ნდღა

Laz

Alternative forms

Etymology

Inherited from Proto-Kartvelian *deɣ-.

Noun

ნდღა • (ndğa) (plural ნდღალეფე, Latin spelling ndğa)

  1. day
    1. daytime
      ქჩინიქ ნდღა ლუმჯიშა ნთხირი გოშიგამს
      kçinik ndğa lumcişa ntxiri goşigams
      The old woman chooses hazelnuts until the day becomes night
    2. day
      ჯაჶერი ირი ნდღა ორდოშე გოკუსხუნ
      caferi iri ndğa ordoşe goǩusxun
      Jafer wakes up early every day
    3. date, time
      ალი ჯუმა ჰამ ნდღალეფე ირის ნახოლენ დო მა ვარმემახოლენ
      ali cuma ham ndğalepe iris naxolen do ma varmemaxolen
      Brother Ali is approaching everyone these days but not getting close to me
    4. (in the plural) lifetime, life
      დიდო ნდღამკულეში კულანი ტეენ. ორდო დოღურუ.
      dido ndğamǩuleşi ǩulani ťeen. ordo doğuru.
      She was a girl with very short days. She died at a young age.

Usage notes

  • In some regions, it might take the form of "დღა (dğa)" after "ჟურ, სუმ, ხუთ, შქით/შქვით, ვით (jur, sum, xut, şkit/şkvit, vit)".

Derived terms

  • ანდღა (andğa)
  • გენდღანე (gendğane)
  • გენდღანი (gendğani)
  • მეტიგენდღანე (meťigendğane)
  • მეწკინდღანი (meǯǩindğani)
  • ნდღა მეკვათერი (ndğa meǩvateri)
  • ნდღაგვერდიში (ndğagverdişi)
  • ნდღათანური (ndğatanuri)
  • ნდღალერი (ndğaleri)
  • ნდღალეფე დო ნდღალეფე (ndğalepe do ndğalepe)
  • ნდღალური (ndğaluri)
  • ნდღამკულეში (ndğamǩuleşi)
  • ნდღანერი (ndğaneri)
  • ნდღაში (ndğaşi)
  • ნდღერი (ndğeri)
  • ოგინენი ნდღაზ (ogineni ndğaz)
  • ოღინენი ნდღაზ (oğineni ndğaz)
  • ოღინეში ნდღაზ (oğineşi ndğaz)
  • პარასქენდღა (p̌araskendğa)
  • პიშინდღა (p̌işindğa)
  • პიშინდღა ოგინდენი ნდღა (p̌işindğa ogindeni ndğa)
  • სუმ ნდღა წოხლე (sum ndğa ǯoxle)
  • ღომანერი წოხლენი ნდღას (ğomaneri ǯoxleni ndğas)
  • ხვამულენდღა (xvamulendğa)
  • ჯენდღანი (cendğani)
  • ჰამდღა (hamdğa)
  • ჰანდღა (handğa)
  • ჰიმართინდღა (himartindğa)

Further reading

  • Kojima, Gôichi (2012–) “ndğa/dğa”, in Temel Lazca-Türkçe Sözlük Taslağı[1] (in Turkish)
  • Tandilava, Ali (2013) “ნდღა”, in Merab Čuxua, Natela Kutelia, Lile Tandilava, Lali Ezugbaia, editors, Lazuri leksiḳoni [Laz Dictionary]‎[2], online version prepared by Levan Vašaḳiʒe, Tbilisi

Mingrelian

Noun

ნდღა • (ndɣa)

  1. alternative form of დღა (dɣa)