buza
Albanian
Noun
buza
- inflection of buzë:
- definite nominative singular
- indefinite nominative/accusative plural
Fanagalo
Etymology
From Zulu -buza, from Common Bantu *-bʊ́ʊdia.
Verb
buza
- to ask
Maltese
Pronunciation
- IPA(key): /ˈbuː.t͡sa/
Noun
buza f (singulative, collective buz, plural bwiez or buzien or (plural of plural) buzijiet, paucal buziet)
Northern Ndebele
Etymology
From Common Bantu *-bʊ́ʊdia.
Verb
-búza
- to ask
- to interrogate, to question
Inflection
This verb needs an inflection-table template.
Romanian
Pronunciation
- IPA(key): [ˈbuza]
Noun
buza f
- definite nominative/accusative singular of buză
Southern Ndebele
Etymology
From Common Bantu *-bʊ́ʊdia.
Verb
-búza
- to ask
- to interrogate, to question
Inflection
This verb needs an inflection-table template.
Spanish
Etymology 1
Verb
buza
- inflection of buzar:
- third-person singular present indicative
- second-person singular imperative
Etymology 2
Adjective
buza f sg
- feminine singular of buzo
Xhosa
Etymology
From Common Bantu *-bʊ́ʊdia.
Verb
-búza
- (transitive) to ask
- (transitive) to interrogate, to question
Inflection
This verb needs an inflection-table template.
Zulu
Etymology
From Common Bantu *-bʊ́ʊdia.
Verb
-búza
- (transitive) to ask
- (transitive) to interrogate, to question
- (transitive) to ask about
Inflection
| positive | negative | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| infinitive | ukubuza | ukungabuzi | ||||
| imperative | ||||||
| simple | + object concord | |||||
| singular | buza | -buze | ||||
| plural | buzani | -buzeni | ||||
| present | ||||||
| positive absolute | positive relative | positive participial | negative absolute | negative relative | negative participial | |
| 1st singular | ngiyabuza, ngibuza | engibuzayo, engibuza | ngibuza | angibuzi | engingabuzi | ngingabuzi |
| 2nd singular | uyabuza, ubuza | obuzayo, obuza | ubuza | awubuzi | ongabuzi | ungabuzi |
| 1st plural | siyabuza, sibuza | esibuzayo, esibuza | sibuza | asibuzi | esingabuzi | singabuzi |
| 2nd plural | niyabuza, nibuza | enibuzayo, enibuza | nibuza | anibuzi | eningabuzi | ningabuzi |
| class 1 | uyabuza, ubuza | obuzayo, obuza | ebuza | akabuzi | ongabuzi | engabuzi |
| class 2 | bayabuza, babuza | ababuzayo, ababuza | bebuza | ababuzi | abangabuzi | bengabuzi |
| class 3 | uyabuza, ubuza | obuzayo, obuza | ubuza | awubuzi | ongabuzi | ungabuzi |
| class 4 | iyabuza, ibuza | ebuzayo, ebuza | ibuza | ayibuzi | engabuzi | ingabuzi |
| class 5 | liyabuza, libuza | elibuzayo, elibuza | libuza | alibuzi | elingabuzi | lingabuzi |
| class 6 | ayabuza, abuza | abuzayo, abuza | ebuza | awabuzi | angabuzi | engabuzi |
| class 7 | siyabuza, sibuza | esibuzayo, esibuza | sibuza | asibuzi | esingabuzi | singabuzi |
| class 8 | ziyabuza, zibuza | ezibuzayo, ezibuza | zibuza | azibuzi | ezingabuzi | zingabuzi |
| class 9 | iyabuza, ibuza | ebuzayo, ebuza | ibuza | ayibuzi | engabuzi | ingabuzi |
| class 10 | ziyabuza, zibuza | ezibuzayo, ezibuza | zibuza | azibuzi | ezingabuzi | zingabuzi |
| class 11 | luyabuza, lubuza | olubuzayo, olubuza | lubuza | alubuzi | olungabuzi | lungabuzi |
| class 14 | buyabuza, bubuza | obubuzayo, obubuza | bubuza | abubuzi | obungabuzi | bungabuzi |
| class 15 | kuyabuza, kubuza | okubuzayo, okubuza | kubuza | akubuzi | okungabuzi | kungabuzi |
| class 17 | kuyabuza, kubuza | okubuzayo, okubuza | kubuza | akubuzi | okungabuzi | kungabuzi |
| recent past | ||||||
| positive absolute | positive relative | positive participial | negative absolute | negative relative | negative participial | |
| 1st singular | ngibuzile, ngibuzē | engibuzile, engibuzē | ngibuzile, ngibuzē | angibuzanga | engingabuzanga | ngingabuzanga |
| 2nd singular | ubuzile, ubuzē | obuzile, obuzē | ubuzile, ubuzē | awubuzanga | ongabuzanga | ungabuzanga |
| 1st plural | sibuzile, sibuzē | esibuzile, esibuzē | sibuzile, sibuzē | asibuzanga | esingabuzanga | singabuzanga |
| 2nd plural | nibuzile, nibuzē | enibuzile, enibuzē | nibuzile, nibuzē | anibuzanga | eningabuzanga | ningabuzanga |
| class 1 | ubuzile, ubuzē | obuzile, obuzē | ebuzile, ebuzē | akabuzanga | ongabuzanga | engabuzanga |
| class 2 | babuzile, babuzē | ababuzile, ababuzē | bebuzile, bebuzē | ababuzanga | abangabuzanga | bengabuzanga |
| class 3 | ubuzile, ubuzē | obuzile, obuzē | ubuzile, ubuzē | awubuzanga | ongabuzanga | ungabuzanga |
| class 4 | ibuzile, ibuzē | ebuzile, ebuzē | ibuzile, ibuzē | ayibuzanga | engabuzanga | ingabuzanga |
| class 5 | libuzile, libuzē | elibuzile, elibuzē | libuzile, libuzē | alibuzanga | elingabuzanga | lingabuzanga |
| class 6 | abuzile, abuzē | abuzile, abuzē | ebuzile, ebuzē | awabuzanga | angabuzanga | engabuzanga |
| class 7 | sibuzile, sibuzē | esibuzile, esibuzē | sibuzile, sibuzē | asibuzanga | esingabuzanga | singabuzanga |
| class 8 | zibuzile, zibuzē | ezibuzile, ezibuzē | zibuzile, zibuzē | azibuzanga | ezingabuzanga | zingabuzanga |
| class 9 | ibuzile, ibuzē | ebuzile, ebuzē | ibuzile, ibuzē | ayibuzanga | engabuzanga | ingabuzanga |
| class 10 | zibuzile, zibuzē | ezibuzile, ezibuzē | zibuzile, zibuzē | azibuzanga | ezingabuzanga | zingabuzanga |
| class 11 | lubuzile, lubuzē | olubuzile, olubuzē | lubuzile, lubuzē | alubuzanga | olungabuzanga | lungabuzanga |
| class 14 | bubuzile, bubuzē | obubuzile, obubuzē | bubuzile, bubuzē | abubuzanga | obungabuzanga | bungabuzanga |
| class 15 | kubuzile, kubuzē | okubuzile, okubuzē | kubuzile, kubuzē | akubuzanga | okungabuzanga | kungabuzanga |
| class 17 | kubuzile, kubuzē | okubuzile, okubuzē | kubuzile, kubuzē | akubuzanga | okungabuzanga | kungabuzanga |
| remote past | ||||||
| positive absolute | positive relative | positive participial | negative absolute | negative relative | negative participial | |
| 1st singular | ngābuza | engābuza | ngābuza | angibuzanga | engingabuzanga | ngingabuzanga |
| 2nd singular | wābuza | owābuza | wābuza | awubuzanga | ongabuzanga | ungabuzanga |
| 1st plural | sābuza | esābuza | sābuza | asibuzanga | esingabuzanga | singabuzanga |
| 2nd plural | nābuza | enābuza | nābuza | anibuzanga | eningabuzanga | ningabuzanga |
| class 1 | wābuza | owābuza | ābuza | akabuzanga | ongabuzanga | engabuzanga |
| class 2 | bābuza | abābuza | bābuza | ababuzanga | abangabuzanga | bengabuzanga |
| class 3 | wābuza | owābuza | wābuza | awubuzanga | ongabuzanga | ungabuzanga |
| class 4 | yābuza | eyābuza | yābuza | ayibuzanga | engabuzanga | ingabuzanga |
| class 5 | lābuza | elābuza | lābuza | alibuzanga | elingabuzanga | lingabuzanga |
| class 6 | ābuza | ābuza | ābuza | awabuzanga | angabuzanga | engabuzanga |
| class 7 | sābuza | esābuza | sābuza | asibuzanga | esingabuzanga | singabuzanga |
| class 8 | zābuza | ezābuza | zābuza | azibuzanga | ezingabuzanga | zingabuzanga |
| class 9 | yābuza | eyābuza | yābuza | ayibuzanga | engabuzanga | ingabuzanga |
| class 10 | zābuza | ezābuza | zābuza | azibuzanga | ezingabuzanga | zingabuzanga |
| class 11 | lwābuza | olwābuza | lwābuza | alubuzanga | olungabuzanga | lungabuzanga |
| class 14 | bābuza | obābuza | bābuza | abubuzanga | obungabuzanga | bungabuzanga |
| class 15 | kwābuza | okwābuza | kwābuza | akubuzanga | okungabuzanga | kungabuzanga |
| class 17 | kwābuza | okwābuza | kwābuza | akubuzanga | okungabuzanga | kungabuzanga |
| potential | ||||||
| positive absolute | positive relative | positive participial | negative absolute | negative relative | negative participial | |
| 1st singular | ngingabuza | — | ngingabuza | ngingebuze | — | ngingebuze |
| 2nd singular | ungabuza | — | ungabuza | ungebuze | — | ungebuze |
| 1st plural | singabuza | — | singabuza | singebuze | — | singebuze |
| 2nd plural | ningabuza | — | ningabuza | ningebuze | — | ningebuze |
| class 1 | angabuza | — | engabuza | angebuze | — | engebuze |
| class 2 | bangabuza | — | bengabuza | bangebuze | — | bengebuze |
| class 3 | ungabuza | — | ungabuza | ungebuze | — | ungebuze |
| class 4 | ingabuza | — | ingabuza | ingebuze | — | ingebuze |
| class 5 | lingabuza | — | lingabuza | lingebuze | — | lingebuze |
| class 6 | angabuza | — | engabuza | angebuze | — | engebuze |
| class 7 | singabuza | — | singabuza | singebuze | — | singebuze |
| class 8 | zingabuza | — | zingabuza | zingebuze | — | zingebuze |
| class 9 | ingabuza | — | ingabuza | ingebuze | — | ingebuze |
| class 10 | zingabuza | — | zingabuza | zingebuze | — | zingebuze |
| class 11 | lungabuza | — | lungabuza | lungebuze | — | lungebuze |
| class 14 | bungabuza | — | bungabuza | bungebuze | — | bungebuze |
| class 15 | kungabuza | — | kungabuza | kungebuze | — | kungebuze |
| class 17 | kungabuza | — | kungabuza | kungebuze | — | kungebuze |
| immediate future | ||||||
| positive absolute | positive relative | positive participial | negative absolute | negative relative | negative participial | |
| 1st singular | ngizobuza | engizobuza | ngizobuza | angizubuza | engingezubuza | ngingezubuza |
| 2nd singular | uzobuza | ozobuza | uzobuza | awuzubuza | ongezubuza | ungezubuza |
| 1st plural | sizobuza | esizobuza | sizobuza | asizubuza | esingezubuza | singezubuza |
| 2nd plural | nizobuza | enizobuza | nizobuza | anizubuza | eningezubuza | ningezubuza |
| class 1 | uzobuza | ozobuza | ezobuza | akazubuza | ongezubuza | engezubuza |
| class 2 | bazobuza | abazobuza | bezobuza | abazubuza | abangezubuza | bengezubuza |
| class 3 | uzobuza | ozobuza | uzobuza | awuzubuza | ongezubuza | ungezubuza |
| class 4 | izobuza | ezobuza | izobuza | ayizubuza | engezubuza | ingezubuza |
| class 5 | lizobuza | elizobuza | lizobuza | alizubuza | elingezubuza | lingezubuza |
| class 6 | azobuza | azobuza | ezobuza | awazubuza | angezubuza | engezubuza |
| class 7 | sizobuza | esizobuza | sizobuza | asizubuza | esingezubuza | singezubuza |
| class 8 | zizobuza | ezizobuza | zizobuza | azizubuza | ezingezubuza | zingezubuza |
| class 9 | izobuza | ezobuza | izobuza | ayizubuza | engezubuza | ingezubuza |
| class 10 | zizobuza | ezizobuza | zizobuza | azizubuza | ezingezubuza | zingezubuza |
| class 11 | luzobuza | oluzobuza | luzobuza | aluzubuza | olungezubuza | lungezubuza |
| class 14 | buzobuza | obuzobuza | buzobuza | abuzubuza | obungezubuza | bungezubuza |
| class 15 | kuzobuza | okuzobuza | kuzobuza | akuzubuza | okungezubuza | kungezubuza |
| class 17 | kuzobuza | okuzobuza | kuzobuza | akuzubuza | okungezubuza | kungezubuza |
| remote future | ||||||
| positive absolute | positive relative | positive participial | negative absolute | negative relative | negative participial | |
| 1st singular | ngiyobuza | engiyobuza | ngiyobuza | angiyubuza | engingeyubuza | ngingeyubuza |
| 2nd singular | uyobuza | oyobuza | uyobuza | awuyubuza | ongeyubuza | ungeyubuza |
| 1st plural | siyobuza | esiyobuza | siyobuza | asiyubuza | esingeyubuza | singeyubuza |
| 2nd plural | niyobuza | eniyobuza | niyobuza | aniyubuza | eningeyubuza | ningeyubuza |
| class 1 | uyobuza | oyobuza | eyobuza | akayubuza | ongeyubuza | engeyubuza |
| class 2 | bayobuza | abayobuza | beyobuza | abayubuza | abangeyubuza | bengeyubuza |
| class 3 | uyobuza | oyobuza | uyobuza | awuyubuza | ongeyubuza | ungeyubuza |
| class 4 | iyobuza | eyobuza | iyobuza | ayiyubuza | engeyubuza | ingeyubuza |
| class 5 | liyobuza | eliyobuza | liyobuza | aliyubuza | elingeyubuza | lingeyubuza |
| class 6 | ayobuza | ayobuza | eyobuza | awayubuza | angeyubuza | engeyubuza |
| class 7 | siyobuza | esiyobuza | siyobuza | asiyubuza | esingeyubuza | singeyubuza |
| class 8 | ziyobuza | eziyobuza | ziyobuza | aziyubuza | ezingeyubuza | zingeyubuza |
| class 9 | iyobuza | eyobuza | iyobuza | ayiyubuza | engeyubuza | ingeyubuza |
| class 10 | ziyobuza | eziyobuza | ziyobuza | aziyubuza | ezingeyubuza | zingeyubuza |
| class 11 | luyobuza | oluyobuza | luyobuza | aluyubuza | olungeyubuza | lungeyubuza |
| class 14 | buyobuza | obuyobuza | buyobuza | abuyubuza | obungeyubuza | bungeyubuza |
| class 15 | kuyobuza | okuyobuza | kuyobuza | akuyubuza | okungeyubuza | kungeyubuza |
| class 17 | kuyobuza | okuyobuza | kuyobuza | akuyubuza | okungeyubuza | kungeyubuza |
| present subjunctive | ||||||
| positive | negative | |||||
| 1st singular | ngibuze | ngingabuzi | ||||
| 2nd singular | ubuze | ungabuzi | ||||
| 1st plural | sibuze | singabuzi | ||||
| 2nd plural | nibuze | ningabuzi | ||||
| class 1 | abuze | angabuzi | ||||
| class 2 | babuze | bangabuzi | ||||
| class 3 | ubuze | ungabuzi | ||||
| class 4 | ibuze | ingabuzi | ||||
| class 5 | libuze | lingabuzi | ||||
| class 6 | abuze | angabuzi | ||||
| class 7 | sibuze | singabuzi | ||||
| class 8 | zibuze | zingabuzi | ||||
| class 9 | ibuze | ingabuzi | ||||
| class 10 | zibuze | zingabuzi | ||||
| class 11 | lubuze | lungabuzi | ||||
| class 14 | bubuze | bungabuzi | ||||
| class 15 | kubuze | kungabuzi | ||||
| class 17 | kubuze | kungabuzi | ||||
| past subjunctive | ||||||
| positive | negative | |||||
| 1st singular | ngabuza | ngangabuza, angabuza, angangabuza | ||||
| 2nd singular | wabuza | wangabuza, awabuza, awangabuza | ||||
| 1st plural | sabuza | sangabuza, asabuza, asangabuza | ||||
| 2nd plural | nabuza | nangabuza, anabuza, anangabuza | ||||
| class 1 | wabuza | wangabuza, akabuza, akangabuza | ||||
| class 2 | babuza | bangabuza, ababuza, abangabuza | ||||
| class 3 | wabuza | wangabuza, awabuza, awangabuza | ||||
| class 4 | yabuza | yangabuza, ayabuza, ayangabuza | ||||
| class 5 | labuza | langabuza, alabuza, alangabuza | ||||
| class 6 | abuza | angabuza, awabuza, awangabuza | ||||
| class 7 | sabuza | sangabuza, asabuza, asangabuza | ||||
| class 8 | zabuza | zangabuza, azabuza, azangabuza | ||||
| class 9 | yabuza | yangabuza, ayabuza, ayangabuza | ||||
| class 10 | zabuza | zangabuza, azabuza, azangabuza | ||||
| class 11 | lwabuza | lwangabuza, alwabuza, alwangabuza | ||||
| class 14 | babuza | bangabuza, ababuza, abangabuza | ||||
| class 15 | kwabuza | kwangabuza, akwabuza, akwangabuza | ||||
| class 17 | kwabuza | kwangabuza, akwabuza, akwangabuza | ||||
References
- C. M. Doke, B. W. Vilakazi (1972) “ɓuza”, in Zulu-English Dictionary, →ISBN: “ɓuza (3.9)”