capability, probability or possibility: can, may, be able to, be likely to, etc.
    ဒီနေ့ ကျွန်တော် မလာနိုင်ပါဘူး။
    dine. kywantau ma.lanuingpabhu:||
    I cannot come today.
Derived terms
  • ကြိတ်မနိုင်ခဲမရဖြစ် (kritma.nuinghkai:ma.ra.hprac)
  • ကြီးနိုင်ငယ်ညှဉ်း (kri:nuingngaihnyany:)
  • ခံနိုင်ရည် (hkamnuing-rany)
  • ခြေဆော့လက်ဆော့နိုင် (hkrehcau.lakhcau.nuing)
  • ခြေနိုင်လက်နိုင် (hkrenuinglaknuing)
  • ငယ်နိုင် (ngainuing)
  • စကားနိုင်လု (ca.ka:nuinglu.)
  • ဆိုနိုင်ခက် (hcuinuinghkak)
  • တစ်နိုင် (tacnuing)
  • တတ်နိုင် (tatnuing)
  • နိုင်ကွက် (nuingkwak)
  • နိုင်ချင်ကြက် (nuinghkyangkrak)
  • နိုင်ခြေ (nuinghkre)
  • နိုင်ငံ (nuingngam)
  • နိုင်ငံဝင်ခွင့်လက်မှတ် (nuingngam-wanghkwang.lakhmat)
  • နိုင်စွမ်း (nuingcwam:)
  • နိုင်ထက်စီးနင်း (nuinghtakci:nang:)
  • နိုင်နင်း (nuingnang:)
  • နိုင်နိုင် (nuingnuing)
  • နိုင်ပေါက် (nuingpauk)
  • နိုင်ဖတ် (nuinghpat)
  • နိုင်ရာစား (nuing-raca:)
  • နိုင်လိုမင်းထက် (nuingluimang:htak)
  • နေနိုင် (nenuing)
  • ပျော်ဝင်နိုင်စွမ်း (pyauwangnuingcwam:)
  • ပိုင်နိုင် (puingnuing)
  • မခံမရပ်နိုင် (ma.hkamma.rapnuing)
  • မထွေးနိုင်မမျိုနိုင် (ma.htwe:nuingma.myuinuing)
  • မထွေးနိုင်မအန်နိုင် (ma.htwe:nuingma.annuing)
  • မနိုင်မကန် (ma.nuingma.kan)
  • မနိုင်ရင်ကန် (ma.nuing-rangkan)
  • မရှူနိုင်မကယ်နိုင် (ma.hrunuingma.kainuing)
  • လူနိုင် (lunuing)
  • ဝင်ရိုးတန်းနိုင်ငံ (wang-rui:tan:nuingngam)
  • သံမနိုင်ကျောက်မနိုင် (samma.nuingkyaukma.nuing)
  • သမ္မတနိုင်ငံ (samma.ta.nuingngam)
  • သူနိုင်ငါညှဉ်းလုပ် (sunuingngahnyany:lup)
  • အနိုင် (a.nuing)
  • အနိုင်နိုင် (a.nuingnuing)
  • အနောက်နိုင်ငံ (a.nauknuingngam)
  • အဖျင်းနိုင် (a.hpyang:nuing)

Etymology 2

Borrowed from Mon နာဲ.

Noun

နိုင် • (nuing)

  1. (honorific) a title used by Mon men, in lieu of ကို (kui)

Further reading

  • နိုင်” in Myanmar–English Dictionary (Myanmar Language Commission 1993). Searchable online at SEAlang.net.
  • နိုင်” in Burmese/Myanmar Dictionary of Grammatical Forms (Routledge 2001, →ISBN), by John Okell and Anna Allott.