buíon
Irish
Pronunciation
- IPA(key): /bˠiːnˠ/
Etymology 1
From Old Irish buiden, from Proto-Celtic *budīnā, whence also Welsh byddin.
Noun
buíon f (genitive singular buíne, nominative plural buíonta)
Declension
| |||||||||||||||||||||||||||||||||
Alternative forms
Synonyms
- (band of musicians): banna, banna ceoil, buíon cheoil
- (work gang): buíon oibre
Etymology 2
Verb
buíon (present analytic buíonann, future analytic buíonfaidh, verbal noun buíon, past participle buíonta)
- (transitive) alternative form of buain (“reap”)
Conjugation
conjugation of buíon (first conjugation – A)
| verbal noun | buíonadh | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| past participle | buíonta | |||||||
| tense | singular | plural | relative | autonomous | ||||
| first | second | third | first | second | third | |||
| indicative | ||||||||
| present | buíonaim | buíonann tú; buíonair† |
buíonann sé, sí | buíonaimid | buíonann sibh | buíonann siad; buíonaid† |
a bhuíonann; a bhuíonas / a mbuíonann* |
buíontar |
| past | bhuíon mé; bhuíonas | bhuíon tú; bhuíonais | bhuíon sé, sí | bhuíonamar; bhuíon muid | bhuíon sibh; bhuíonabhair | bhuíon siad; bhuíonadar | a bhuíon / ar bhuíon* |
buíonadh |
| past habitual | bhuíonainn / mbuíonainn‡‡ | bhuíontá / mbuíontᇇ | bhuíonadh sé, sí / mbuíonadh sé, s퇇 | bhuíonaimis; bhuíonadh muid / mbuíonaimis‡‡; mbuíonadh muid‡‡ | bhuíonadh sibh / mbuíonadh sibh‡‡ | bhuíonaidís; bhuíonadh siad / mbuíonaidís‡‡; mbuíonadh siad‡‡ | a bhuíonadh / a mbuíonadh* |
bhuíontaí / mbuíonta퇇 |
| future | buíonfaidh mé; buíonfad |
buíonfaidh tú; buíonfair† |
buíonfaidh sé, sí | buíonfaimid; buíonfaidh muid |
buíonfaidh sibh | buíonfaidh siad; buíonfaid† |
a bhuíonfaidh; a bhuíonfas / a mbuíonfaidh* |
buíonfar |
| conditional | bhuíonfainn / mbuíonfainn‡‡ | bhuíonfá / mbuíonfᇇ | bhuíonfadh sé, sí / mbuíonfadh sé, s퇇 | bhuíonfaimis; bhuíonfadh muid / mbuíonfaimis‡‡; mbuíonfadh muid‡‡ | bhuíonfadh sibh / mbuíonfadh sibh‡‡ | bhuíonfaidís; bhuíonfadh siad / mbuíonfaidís‡‡; mbuíonfadh siad‡‡ | a bhuíonfadh / a mbuíonfadh* |
bhuíonfaí / mbuíonfa퇇 |
| subjunctive | ||||||||
| present | go mbuíona mé; go mbuíonad† |
go mbuíona tú; go mbuíonair† |
go mbuíona sé, sí | go mbuíonaimid; go mbuíona muid |
go mbuíona sibh | go mbuíona siad; go mbuíonaid† |
— | go mbuíontar |
| past | dá mbuíonainn | dá mbuíontá | dá mbuíonadh sé, sí | dá mbuíonaimis; dá mbuíonadh muid |
dá mbuíonadh sibh | dá mbuíonaidís; dá mbuíonadh siad |
— | dá mbuíontaí |
| imperative | ||||||||
| – | buíonaim | buíon | buíonadh sé, sí | buíonaimis | buíonaigí; buíonaidh† |
buíonaidís | — | buíontar |
* indirect relative
† archaic or dialect form
‡‡ dependent form used with particles that trigger eclipsis
Mutation
| radical | lenition | eclipsis |
|---|---|---|
| buíon | bhuíon | mbuíon |
Note: Certain mutated forms of some words can never occur in standard Modern Irish.
All possible mutated forms are displayed for convenience.
References
- Ó Dónaill, Niall (1977) “buíon”, in Foclóir Gaeilge–Béarla, Dublin: An Gúm, →ISBN
- Gregory Toner, Sharon Arbuthnot, Máire Ní Mhaonaigh, Marie-Luise Theuerkauf, Dagmar Wodtko, editors (2019), “buiden”, in eDIL: Electronic Dictionary of the Irish Language