သုံး

See also: သိုး

Burmese

Pronunciation

  • IPA(key): /θóʊɴ/
  • Romanization: MLCTS: sum: • ALA-LC: suṃʺ • BGN/PCGN: thon: • Okell: thoùñ

Etymology 1

From Proto-Lolo-Burmese *zum² (to use), from Proto-Sino-Tibetan *z(y)um ~ *zuŋ (idem). Cognate with Akha [script needed] (zm̀, idem), Old Chinese (OC *loŋs, “idem”); see the Chinese for more (STEDT).

Verb

သုံး • (sum:)

  1. to use, spend, expend
Derived terms
  • ကျင့်သုံး (kyang.sum:)
  • ကျောင်းသုံးစာအုပ် (kyaung:sum:caup)
  • စားသုံးကုန် (ca:sum:kun)
  • စားသုံးသူ (ca:sum:su)
  • စားသုံးသူသမဝါယမ (ca:sum:susa.ma.waya.ma.)
  • စောင့်သုံး (caung.sum:)
  • ဈေးသုံး (jhe:sum:)
  • ထီးသုံးနန်းသုံး (hti:sum:nan:sum:)
  • မင်းသုံးစိုးသုံး (mang:sum:cui:sum:)
  • ရုံးသုံး (rum:sum:)
  • လက်ကသုံး (lakka.sum:)
  • လက်ကသုံးတောင်ဝှေး (lakka.sum:taunghwe:)
  • လက်လှည့်သုံး (lakhlany.sum:)
  • လက်သုံး (laksum:)
  • သီတင်းသုံး (sitang:sum:)
  • သီတင်းသုံးဖော် (sitang:sum:hpau)
  • သုံးစွဲ (sum:cwai:)
  • သုံးဆောင် (sum:hcaung)
  • သုံးနှုန်း (sum:hnun:)
  • သုံးဖြုန်း (sum:hprun:)
  • သုံးရေ (sum:re)
  • သုံးသပ် (sum:sap)
  • အရပ်သုံးစကား (a.rapsum:ca.ka:)
  • အလွဲသုံးစား (a.lwai:sum:ca:)
  • အလိမ္မာသုံး (a.limmasum:)
  • အသေးသုံး (a.se:sum:)
  • အိမ်သုံးစရိတ် (imsum:ca.rit)
  • အိမ်သုံးဆေး (imsum:hce:)
  • ဥပုသ်သုံး (u.pussum:)
Descendants
  • Shan: သုင်း (súng)

Etymology 2

Burmese numbers (edit)
30
 ←  2
3
4  → 
    Cardinal: သုံး (sum:)
    Ordinal: တတိယ (ta.ti.ya.)

From Proto-Sino-Tibetan *kV-sum (three). Cognate with Tibetan གསུམ (gsum).

Numeral

သုံး • (sum:) (digit )

  1. three
    Synonym: တြိ (tri.)
Derived terms
  • ကံသုံးပါး (kamsum:pa:)
  • ကပ်ကြီးသုံးပါး (kapkri:sum:pa:)
  • ညဉ့်သုံးယံ (nyany.sum:yam)
  • ဒေါသသုံးပါး (dau:sa.sum:pa:)
  • ဖဲသုံးချပ် (hpai:sum:hkyap)
  • မီးသုံးပါး (mi:sum:pa:)
  • ရတနာသုံးပါး (ra.ta.nasum:pa:)
  • ရဲဘော်သုံးကျိပ် (rai:bhausum:kyip)
  • လက္ခဏာရေးသုံးပါး (lakhka.nare:sum:pa:)
  • သတ်စေ့နှက်သုံးချက်ညီ (satce.hnaksum:hkyaknyi)
  • သရဏဂုံသုံးပါး (sa.ra.na.gumsum:pa:)
  • သုံးချက်တွက်နည်း (sum:hkyaktwaknany:)
  • သုံးစားပါကျ (sum:ca:pa-kya.)
  • သုံးစီးစပ်ငါးပိ (sum:ci:capnga:pi.)
  • သုံးဆယ့်ခြောက်ကောင် (sum:hcai.hkraukkaung)
  • သုံးဆယ့်တစ်ဘုံ (sum:hcai.tacbhum)
  • သုံးထပ်ကျား (sum:htapkya:)
  • သုံးထပ်သား (sum:htapsa:)
  • သုံးထောင့်အိုင်ချင်း (sum:htaung.uinghkyang:)
  • သုံးပုံဖဲ (sum:pumhpai:)
  • သုံးပေါက် (sum:pauk)
  • သုံးပေါက်ချွန်း (sum:paukhkywan:)
  • သုံးဘီးကား (sum:bhi:ka:)
  • သုံးလွန်းတင် (sum:lwan:tang)

Further reading