𐽶𐽳𐽾𐽶𐽹𐽰𐽲

Old Uyghur

Orthographic variants
Manichaean script 𐫏𐫇𐫡𐫏 (ywry /⁠yorï-⁠/)

Etymology

Inherited from Proto-Turkic *yorï- (to walk). Cognate with Orkhon Turkic 𐰖𐰆𐰺𐰃 (y¹ur¹i⁩ /⁠yorı-⁠/).

Verb

𐽶𐽳𐽾𐽶𐽹𐽰𐽲 (ywrymʾq /yorïmaḳ/)

  1. (intransitive) to walk, to amble, to tread
    Synonyms: 𐽰𐽰𐽿𐽹𐽰𐽲 (ʾʾšmʾq /⁠ašmaḳ⁠/), 𐽼𐽰𐽾𐽹𐽰𐽲 (pʾrmʾq /⁠barmaḳ⁠/), 𐽶𐽳𐽶𐽷𐽳𐽾𐽹𐽰𐽷 (ywykwrmʾk /⁠yügürmek⁠/)
    • c. 11th century, Raymasṭ Frazénd (𐫡𐫀𐫏𐫖𐫘𐫎 𐫜𐫡𐫉𐫏𐫗𐫅), Xᵘāstvānīft XV.C 310-315 (lines 1-6):[1]
      𐫎𐫇𐫔𐫇𐫗𐫝𐫘𐫇𐫉 𐫀𐫇𐫙𐫇𐫎𐫘𐫇𐫉 𐫘𐫇𐫠
      𐫏𐫀𐫞 𐫀𐫇𐫏𐫢𐫇𐫗 𐫵 𐫘𐫀𐫠𐫏𐫗𐫝𐫏𐫗 𐫘𐫇𐫏𐫉𐫏𐫗
      𐫠𐫏𐫓𐫏𐫗𐫝𐫏𐫗 𐫏𐫖𐫀 𐫞𐫇𐫏𐫉𐫏𐫗 𐫞𐫇𐫏𐫡𐫇𐫛
      𐫠𐫇𐫓𐫠𐫀𐫠𐫏𐫗 𐫀𐫢𐫏𐫔𐫏𐫛 𐫎𐫏𐫓𐫏𐫗 𐫘𐫇𐫏𐫉𐫓𐫀𐫛
      𐫀𐫓𐫃𐫏𐫗 𐫘𐫇𐫗𐫇𐫛 𐫀𐫔𐫀𐫠𐫏𐫗 𐫏𐫇𐫡𐫏𐫛 𐫵
      𐫀𐫇𐫏𐫡𐫞𐫀 𐫀𐫇𐫏𐫉𐫇𐫞𐫘𐫇𐫉 𐫀𐫖𐫃𐫀𐫎𐫏𐫡 𐫁𐫏𐫉 𐫵
      ṭwḏwncswz ʾwβwṭswz swq̈
      yʾq ʾwycwn : sʾq̈yncyn swyzyn
      q̈ylyncyn ymʾ qwyzyn qwyrwp
      q̈wlq̈ʾq̈yn ʾšyḏyp ṭylyn swyzlʾp
      ʾlgyn swnwp ʾḏʾq̈yn ywryp :
      ʾwyrqʾ ʾwyzwqswz ʾmgʾṭyr byz :
      /Todunčsuz uvutsuz suḳ
      yek üčün; saḳïnčïn, sözin,
      ḳïlïnčïn yéme; közin körüp,
      ḳulḳaḳïn ešidip, tïlïn sözlep,
      elgin sunup, adaḳïn yorïp,
      ürke üzüksüz emgetir biz.
      /
      For because of [our unyielding stand against] the insatiable and shameless Demon of Greed; we, in thought, word and deed; looking with our eyes, listening with our ears, telling words with our tongue, oblating with our hands, treading with our feet, we incur constant and permanent agony [upon ourselves?].
  2. (intransitive) to take a step
  3. (rare, intransitive) to heed

Derived terms

Descendants

  • Western Yugur: jor- (yor-)

References

  • Asmussen, Jens Peter (1965) Xᵘāstvānīft: Studies in Manichaeism (Acta Theologica Danica; VII), page 179
  • Caferoğlu, Ahmet (1968) “yorımaḳ”, in Eski Uygur Türkçesi Sözlüğü (Türk Dil Kurumu Yayınları; 260) (in Turkish), Istanbul: Edebiyat Fakültesi Basımevi, page 302
  • Wilkens, Jens (2021) “(1) yorı-”, in Handwörterbuch des Altuigurischen (in German), Göttingen: Akademie der Wissenschaften zu Göttingen, page 914