brzydkość

From brzydki +‎ -ość. First attested in 1437.

• IPA^(key): (10^th–15^th CE) /br̝itkɔɕt͡ɕʲ/
• IPA^(key): (15^th CE) /br̝itkɔɕt͡ɕʲ/

brzydkość f

1. (attested in Lesser Poland, Sieradz-Łęczyca, Greater Poland) disgust (feeling of disgust; disgusting thing)
   • 1874-1891 [1448], Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności‎^{[1], [2], [3]}, volume XXIV, Częstochowa, page 353:

     Brzythkosczy fastidium

     [Brzydkość fastidium]

   • 1874-1891 [XV med.], Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności‎^{[4], [5], [6]}, volume XXV, page 151:

     Brzythkoscz opprobrium

     [Brzydkość opprobrium]

   • 1874-1891 [1451], Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności‎^{[7], [8], [9]}, volume XXII, Łęczyca, page 41:

     Brzitcosczi fastidium

     [Brzydkoścoi fastidium]

   • c. 1500, Wokabularz lubiński, Lubiń: inkunabuł Archiwum Archidiecezjalnego w Gnieźnie, sygn. Inc. 78d., page 1v:

     Abominatio greuslichheyt brzythkoscz

     [Abominatio greuslichheyt brzydkość]

   1. (attested in Masovia, figuratively, hapax legomenon) ugly word
      • 1874-1891 [XV p. post.], Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności‎^{[10], [11], [12]}, volume XXIV, Zakroczym, page 375:

        Saturabitur opprobriis brzythkosczy, przeczywnosczy, pothvarzy, sromothy, przyganyanya, bodrzesnyanya, nasmyevanya, naygravanya

        [Saturabitur opprobriis brzydkości, przeciwności, potwarzy, sromoty, przyganiania, podrzeźniania, naśmiewania, naigrawania]

   2. (figuratively, hapax legomenon) pagan deity
      • 1930 [c. 1455], “IV Reg”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)‎^[13], 23, 13:

        Gorne modli, ... iøsz bil vdzalal Salomon... Melchon, brzitkoscy sinow Amon, poganbyl krol a zlamal sochi

        [Gorne modły, ... jeż był udziałał Salomon: ... Melchon, brzydkości synow Amon, pogańbił krol. A złamał sochy]

2. (attested in Lesser Poland, Greater Poland) horror; disaster
   • 1874-1891 [XV med.], Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności‎^{[14], [15], [16]}, volume XXIV, page 339:

     De luxuria veniunt... horror *przithkoscz futuri seculi

     [De luxuria veniunt... horror brzydkość futuri seculi]

   • 1876-1929 [c. 1455], Vatroslav Jagić, editor, Archiv für slavische Philologie‎^[17], volume XIV, Miechów, Kruchowo, page 493:

     Brythkoscz abolitio

     [Brzydkość abolitio]

3. (attested in Greater Poland) vomit
   • 1877-1881 [1437], Władysław Wisłocki, editor, Katalog rękopisów Biblioteki Uniwersytetu Jagiellońskiego, number 228, page 88:

     Brzitkoscz nausea

     [Brzydkość nausea]

   • c. 1500, Wokabularz lubiński, Lubiń: inkunabuł Archiwum Archidiecezjalnego w Gnieźnie, sygn. Inc. 78d., page 86v:

     Nausea est appetitus vomendi causatus ex fetore et contingit in mari proprie wulgerunge brzythkoscz albo ochwath

     [Nausea est appetitus vomendi causatus ex fetore et contingit in mari proprie wulgerunge brzythkoscz albo ochwat]

• Polish: brzydkość, brzydość (Near Masovian, Wojcieszków)
• Silesian: brzidkość

• Bańkowski, Andrzej (2000) “brzydkość”, in Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
• K. Nitsch, editor (1954), “brzydkość”, in Słownik staropolski (in Polish), volume 1, Warsaw: Polish Academy of Sciences, page 173
• B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “brzydkość”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN
• Ewa Deptuchowa, Mariusz Frodyma, Katarzyna Jasińska, Magdalena Klapper, Dorota Kołodziej, Mariusz Leńczuk, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, editors (2023), “brzydkość”, in Rozariusze z polskimi glosami. Internetowa baza danych [Dictionaries of Polish glosses, an Internet database] (in Polish), Kraków: Pracownia Języka Staropolskiego Instytut Języka Polskiego Polskiej Akademii Nauk

• brzydość (Near Masovian, Wojcieszków)

Inherited from Old Polish brzydkość. By surface analysis, brzydki +‎ -ość.

• Audio:

  (file)

• Rhymes: -ɘtkɔɕt͡ɕ
• Syllabification: brzyd‧kość

brzydkość f

1. (dated) synonym of brzydota
2. (Middle Polish) synonym of wstręt
3. (Middle Polish) unclean or forbidden dish
4. (Middle Polish) synonym of wymioty

• brzydkość in Polish dictionaries at PWN
• Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “brzydkość”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
• Ewa Małachowska-Pasek (25.04.2016) “BRZYDKOŚĆ”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century]
• Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “brzydkość”, in Słownik języka polskiego
• Aleksander Zdanowicz (1861) “brzydkość”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
• J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1900), “brzydkość”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 1, Warsaw, page 223
• brzydkość in Narodowy Fotokorpus Języka Polskiego