bréagnaigh
Irish
Etymology
From Old Irish brécnaigid (“proves false; belies; discredits, refutes”), from bréc (modern bréag (“lie, falsehood; deception, deceit”)).
Verb
bréagnaigh (present analytic bréagnaíonn, future analytic bréagnóidh, verbal noun bréagnú, past participle bréagnaithe)
- (transitive) contradict, refute
Conjugation
conjugation of bréagnaigh (second conjugation)
| verbal noun | bréagnú | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| past participle | bréagnaithe | |||||||
| tense | singular | plural | relative | autonomous | ||||
| first | second | third | first | second | third | |||
| indicative | ||||||||
| present | bréagnaím | bréagnaíonn tú; bréagnaír† |
bréagnaíonn sé, sí | bréagnaímid; bréagnaíonn muid |
bréagnaíonn sibh | bréagnaíonn siad; bréagnaíd† |
a bhréagnaíonn; a bhréagnaíos / a mbréagnaíonn* |
bréagnaítear |
| past | bhréagnaigh mé; bhréagnaíos | bhréagnaigh tú; bhréagnaís | bhréagnaigh sé, sí | bhréagnaíomar; bhréagnaigh muid | bhréagnaigh sibh; bhréagnaíobhair | bhréagnaigh siad; bhréagnaíodar | a bhréagnaigh / ar bhréagnaigh* |
bréagnaíodh |
| past habitual | bhréagnaínn / mbréagnaínn‡‡ | bhréagnaíteá / mbréagnaíteᇇ | bhréagnaíodh sé, sí / mbréagnaíodh sé, s퇇 | bhréagnaímis; bhréagnaíodh muid / mbréagnaímis‡‡; mbréagnaíodh muid‡‡ | bhréagnaíodh sibh / mbréagnaíodh sibh‡‡ | bhréagnaídís; bhréagnaíodh siad / mbréagnaídís‡‡; mbréagnaíodh siad‡‡ | a bhréagnaíodh / a mbréagnaíodh* |
bhréagnaítí / mbréagnaít퇇 |
| future | bréagnóidh mé; bréagnód; bréagnóchaidh mé† |
bréagnóidh tú; bréagnóir†; bréagnóchaidh tú† |
bréagnóidh sé, sí; bréagnóchaidh sé, sí† |
bréagnóimid; bréagnóidh muid; bréagnóchaimid†; bréagnóchaidh muid† |
bréagnóidh sibh; bréagnóchaidh sibh† |
bréagnóidh siad; bréagnóid†; bréagnóchaidh siad† |
a bhréagnóidh; a bhréagnós; a bhréagnóchaidh†; a bhréagnóchas† / a mbréagnóidh*; a mbréagnóchaidh*† |
bréagnófar; bréagnóchar† |
| conditional | bhréagnóinn; bhréagnóchainn† / mbréagnóinn‡‡; mbréagnóchainn†‡‡ | bhréagnófá; bhréagnóchthᆠ/ mbréagnófᇇ; mbréagnóchthᆇ‡ | bhréagnódh sé, sí; bhréagnóchadh sé, sí† / mbréagnódh sé, s퇇; mbréagnóchadh sé, s톇‡ | bhréagnóimis; bhréagnódh muid; bhréagnóchaimis†; bhréagnóchadh muid† / mbréagnóimis‡‡; mbréagnódh muid‡‡; mbréagnóchaimis†‡‡; mbréagnóchadh muid†‡‡ | bhréagnódh sibh; bhréagnóchadh sibh† / mbréagnódh sibh‡‡; mbréagnóchadh sibh†‡‡ | bhréagnóidís; bhréagnódh siad; bhréagnóchadh siad† / mbréagnóidís‡‡; mbréagnódh siad‡‡; mbréagnóchadh siad†‡‡ | a bhréagnódh; a bhréagnóchadh† / a mbréagnódh*; a mbréagnóchadh*† |
bhréagnófaí; bhréagnóchthaí† / mbréagnófa퇇; mbréagnóchtha톇‡ |
| subjunctive | ||||||||
| present | go mbréagnaí mé; go mbréagnaíod† |
go mbréagnaí tú; go mbréagnaír† |
go mbréagnaí sé, sí | go mbréagnaímid; go mbréagnaí muid |
go mbréagnaí sibh | go mbréagnaí siad; go mbréagnaíd† |
— | go mbréagnaítear |
| past | dá mbréagnaínn | dá mbréagnaíteá | dá mbréagnaíodh sé, sí | dá mbréagnaímis; dá mbréagnaíodh muid |
dá mbréagnaíodh sibh | dá mbréagnaídís; dá mbréagnaíodh siad |
— | dá mbréagnaítí |
| imperative | ||||||||
| – | bréagnaím | bréagnaigh | bréagnaíodh sé, sí | bréagnaímis | bréagnaígí; bréagnaídh† |
bréagnaídís | — | bréagnaítear |
* indirect relative
† archaic or dialect form
‡‡ dependent form used with particles that trigger eclipsis
Derived terms
- bréagnaitheach (“contradictory”)
- bréagnaitheoir (“refuter”)
- dobhréagnaithe (“irrefutable, undeniable, incontrovertible”)
Mutation
| radical | lenition | eclipsis |
|---|---|---|
| bréagnaigh | bhréagnaigh | mbréagnaigh |
Note: Certain mutated forms of some words can never occur in standard Modern Irish.
All possible mutated forms are displayed for convenience.
References
- Ó Dónaill, Niall (1977) “bréagnaigh”, in Foclóir Gaeilge–Béarla, Dublin: An Gúm, →ISBN
- Gregory Toner, Sharon Arbuthnot, Máire Ní Mhaonaigh, Marie-Luise Theuerkauf, Dagmar Wodtko, editors (2019), “brécnaigid”, in eDIL: Electronic Dictionary of the Irish Language
- de Bhaldraithe, Tomás (1959) “bréagnaigh”, in English-Irish Dictionary, An Gúm
- “bréagnaigh”, in New English-Irish Dictionary, Foras na Gaeilge, 2013–2025