ცისარტყელა

Georgian

FWOTD – 12 September 2016

Etymology

From ცის (cis, of the sky) +‎ სარტყელი (sarṭq̇eli, belt) +‎ -ა (-a).

Pronunciation

  • IPA(key): [t͡sʰisaɾtʼχʼeɫa]
  • Hyphenation: ცი‧სარ‧ტყე‧ლა

Noun

ცისარტყელა • (cisarṭq̇ela) (plural ცისარტყელები)

  1. rainbow
    • 2004, Ilia II of Georgia, Sapatriarko Utskebani, №41 (299)[1]:
      ცისარტყელა რომ გამოჩნდება, მის ქვეშ უნდა გაიარო და იქ არის საქართველო!
      cisarṭq̇ela rom gamočndeba, mis kveš unda gaiaro da ik aris sakartvelo!
      When you see a rainbow, walk underneath it and you will find Georgia!

Declension

Declension of ცისარტყელა (see Georgian declension)
singular plural archaic plural
nominative ცისარტყელა (cisarṭq̇ela) ცისარტყელები (cisarṭq̇elebi) ცისარტყელანი (cisarṭq̇elani)
ergative ცისარტყელამ (cisarṭq̇elam) ცისარტყელებმა (cisarṭq̇elebma) ცისარტყელათ(ა) (cisarṭq̇elat(a))
dative ცისარტყელას(ა) (cisarṭq̇elas(a)) ცისარტყელებს(ა) (cisarṭq̇elebs(a)) ცისარტყელათ(ა) (cisarṭq̇elat(a))
genitive ცისარტყელას(ა) (cisarṭq̇elas(a)) ცისარტყელების(ა) (cisarṭq̇elebis(a)) ცისარტყელათ(ა) (cisarṭq̇elat(a))
instrumental ცისარტყელათ(ა) (cisarṭq̇elat(a)) ცისარტყელებით(ა) (cisarṭq̇elebit(a))
adverbial ცისარტყელად(ა) (cisarṭq̇elad(a)) ცისარტყელებად(ა) (cisarṭq̇elebad(a))
vocative ცისარტყელავ (cisarṭq̇elav) ცისარტყელებო (cisarṭq̇elebo) ცისარტყელანო (cisarṭq̇elano)

Notes: archaic plurals might not exist.

Postpositional inflection of ცისარტყელა (see Georgian postpositions)
dative-case postpositions singular plural
-ზე (-ze, on) ცისარტყელაზე (cisarṭq̇elaze) ცისარტყელებზე (cisarṭq̇elebze)
-თან (-tan, near) ცისარტყელასთან (cisarṭq̇elastan) ცისარტყელებთან (cisarṭq̇elebtan)
-ში (-ši, in) ცისარტყელაში (cisarṭq̇elaši) ცისარტყელებში (cisarṭq̇elebši)
-ვით (-vit, like) ცისარტყელასავით (cisarṭq̇elasavit) ცისარტყელებივით (cisarṭq̇elebivit)
genitive-case postpositions singular plural
-თვის (-tvis, for) ცისარტყელასთვის (cisarṭq̇elastvis) ცისარტყელებისთვის (cisarṭq̇elebistvis)
-ებრ (-ebr, like) ცისარტყელასებრ (cisarṭq̇elasebr) ცისარტყელებისებრ (cisarṭq̇elebisebr)
-კენ (-ḳen, towards) ცისარტყელასკენ (cisarṭq̇elasḳen) ცისარტყელებისკენ (cisarṭq̇elebisḳen)
-გან (-gan, from/of) ცისარტყელასგან (cisarṭq̇elasgan) ცისარტყელებისგან (cisarṭq̇elebisgan)
-ადმი (-admi, in relation to) ცისარტყელასადმი (cisarṭq̇elasadmi) ცისარტყელებისადმი (cisarṭq̇elebisadmi)
instrumental-case postpositions singular plural
-დან (-dan, from/since) ცისარტყელადან (cisarṭq̇eladan) ცისარტყელებიდან (cisarṭq̇elebidan)
-ურთ (-urt, together with) ცისარტყელათურთ (cisarṭq̇elaturt) ცისარტყელებითურთ (cisarṭq̇elebiturt)
adverbial-case postpositions singular plural
-მდე (-mde, up to) ცისარტყელამდე (cisarṭq̇elamde) ცისარტყელებამდე (cisarṭq̇elebamde)

Descendants

  • Laz: ცაშოტკაპუ (ʒaşoťǩap̌u) (calque)
  • Mingrelian: ცაშორტყაფუ (cašorṭq̇apu) (calque)
  • Svan: დეცა̈ლა̈̄რტყ (decälǟrṭq̇) (calque)

References