bréid
See also: breid
Irish
Etymology 1
From Old Irish bréit, probably related to Proto-Celtic *brattos (“mantle”).[1]
Noun
bréid m (genitive singular bréid, nominative plural bréideanna)
Declension
| |||||||||||||||||||||||||||||||||
Derived terms
- bréidín (“homespun cloth, tweed; kerchief; layer”)
Verb
bréid (present analytic bréideann, future analytic bréidfidh, verbal noun bréideadh, past participle bréidthe)
- (transitive) patch
Conjugation
conjugation of bréid (first conjugation – A)
| verbal noun | bréideadh | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| past participle | bréidte | |||||||
| tense | singular | plural | relative | autonomous | ||||
| first | second | third | first | second | third | |||
| indicative | ||||||||
| present | bréidim | bréideann tú; bréidir† |
bréideann sé, sí | bréidimid | bréideann sibh | bréideann siad; bréidid† |
a bhréideann; a bhréideas / a mbréideann* |
bréidtear |
| past | bhréid mé; bhréideas | bhréid tú; bhréidis | bhréid sé, sí | bhréideamar; bhréid muid | bhréid sibh; bhréideabhair | bhréid siad; bhréideadar | a bhréid / ar bhréid* |
bréideadh |
| past habitual | bhréidinn / mbréidinn‡‡ | bhréidteá / mbréidteᇇ | bhréideadh sé, sí / mbréideadh sé, s퇇 | bhréidimis; bhréideadh muid / mbréidimis‡‡; mbréideadh muid‡‡ | bhréideadh sibh / mbréideadh sibh‡‡ | bhréididís; bhréideadh siad / mbréididís‡‡; mbréideadh siad‡‡ | a bhréideadh / a mbréideadh* |
bhréidtí / mbréidt퇇 |
| future | bréidfidh mé; bréidfead |
bréidfidh tú; bréidfir† |
bréidfidh sé, sí | bréidfimid; bréidfidh muid |
bréidfidh sibh | bréidfidh siad; bréidfid† |
a bhréidfidh; a bhréidfeas / a mbréidfidh* |
bréidfear |
| conditional | bhréidfinn / mbréidfinn‡‡ | bhréidfeá / mbréidfeᇇ | bhréidfeadh sé, sí / mbréidfeadh sé, s퇇 | bhréidfimis; bhréidfeadh muid / mbréidfimis‡‡; mbréidfeadh muid‡‡ | bhréidfeadh sibh / mbréidfeadh sibh‡‡ | bhréidfidís; bhréidfeadh siad / mbréidfidís‡‡; mbréidfeadh siad‡‡ | a bhréidfeadh / a mbréidfeadh* |
bhréidfí / mbréidf퇇 |
| subjunctive | ||||||||
| present | go mbréide mé; go mbréidead† |
go mbréide tú; go mbréidir† |
go mbréide sé, sí | go mbréidimid; go mbréide muid |
go mbréide sibh | go mbréide siad; go mbréidid† |
— | go mbréidtear |
| past | dá mbréidinn | dá mbréidteá | dá mbréideadh sé, sí | dá mbréidimis; dá mbréideadh muid |
dá mbréideadh sibh | dá mbréididís; dá mbréideadh siad |
— | dá mbréidtí |
| imperative | ||||||||
| – | bréidim | bréid | bréideadh sé, sí | bréidimis | bréidigí; bréididh† |
bréididís | — | bréidtear |
* indirect relative
† archaic or dialect form
‡‡ dependent form used with particles that trigger eclipsis
Etymology 2
See the etymology of the corresponding lemma form.
Noun
bréid
- vocative/genitive singular of bréad
Mutation
| radical | lenition | eclipsis |
|---|---|---|
| bréid | bhréid | mbréid |
Note: Certain mutated forms of some words can never occur in standard Modern Irish.
All possible mutated forms are displayed for convenience.
Further reading
- Ó Dónaill, Niall (1977) “bréid”, in Foclóir Gaeilge–Béarla, Dublin: An Gúm, →ISBN
- de Bhaldraithe, Tomás (1959) “bréid”, in English-Irish Dictionary, An Gúm
- “bréid”, in New English-Irish Dictionary, Foras na Gaeilge, 2013–2025
References
- ^ MacBain, Alexander, Mackay, Eneas (1911) “bréid”, in An Etymological Dictionary of the Gaelic Language[1], Stirling, →ISBN