brzost

Inherited from Proto-Slavic *berstъ. First attested in 1415.

• IPA^(key): (10^th–15^th CE) /br̝ɔst/
• IPA^(key): (15^th CE) /br̝ɔst/

brzost m animacy unattested (related adjective brzostowy)

1. (attested in Greater Poland, Lesser Poland) field elm (Ulmus minor)
   • [1415], Rękopiśmienne luźne ekscerpty z ksiąg ziemskich i grodzkich kościańskich, poznańskich oraz pyzdrskich, number f. 39v, Kościan, Poznań, Pyzdry:

     Sexagena bukow, grabi, brostow

     [Sexagena bukow, grabi, brzostow]

   • 1875 [1431], Wojciech Kętrzyński, Stanisław Smolka, editors, Codex diplomaticus Monasterii Tynecensis = Kodeks dyplomatyczny klasztoru tynieckiego. Cz. 1, Obejmująca rzeczy od roku 1105 do roku 1399‎^[1], Tyniec, page 258:

     Stat arbor dicta brzost

     [Stat arbor dicta brzost]

   • 1856-1870 [1460], Antoni Zygmunt Helcel, editor, Starodawne Prawa Polskiego Pomniki‎^[2], volume II, number 3652:

     Arbores dictas brzost et vyrzba

     [Arbores dictas brzost et wirzba]

   • 1900 [1472], Józef Rostafiński, editor, Symbola ad historiam naturalem medii aevi = Średniowieczna historya naturalna w Polsce. Ps 2‎^[3], number 1787:

     Brzost peranus

     [Brzost peranus]

   • 1868 [1475], Akta grodzkie i ziemskie z czasów Rzeczypospolitej Polskiej : z archiwum tak zwanego bernardyńskiego we Lwowie w skutek fundacyi śp. Alexandra hr. Stadnickiego‎^[4], volume XIX (quotation in Old Polish; overall work in Polish, Latin, and Old Polish), page 535:

     A pascua ad montem acquitavimus ad arborem, que vocatur brzosth ibidem faciendo scopulos

     [A pascua ad montem acquitavimus ad arborem, que vocatur brzosth ibidem faciendo scopulos]

   • c. 1500, Wokabularz lubiński, Lubiń: inkunabuł Archiwum Archidiecezjalnego w Gnieźnie, sygn. Inc. 78d., page 43v:

     Ebanus est quedam arbor inconbustibilis. Versus: Ebanus est arbor quam nullus concremat ardor br[z]osth vel vyaz

     [Ebanus est quedam arbor inconbustibilis. Versus: Ebanus est arbor quam nullus concremat ardor brzost vel wiąz]

2. The meaning of this term is uncertain. Possibilities include:
   1. (hapax legomenon) stick; bast for tying
      • 1874 [1490], Monumenta Medii Aevi Historica res gestas Poloniae illustrantia. Pomniki Dziejowe Wieków Średnich do objaśnienia rzeczy polskich służące‎^[5], volume XVI, page 1870:

        Mulier in bannito iudicio fuit volens coniurare ministrum Gregorium pro puero, quod puer sit suus; tamen dominus Kosnynsky, notarius... terruit ipsam minis volens ipsam vinculare, ne ipsum coniuraret, mandans afferri al. brosth

        [Mulier in bannito iudicio fuit volens coniurare ministrum Gregorium pro puero, quod puer sit suus; tamen dominus Kośniński, notarius... terruit ipsam minis volens ipsam vinculare, ne ipsum coniuraret, mandans afferri al. brzost]

• Polish: brzost, brzóst (Near Masovian)
• Silesian: brzost

• Bańkowski, Andrzej (2000) “brzost”, in Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
• Sławski, Franciszek (1958-1965) “brzost”, in Jan Safarewicz, Andrzej Siudut, editors, Słownik etymologiczny języka polskiego [Etymological dictionary of the Polish language] (in Polish), Kraków: Towarzystwo Miłośników Języka Polskiego
• K. Nitsch, editor (1954), “brzost”, in Słownik staropolski (in Polish), volume 1, Warsaw: Polish Academy of Sciences, page 172
• B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “brzost”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN
• Ewa Deptuchowa, Mariusz Frodyma, Katarzyna Jasińska, Magdalena Klapper, Dorota Kołodziej, Mariusz Leńczuk, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, editors (2023), “brzost”, in Rozariusze z polskimi glosami. Internetowa baza danych [Dictionaries of Polish glosses, an Internet database] (in Polish), Kraków: Pracownia Języka Staropolskiego Instytut Języka Polskiego Polskiej Akademii Nauk

• brzóst (Near Masovian)

Inherited from Old Polish brzost.

• Audio:

  (file)

• Rhymes: -ɔst
• Syllabification: brzost
• Homophone: Brzost

brzost m inan (related adjective brzostowy)

1. wych elm, Scots elm (Ulmus glabra)

   Synonyms: wiąz górski, wiąz szorstki

   1. wych elm, Scots elm (wood of this tree)
2. (Middle Polish) field elm (Ulmus minor)

   Synonym: wiąz pospolity

• brzost in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• brzost in Polish dictionaries at PWN
• Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “brzost”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
• Jadwiga Chotkowska (02.09.2010) “BRZOST”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century]
• Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “brzost”, in Słownik języka polskiego
• Aleksander Zdanowicz (1861) “brzost”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
• J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1900), “brzost”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 1, Warsaw, page 221
• Jan Karłowicz (1900) “brzost”, in Słownik gwar polskich [Dictionary of Polish dialects] (in Polish), volume 1: A do E, Kraków: Akademia Umiejętności, page 128

Inherited from Old Polish brzost.

• IPA^(key): /ˈbʐɔst/
• Rhymes: -ɔst
• Syllabification: brzost

brzost m inan

1. elm (any tree of genus Ulmus)
2. heather, calluna
3. jowl of a cow

• brzost in silling.org
• Bogdan Kallus (2020) “brzost”, in Słownik Gōrnoślōnskij Gŏdki, IV edition, Chorzów: Pro Loquela Silesiana, →ISBN, page 252
• Eugeniusz Kosmała (2023) “brzost”, in Dykcjōnôrz Polsko-Ślonskiy (in Silesian), b, page 115