ნიყვი

Georgian

Alternative forms

  • ნიკვი (niḳvi)Guria

Etymology

According to Fähnrich, from Proto-Kartvelian *niq̇w- and cognate with Svan ნე̄ყუ̂ი (nēq̇ûi).[1][2][3]

Pronunciation

  • IPA(key): [niχʼʷi]
  • Hyphenation: ნიყ‧ვი

Noun

ნიყვი • (niq̇vi) (plural ნიყვები)

  1. Caesar's mushroom (Amanita caesarea)
    Synonyms: სოკოწითელა (soḳoc̣itela) (Imereti), სოკოკვერცხა (soḳoḳvercxa), მარქვალა (markvala) (Guria), მინდვრის ზოკო (mindvris zoḳo) (Mtiuleti)

Declension

Declension of ნიყვი (see Georgian declension)
singular plural archaic plural
nominative ნიყვი (niq̇vi) ნიყვები (niq̇vebi) ნიყვნი (niq̇vni)
ergative ნიყვმა (niq̇vma) ნიყვებმა (niq̇vebma) ნიყვთ(ა) (niq̇vt(a))
dative ნიყვს(ა) (niq̇vs(a)) ნიყვებს(ა) (niq̇vebs(a)) ნიყვთ(ა) (niq̇vt(a))
genitive ნიყვის(ა) (niq̇vis(a)) ნიყვების(ა) (niq̇vebis(a)) ნიყვთ(ა) (niq̇vt(a))
instrumental ნიყვით(ა) (niq̇vit(a)) ნიყვებით(ა) (niq̇vebit(a))
adverbial ნიყვად(ა) (niq̇vad(a)) ნიყვებად(ა) (niq̇vebad(a))
vocative ნიყვო (niq̇vo) ნიყვებო (niq̇vebo) ნიყვნო (niq̇vno)

Notes: archaic plurals might not exist.

Postpositional inflection of ნიყვი (see Georgian postpositions)
dative-case postpositions singular plural
-ზე (-ze, on) ნიყვზე (niq̇vze) ნიყვებზე (niq̇vebze)
-თან (-tan, near) ნიყვთან (niq̇vtan) ნიყვებთან (niq̇vebtan)
-ში (-ši, in) ნიყვში (niq̇vši) ნიყვებში (niq̇vebši)
-ვით (-vit, like) ნიყვივით (niq̇vivit) ნიყვებივით (niq̇vebivit)
genitive-case postpositions singular plural
-თვის (-tvis, for) ნიყვისთვის (niq̇vistvis) ნიყვებისთვის (niq̇vebistvis)
-ებრ (-ebr, like) ნიყვისებრ (niq̇visebr) ნიყვებისებრ (niq̇vebisebr)
-კენ (-ḳen, towards) ნიყვისკენ (niq̇visḳen) ნიყვებისკენ (niq̇vebisḳen)
-გან (-gan, from/of) ნიყვისგან (niq̇visgan) ნიყვებისგან (niq̇vebisgan)
-ადმი (-admi, in relation to) ნიყვისადმი (niq̇visadmi) ნიყვებისადმი (niq̇vebisadmi)
instrumental-case postpositions singular plural
-დან (-dan, from/since) ნიყვიდან (niq̇vidan) ნიყვებიდან (niq̇vebidan)
-ურთ (-urt, together with) ნიყვითურთ (niq̇viturt) ნიყვებითურთ (niq̇vebiturt)
adverbial-case postpositions singular plural
-მდე (-mde, up to) ნიყვამდე (niq̇vamde) ნიყვებამდე (niq̇vebamde)

Descendants

  • ? Mingrelian: ნიყვი (niq̇vi)

References

  1. ^ Fähnrich, Heinz (2007) Kartwelisches Etymologisches Wörterbuch [Kartvelian Etymological Dictionary] (Handbuch der Orientalistik; VIII.18) (in German), Leiden, Boston: Brill, page 321
  2. ^ Fähnrich, Heinz (2016) Die Kartwelier: Grundsprache, Kultur, Lebensraum (in German), Wiesbaden: Reichert Verlag, page 10
  3. ^ Fähnrich, Heinz (2019) Der Erbwortschatz der Kartwelsprachen [The inherited vocabulary of Kartvelian languages] (in German), Wiesbaden: Reichert Verlag, page 53

Further reading

  • Čikobava, Arnold et al., editors (1950–1964), “ნიყვი”, in Kartuli enis ganmarṭebiti leksiḳoni [Explanatory Dictionary of the Georgian language] (in Georgian), Tbilisi: Academy Press
  • Amanita caesarea (Scop.) Pers.”, in Sakartvelos soḳoebisa da likenebis etnobiologia [Ethnobiology of fungi and lichens of Georgia] (overall work in Georgian and English), 2014–2017
  • Orbeliani, Sulxan-Saba (1991) “ნიყჳ²”, in I. Abulaʒe, editor, Leksiḳoni kartuli [Georgian dictionary]‎[1] (in Georgian), volume I, compiled 1685–1716, Tbilisi: Merani, →ISBN, page 595a
  • Maq̇ašvili, Aleksandre (1961) “ნიყვი, სოკოწითელა”, in Boṭaniḳuri leksiḳoni [Botanical Dictionary]‎[2], 2nd edition, Tbilisi: Sabč̣ota Sakartvelo
  • ნიკვი”, in Kartuli dialekṭuri ḳorṗusi[3] (in Georgian), Kartuli dialekṭuri ḳorṗusi, 2006–2014

Mingrelian

Etymology

Supposedly borrowed from Georgian ნიყვი (niq̇vi).

Noun

ნიყვი • (niq̇vi) (plural ნიყვეფი)

  1. alternative form of ლიყვი (liq̇vi, European mistletoe) (Viscum album)
  2. synonym of მარქვალიშ გური (markvališ guri, Caesar's mushroom) (Amanita caesarea)

Further reading

  • Kajaia, Otar (2005) “ნიყვი”, in Megrul-kartuli leksiḳoni [Mingrelian–Georgian Dictionary], online version prepared by Joost Gippert, Frankfurt am Main, published 2001–2004, page 1049
  • Kipšidze, Iosif (1914) “ნიყვი”, in Грамматика мингрельского (иверского) языка с хрестоматией и словарем [Grammar of the Mingrelian (Iverian) Language with a Reader and a Dictionary] (Материалы по яфетическому языкознанию; 7)‎[4] (in Russian), Saint Petersburg: Academy Press, page 290a, glossed as Viscum album
  • Kobalia, Alio (2010) “ლიყვი”, in Merab Čuxua, Nona Kobalia, Nana Kobalia, editors, Megruli leksiḳoni [Mingrelian Dictionary] (Ḳolxuri seria; 7)‎[5], online version prepared by Manana Buḳia, Tbilisi: Artanuji, →ISBN, glossed as Viscum album
  • Pipia, Daniel (2008) “ლიყვი”, in Tamaz Pipia, Givi Boǯgua, editors, Megruli saleksiḳono masalebi [Megrelian dictionary materials] (Ḳolxuri seria; 3)‎[6], online version prepared by Manana Buḳia, Tbilisi: Artanuji, →ISBN, glossed as Viscum album