წკარი
Laz
Alternative forms
- წარი (ǯari), წაი (ǯai), წაჲი (ǯayi) — Atina, Vizha, Artasheni
- წკაი (ǯǩai), წკაჲი (ǯǩayi) — alternative spellings
Etymology
Inherited from Proto-Kartvelian *c̣q̇al-. Cognates include Georgian წყალი (c̣q̇ali) and Mingrelian წყარი (c̣q̇ari).
Noun
წკარი • (ǯǩari) (Latin spelling ǯǩari) (Vitse–Arkabi, Khopa, Chkhala)
- water
- წკაი გებოფინამ
- ǯǩai gebopinam
- I am heating water
- river, stream, brook, creak
- აბუწკაი დო ფიცხალაწკაი მზუღაზ ოკაგენ
- abuǯǩai do piʒxalaǯǩai mzuğaz oǩagen
- Abu and Piʒxala stream meet in the sea
- liquid obtained by squeezing fruits, vegetables, etc., juice
- მემეთი, ტიკინაზ ნადოლობღუნ ურძენი კაი ჟლიპი. ჰემუში წკარითენ ქჲუმე პათენ.
- memeti, ťiǩinaz nadolobğun urżeni ǩai jlip̌i. hemuşi ǯǩariten kyume p̌aten.
- Memet, crush the grapes in the small basket. We will make kyume from its juice.
Inflection
| singular | plural | |
|---|---|---|
| absolutive | წკარი (ǯǩari) | წკარეფე (ǯǩarepe) |
| ergative | წკარიქ (ǯǩarik) | წკარეფექ (ǯǩarepek) |
| dative | წკარის (ǯǩaris) | წკარეფეს (ǯǩarepes) |
| genitive | წკარიშ(ი) (ǯǩariş(i)) | წკარეფეშ(ი) (ǯǩarepeş(i)) |
| directive | წკარიშე (ǯǩarişe) | წკარეფეშე (ǯǩarepeşe) |
| ablative | წკარიშენ (ǯǩarişen) | წკარეფეშენ (ǯǩarepeşen) |
| locative | წკარის (ǯǩaris) | წკარეფეს (ǯǩarepes) |
| instrumental | წკარითენ (ǯǩariten) | წკარეფეთენ (ǯǩarepeten) |
Notes: dialects may differ on declension.
Derived terms
- იწკარენ (iǯǩaren)
- ლოყა წკარი (loqa ǯǩari)
- ნაგედგინ მჭიმაში წკარი (nagedgin mç̌imaşi ǯǩari)
- უწკარელი (uǯǩareli)
- წკართოლი (ǯǩartoli)
- წკარი აშვენ (ǯǩari aşven)
- წკარი ნადოლოდგითუნ სოთიფე (ǯǩari nadolodgitun sotipe)
- წკარიმესთური (ǯǩarimesturi)
- წკარიშ თი (ǯǩariş ti)
- წკარიში გზა (ǯǩarişi gza)
- წკარმელე (ǯǩarmele)
References
- Kojima, Gôichi (2012–) “3'k'ari”, in Temel Lazca-Türkçe Sözlük Taslağı[1] (in Turkish)
- Marr, N. (1910) “წკარი”, in Грамматика чанского (лазского) языка с хрестоматией и словарем [Grammar of the Chan (Laz) Language with a Reader and a Dictionary] (Материалы по яфетическому языкознанию; 2) (in Russian), Saint Petersburg: Academy Press, page 220
- Tandilava, Ali (2013) “წკარი”, in Merab Čuxua, Natela Kutelia, Lile Tandilava, Lali Ezugbaia, editors, Lazuri leksiḳoni [Laz Dictionary][2], online version prepared by Levan Vašaḳiʒe, Tbilisi