alkierz

See also: ałkierz and alkiérz

Old Polish

Alternative forms

Etymology

Borrowed from Old Czech alkeř, arkeř.[1][2][3][4][5] First attested in 1426.

Pronunciation

  • IPA(key): (10th–15th CE) /alʲkʲɛ(ː)r̝/
  • IPA(key): (15th CE) /alʲkʲɛr̝/, /alʲkʲer̝/

Noun

alkierz m animacy unattested

  1. defense protrusion, defense bay
    • 1874 [1426], Monumenta Medii Aevi Historica res gestas Poloniae illustrantia. Pomniki Dziejowe Wieków Średnich do objaśnienia rzeczy polskich służące‎[2], volume XVI, page 991:
      Item tecturam faciat in modum crinalis, in vulgari crancz, et hoc idem tegat... simul cum propugnaculis et in eisdem propugnaculis erectis in vulgari alkerz
      [Item tecturam faciat in modum crinalis, in vulgari kranc, et hoc idem tegat... simul cum propugnaculis et in eisdem propugnaculis erectis in vulgari alkierz]
  2. (architecture, attested in Greater Poland) bower, deambulatory
    • 1876-1929 [c. 1500], Vatroslav Jagić, editor, Archiv für slavische Philologie‎[3], volume X, Trzemeszno, page 383:
      Ganek, halkerz pinnaculum templi (statuit eum super pinnaculum templi Mat 4, 5).
      [Ganek, halkierz pinnaculum templi (statuit eum super pinnaculum templi Mat 4, 5).]

Descendants

References

  1. ^ Mirosław Bańko, Lidia Wiśniakowska (2021) “alkierz”, in Wielki słownik wyrazów obcych, →ISBN
  2. ^ Stanisław Dubisz, editor (2003), “alkierz”, in Uniwersalny słownik języka polskiego [Universal dictionary of the Polish language]‎[1] (in Polish), volumes 1-4, Warsaw: Wydawnictwo Naukowe PWN SA, →ISBN
  3. ^ Bańkowski, Andrzej (2000) “alkierz”, in Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
  4. ^ Witold Doroszewski, editor (1958–1969), “alkierz”, in Słownik języka polskiego (in Polish), Warszawa: PWN
  5. ^ Brückner, Aleksander (1927) “alkierz”, in Słownik etymologiczny języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish), Warsaw: Wiedza Powszechna
  • B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “alkierz”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN

Polish

Alternative forms

Etymology

Inherited from Old Polish alkierz.

Pronunciation

 
  • IPA(key): /ˈal.kjɛʂ/
  • Audio:(file)
  • Rhymes: -alkjɛʂ
  • Syllabification: al‧kierz

Noun

alkierz m inan (diminutive alkierzyk, related adjective alkierzowy)

  1. (architecture) bower (covered room on the corner of a building) [from 15 c.][1]
    narożne alkierze ― corner bowers
  2. (architecture) bower (small sleeping room) [from 17th c.][2]
    drzwi alkierza ― bower door
    okno alkierza ― bower window
  3. (Łęczyca, Pabianice) synonym of jadalnia
  4. (Podlachia) anteroom, alcove (small room behind the common room, i.e. the main room)
  5. (Middle Polish) fish pond [16th c.][3]

Declension

Declension of alkierz
singular plural
nominative alkierz alkierze
genitive alkierza alkierzy
dative alkierzowi alkierzom
accusative alkierz alkierze
instrumental alkierzem alkierzami
locative alkierzu alkierzach
vocative alkierzu alkierze

References

  1. ^ B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “alkierz”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN
  2. ^ Barbara Rykiel-Kempf (21.03.2019) “ALKIERZ”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century]
  3. ^ Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “ałkierz”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]

Further reading

This article is issued from Wiktionary. The text is available under Creative Commons Attribution-Share Alike 4.0 unless otherwise noted. Additional terms may apply for the media files.