ჩირი

Georgian

Alternative forms

Etymology

Borrowed from Armenian չիր (čʻir).

Pronunciation

  • IPA(key): [t͡ʃʰiɾi]
  • Hyphenation: ჩი‧რი

Noun

ჩირი • (čiri) (plural ჩირები)

  1. dried fruit

Declension

Declension of ჩირი (see Georgian declension)
singular plural archaic plural
nominative ჩირი (čiri) ჩირები (čirebi) ჩირნი (čirni)
ergative ჩირმა (čirma) ჩირებმა (čirebma) ჩირთ(ა) (čirt(a))
dative ჩირს(ა) (čirs(a)) ჩირებს(ა) (čirebs(a)) ჩირთ(ა) (čirt(a))
genitive ჩირის(ა) (čiris(a)) ჩირების(ა) (čirebis(a)) ჩირთ(ა) (čirt(a))
instrumental ჩირით(ა) (čirit(a)) ჩირებით(ა) (čirebit(a))
adverbial ჩირად(ა) (čirad(a)) ჩირებად(ა) (čirebad(a))
vocative ჩირო (čiro) ჩირებო (čirebo) ჩირნო (čirno)

Notes: archaic plurals might not exist.

Postpositional inflection of ჩირი (see Georgian postpositions)
dative-case postpositions singular plural
-ზე (-ze, on) ჩირზე (čirze) ჩირებზე (čirebze)
-თან (-tan, near) ჩირთან (čirtan) ჩირებთან (čirebtan)
-ში (-ši, in) ჩირში (čirši) ჩირებში (čirebši)
-ვით (-vit, like) ჩირივით (čirivit) ჩირებივით (čirebivit)
genitive-case postpositions singular plural
-თვის (-tvis, for) ჩირისთვის (čiristvis) ჩირებისთვის (čirebistvis)
-ებრ (-ebr, like) ჩირისებრ (čirisebr) ჩირებისებრ (čirebisebr)
-კენ (-ḳen, towards) ჩირისკენ (čirisḳen) ჩირებისკენ (čirebisḳen)
-გან (-gan, from/of) ჩირისგან (čirisgan) ჩირებისგან (čirebisgan)
-ადმი (-admi, in relation to) ჩირისადმი (čirisadmi) ჩირებისადმი (čirebisadmi)
instrumental-case postpositions singular plural
-დან (-dan, from/since) ჩირიდან (čiridan) ჩირებიდან (čirebidan)
-ურთ (-urt, together with) ჩირითურთ (čiriturt) ჩირებითურთ (čirebiturt)
adverbial-case postpositions singular plural
-მდე (-mde, up to) ჩირამდე (čiramde) ჩირებამდე (čirebamde)

Descendants

  • Bats: ჩირ (čir)
  • Mingrelian: ჩილა (čila)

References

  • Ačaṙean, Hračʻeay (1971–1979) “չիր”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press

Further reading

  • Čikobava, Arnold et al., editors (1950–1964), “ჩირი”, in Kartuli enis ganmarṭebiti leksiḳoni [Explanatory Dictionary of the Georgian language] (in Georgian), Tbilisi: Academy Press
  • Čikobava, Arnold et al., editors (1950–1964), “ჩილი1”, in Kartuli enis ganmarṭebiti leksiḳoni [Explanatory Dictionary of the Georgian language] (in Georgian), Tbilisi: Academy Press

Mingrelian

Etymology

From Proto-Georgian-Zan *c₁wil-.

Noun

ჩირი • (čiri) (plural ჩირეფი)

  1. wax

See also

Further reading

  • Kajaia, Otar (2005) “ჩირი”, in Megrul-kartuli leksiḳoni [Mingrelian–Georgian Dictionary], online version prepared by Joost Gippert, Frankfurt am Main, published 2001–2004, pages 1714–1715
  • Kiria, Č̣abuḳi, Ezugbaia, Lali, Memišiši, Omar, Čuxua, Merab (2015) Lazur-megruli gramaṭiḳa [Laz–Mingrelian Grammar] (in Georgian), Tbilisi: Gamomcemloba Meridiani, page 865
  • Kobalia, Alio (2010) “ჩირი”, in Merab Čuxua, Nona Kobalia, Nana Kobalia, editors, Megruli leksiḳoni [Mingrelian Dictionary] (Ḳolxuri seria; 7)‎[1], online version prepared by Manana Buḳia, Tbilisi: Artanuji, →ISBN