ყურძენი

Georgian

Etymology

From Old Georgian ყურძენი (q̇urʒeni).

Pronunciation

  • IPA(key): [χʼuɾd͡zeni]
  • Hyphenation: ყურ‧ძე‧ნი

Noun

ყურძენი • (q̇urʒeni) (plural ყურძნები)

  1. grape

Declension

Declension of ყურძენი (see Georgian declension)
singular plural archaic plural
nominative ყურძენი (q̇urʒeni) ყურძნები (q̇urʒnebi) ყურძენნი (q̇urʒenni)
ergative ყურძენმა (q̇urʒenma) ყურძნებმა (q̇urʒnebma) ყურძენთ(ა) (q̇urʒent(a))
dative ყურძენს(ა) (q̇urʒens(a)) ყურძნებს(ა) (q̇urʒnebs(a)) ყურძენთ(ა) (q̇urʒent(a))
genitive ყურძნის(ა) (q̇urʒnis(a)) ყურძნების(ა) (q̇urʒnebis(a)) ყურძენთ(ა) (q̇urʒent(a))
instrumental ყურძნით(ა) (q̇urʒnit(a)) ყურძნებით(ა) (q̇urʒnebit(a))
adverbial ყურძნად(ა) (q̇urʒnad(a)) ყურძნებად(ა) (q̇urʒnebad(a))
vocative ყურძენო (q̇urʒeno) ყურძნებო (q̇urʒnebo) ყურძენნო (q̇urʒenno)

Notes: archaic plurals might not exist.

Postpositional inflection of ყურძენი (see Georgian postpositions)
dative-case postpositions singular plural
-ზე (-ze, on) ყურძენზე (q̇urʒenze) ყურძნებზე (q̇urʒnebze)
-თან (-tan, near) ყურძენთან (q̇urʒentan) ყურძნებთან (q̇urʒnebtan)
-ში (-ši, in) ყურძენში (q̇urʒenši) ყურძნებში (q̇urʒnebši)
-ვით (-vit, like) ყურძენივით (q̇urʒenivit) ყურძნებივით (q̇urʒnebivit)
genitive-case postpositions singular plural
-თვის (-tvis, for) ყურძნისთვის (q̇urʒnistvis) ყურძნებისთვის (q̇urʒnebistvis)
-ებრ (-ebr, like) ყურძნისებრ (q̇urʒnisebr) ყურძნებისებრ (q̇urʒnebisebr)
-კენ (-ḳen, towards) ყურძნისკენ (q̇urʒnisḳen) ყურძნებისკენ (q̇urʒnebisḳen)
-გან (-gan, from/of) ყურძნისგან (q̇urʒnisgan) ყურძნებისგან (q̇urʒnebisgan)
-ადმი (-admi, in relation to) ყურძნისადმი (q̇urʒnisadmi) ყურძნებისადმი (q̇urʒnebisadmi)
instrumental-case postpositions singular plural
-დან (-dan, from/since) ყურძნიდან (q̇urʒnidan) ყურძნებიდან (q̇urʒnebidan)
-ურთ (-urt, together with) ყურძნითურთ (q̇urʒniturt) ყურძნებითურთ (q̇urʒnebiturt)
adverbial-case postpositions singular plural
-მდე (-mde, up to) ყურძნამდე (q̇urʒnamde) ყურძნებამდე (q̇urʒnebamde)

Derived terms

References

  • Čikobava, Arnold et al., editors (1950–1964), “ყურძენი”, in Kartuli enis ganmarṭebiti leksiḳoni [Explanatory Dictionary of the Georgian language] (in Georgian), Tbilisi: Academy Press
  • Maq̇ašvili, Aleksandre (1961) “ყურძენი”, in Boṭaniḳuri leksiḳoni [Botanical Dictionary]‎[1], 2nd edition, Tbilisi: Sabč̣ota Sakartvelo

Laz

Alternative forms

  • ურძენი (urżeni)

Etymology

Likely from Old Georgian ყურძენი (q̇urʒeni).

Noun

ყურძენი • (qurżeni) (Latin spelling qurżeni)

  1. grape

References

  • Bucaklişi, İsmail Avcı, Uzunhasanoğlu, Hasan (1999) Lazca-Türkçe Sözlük / Lazuri-Turkuli Nenapuna [Laz–Turkish dictionary] (in Turkish), Istanbul: Akyüz Yayıncılık, page 304

Old Georgian

Etymology

Compare Urartian [script needed] (ulde(ni)), [script needed] (uldini, vineyard).

Noun

ყურძენი • (q̇urʒeni)

  1. grape

Descendants

  • Georgian: ყურძენი (q̇urʒeni)
  • ? Laz: ყურძენი (qurżeni), ურძენი (urżeni)
  • ? Mingrelian: ჸურზენი (ʾurzeni), ჸურძენი (ʾurʒeni), ყურზენი (q̇urzeni), ყურძენი (q̇urʒeni)
  • ? Svan: ყუნზელ (q̇unzel, grape), ლეყუნზელა (leq̇unzela, vineyard)

References

  • Čuxua, Merab (2000–2003) Kartvelur ena-ḳilota šedarebiti leksiḳoni [The Kartvelian Comparative Dictionary] (in Georgian), Tbilisi: Universali, page 279―280, derives from Proto-Kartvelian *q̇urʒ- (< *q̇urd-)

Further reading

  • Abulaʒe, Ilia (1973) “ყურძენი”, in Ʒveli kartuli enis leksiḳoni (masalebi) [Dictionary of Old Georgian (Materials)]‎[2] (in Georgian), Tbilisi: Metsniereba, page 470