burmistrz

• bormistrz, burgmistrz

Borrowed from Middle High German bur(g)-mīster. First attested in 1399.

• IPA^(key): (10^th–15^th CE) /burmʲistr̝/
• IPA^(key): (15^th CE) /burmʲistr̝/

burmistrz m pers

1. (attested in Greater Poland, Masovia) councilman (councillor who chairs a city council)
   • 1887, 1889 [1399], Józef Lekszycki, editor, Die ältesten großpolnischen Grodbücher, volume I, number 2906, Poznań:

     Adamowa iest za swim møzem burgmistrzem poznanskim a cosczanskim

     [Adamowa jest za swym mężem burgmistrzem poznańskim a kościańskim]

   • 1902 [1405], “Wybór zapisek sądowych grodzkich i ziemskich wielkopolskich z XV wieku”, in Franciszek Piekosiński, editor, Studia, rozprawy i materiały z dziedziny historii polskiej i prawa polskiego‎^[1], volume 6, Poznań, Pyzdry, Kościan, Gniezno, page 272:

     Ian ne chodzil do Adama do burgmistrza ot pana Medzirzeczskego y ne szandal, bi mu szø gwalth ne sstal o yanczcza

     [Jan nie chodził do Adama, do burgmistrza, ot pana Miedzyrzec(s)kiego i nie żądał, by mu się gwałt nie sstał o jęćca]

   • 1895 [1448–1450], Mikołaj Suled, edited by Franciszek Piekosiński, Tłumaczenia polskie statutów ziemskich, Kodeks Świętosławów, Warka, page 113:

     Pyszani przes rąnkąn Mykolaya Suleda, pyszarza i burgmistrza w thy czassy war[z]eczskyego

     [Pisani przez ręką Mikolaya Suleda, pisarza i burgmistrza w ty czasy war[sz]ecskiego]

   • 1858 [c. 1408], Wojciech Szurkowski z Ponieca, “Wyroki sądów miejskich czyli ortyle [Urban court rulings i.e. "Ortyls"]”, in Wacław Aleksander Maciejowski, editor, Historia prawodawstw słowiańskich [History of Slavic lawmaking], volume 6, Poniec, page 136:

     Burmysztrz, raczcze y przyszyasznyczy myasta Fridborku

     [Burmistrz, radźce i przysiężnicy miasta Frydborku]

   • 1874-1891 [1463], Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności‎^{[2], [3], [4]}, volume XXII, page 382:

     I o tern vye Pavel burmistrz

     [I o tem wie Paweł burmistrz]

   • 1901 [1471], Materiały i Prace Komisji Językowej Akademii Umiejętności w Krakowie, volume V, page 134:

     Bormistrza proconsule

     [Bormistrza proconsule]

   • 1874-1891 [XV p. post.], Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności‎^{[5], [6], [7]}, volume XXV, page 182:

     Burmystrza *prothoconsulis

     [Burmistrza *prothoconsulis]

   • c. 1500, Wokabularz lubiński, Lubiń: inkunabuł Archiwum Archidiecezjalnego w Gnieźnie, sygn. Inc. 78d., page 104v:

     Preconsul eyn ratmeyster bormystrz

     [Preconsul eyn ratmeyster bormistrz]

• Polish: burmistrz, bumistrz, bumisc (Lasovia), borgmistrz, bormistrz, bułmistr, burgmistrz, burmistr (Middle Polish)
• Silesian: burmistrz

• Bańkowski, Andrzej (2000) “burmistrz”, in Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
• Brückner, Aleksander (1927) “burmistrz”, in Słownik etymologiczny języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish), Warsaw: Wiedza Powszechna
• K. Nitsch, editor (1954), “Burmistrz, Bormistrz, Burgmistrz”, in Słownik staropolski (in Polish), volume 1, Warsaw: Polish Academy of Sciences, page 178
• B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “burmistrz, bormistrz, burgmistrz”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN
• Ewa Deptuchowa, Mariusz Frodyma, Katarzyna Jasińska, Magdalena Klapper, Dorota Kołodziej, Mariusz Leńczuk, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, editors (2023), “(Burmistrz) Bormistrz”, in Rozariusze z polskimi glosami. Internetowa baza danych [Dictionaries of Polish glosses, an Internet database] (in Polish), Kraków: Pracownia Języka Staropolskiego Instytut Języka Polskiego Polskiej Akademii Nauk

• bumistrz, bumisc (Lasovia)
• borgmistrz, bormistrz, bułmistr, burgmistrz, burmistr (Middle Polish)

Inherited from Old Polish burmistrz.

• Audio:

  (file)

• Rhymes: -urmistʂ
• Syllabification: bur‧mistrz

burmistrz m pers or f (female equivalent burmistrzyni or burmistrz, related adjective burmistrzowski)

1. (administration) mayor (official who is the head of the city council)
2. (Middle Polish, historical) proconsul; Roman consul

burmistrz f

1. (administration) female equivalent of burmistrz (“mayor”)

   Synonym: burmistrzyni

• burmistrz in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• burmistrz in Polish dictionaries at PWN
• Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “burmistrz”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
• Wiesław Morawski (28.09.2015) “BURMISTRZ”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century]
• Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “burmistrz”, in Słownik języka polskiego
• Aleksander Zdanowicz (1861) “burmistrz”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
• J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1900), “burmistrz”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 1, Warsaw, page 237
• Jan Karłowicz (1900) “burmistrz”, in Słownik gwar polskich [Dictionary of Polish dialects] (in Polish), volume 1: A do E, Kraków: Akademia Umiejętności, page 140

Inherited from Old Polish burmistrz.

• IPA^(key): /ˈbur.mistʂ/
• Rhymes: -urmistʂ
• Syllabification: bur‧mistrz

burmistrz m pers (female equivalent burmistrzinŏ)

1. (administration) mayor (official who is the head of the city council)

• burmistrz in silling.org
• Henryk Jaroszewicz (2022) “burmistrz”, in Zasady pisowni języka śląskiego (in Polish), Siedlce: Wydawnictwo Naukowe IKR[i]BL, page 66