ceber
See also: çeber
Old Polish
Alternative forms
Etymology
Inherited from Proto-Slavic *čьbь̀rъ with mazuration. First attested in 1113.
Pronunciation
Noun
ceber m animacy unattested
- bucket, pail (large vessel for liquids)
- 1864 [1113], August Bielowski, editor, Monumenta Poloniae Historica. Pomniki Dziejowe Polski[1], volume I, page 397:
- De cem situlae, Sclavonice cebri
- [De cem situlae, Sclavonice czebry]
- 1885-2024 [1437], Jan Baudouina de Courtenay, Jan Karłowicz, Antoni Adam Kryńskiego, Malinowski Lucjan, editors, Prace Filologiczne[2], volume V, page 16:
- Czeber tina
- [Czeber tina]
- 1930 [c. 1455], “IV Reg”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)[3], 12, 13:
- Nye biwali s tich pyenyødzi wodny cebrowye
- [Nie bywali z tych pieniędzy wodni cebrowie]
- 1901 [1471], Materiały i Prace Komisji Językowej Akademii Umiejętności w Krakowie, volume V, page 102:
- Czebri idrias
- [Cebry idrias]
- 1901 [1471], Materiały i Prace Komisji Językowej Akademii Umiejętności w Krakowie, volume V, page 125:
- Czebri idrie
- [Dżebry idrie]
- 1856-1870 [1473], Antoni Zygmunt Helcel, editor, Starodawne Prawa Polskiego Pomniki[4], volume IX, number 856:
- Duo... cebry
- [Duo... dzebry]
- 1874 [1476], Monumenta Medii Aevi Historica res gestas Poloniae illustrantia. Pomniki Dziejowe Wieków Średnich do objaśnienia rzeczy polskich służące[5], volume XVI, page 845:
- Cum tinca al. s czebrem
- [Cum tinca al. s czebrem]
- 1892 [1494], Adolf Warschauer, editor, Sonder-Veröffentlichungen der historischen Gesellschaft für die Provinz Posen, volume I, Poznań, page 383:
- Za czebr et laboratori
- [Za czebr et laboratori]
- 1898-2024 [1497], Rocznik Krakowski[6], volume XVI, Krakow, page 65:
- Orca al. czebr
- [Orca al. czebr]
- 1442, Wokabularz Raczyńskich, Biblioteki Raczyńskich w Poznaniu, sygn. 1360/I, page 193v:
- Tina est instrvmentum ad portandum aquam aptum sc. czeber inde tinale
- [Tina est instrvmentum ad portandum aquam aptum sc. czeber inde tinale]
- c. 1500, Wokabularz lubiński, Lubiń: inkunabuł Archiwum Archidiecezjalnego w Gnieźnie, sygn. Inc. 78d., page 136r:
- Tena […] vel tenia […] extrema pars vitte qua dependent corone vitte sunt que crinibus innectuntur vel czber
- [Tena […] vel tenia […] extrema pars vitte qua dependent corone vitte sunt que crinibus innectuntur vel cber]
- c. 1500, Wokabularz lubiński, Lubiń: inkunabuł Archiwum Archidiecezjalnego w Gnieźnie, sygn. Inc. 78d., page 138r:
- Tina ein zuber czber albo czeber
- [Tina ein zuber czber albo ceber]
- c. 1500, Wokabularz lubiński, Lubiń: inkunabuł Archiwum Archidiecezjalnego w Gnieźnie, sygn. Inc. 78d., page 142r:
- Tunna czber vel vąnną
- [Tunna czber vel vąnną]
- bucket, pail (such a vessel used as a unit of measurement)
- 1868 [1435], Akta grodzkie i ziemskie z czasów Rzeczypospolitej Polskiej : z archiwum tak zwanego bernardyńskiego we Lwowie w skutek fundacyi śp. Alexandra hr. Stadnickiego[7], volume XII (quotation in Old Polish; overall work in Polish, Latin, and Old Polish), page 425:
- Viccum tritici al. dzber... dare debet
- [Viccum tritici al. dzber... dare debet]
- 1905, 1907, 1908 [1472], Theodorus Wierzbowski, editor, Matricularum Regni Poloniae summaria, excussis codicibus, qui in Chartophylacio Maximo Varsoviensi asservantur. P. 4, Sigismundi I regis tempora complectens (1507-1548). Vol. 3, Acta vicecancellariorum, 1533-1548[8], volume I, number 891:
- Casimirus rex... 4 tunnas al. czebri... salis minuti donat
- [Casimirus rex... 4 tunnas al. cebry... salis minuti donat]
Descendants
- Polish: ceber, cebr, cębr, czeber, czebr, dzber (Middle Polish), czeber (Kuyavia), cober (Central Greater Poland)
- Silesian: cuber
References
- Boryś, Wiesław (2005) “ceber”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
- Mańczak, Witold (2017) “ceber”, in Polski słownik etymologiczny (in Polish), Kraków: Polska Akademia Umiejętności, →ISBN
- Bańkowski, Andrzej (2000) “ceber”, in Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
- Sławski, Franciszek (1958-1965) “ceber”, in Jan Safarewicz, Andrzej Siudut, editors, Słownik etymologiczny języka polskiego [Etymological dictionary of the Polish language] (in Polish), Kraków: Towarzystwo Miłośników Języka Polskiego
- K. Nitsch, editor (1954), “Ceber, Cber, Cebr, Czber, Czeber, Czebr, Dzber, Dżber”, in Słownik staropolski (in Polish), volume 1, Warsaw: Polish Academy of Sciences, page 214
- B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “ceber, cber, cebr, czber, czeber, czebr, dzber, dżber”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN
- Ewa Deptuchowa, Mariusz Frodyma, Katarzyna Jasińska, Magdalena Klapper, Dorota Kołodziej, Mariusz Leńczuk, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, editors (2023), “Ceber, Cber”, in Rozariusze z polskimi glosami. Internetowa baza danych [Dictionaries of Polish glosses, an Internet database] (in Polish), Kraków: Pracownia Języka Staropolskiego Instytut Języka Polskiego Polskiej Akademii Nauk
Polish
Alternative forms
- cebr, cębr, czeber, czebr, dzber (Middle Polish)
- czeber (Kuyavia)
- cober (Central Greater Poland)
Etymology
Inherited from Old Polish ceber.
Pronunciation
- IPA(key): /ˈt͡sɛ.bɛr/
- (Greater Poland):
- (Central Greater Poland) IPA(key): /ˈt͡sɛ.bɛr/
- (Masovia):
- (Far Masovian) IPA(key): /ˈt͡sɛ.bɛr/
Audio: (file) - Rhymes: -ɛbɛr
- Syllabification: ce‧ber
- Homophone: Ceber
Noun
ceber m inan (diminutive ceberek or cebrzyk)
- bucket, pail (round vessel, usually wooden, with one or two handles, formerly used in rural households)
Declension
Declension of ceber
Derived terms
verbs
- lać jak z cebra impf
Further reading
- ceber in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
- ceber in Polish dictionaries at PWN
- Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “cebr, ceber, dzber, czebr”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
- Krystyna Siekierska (18.07.2022) “CEBER”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century]
- Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “ceber”, in Słownik języka polskiego
- Aleksander Zdanowicz (1861) “ceber”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
- J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1900), “ceber”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 1, Warsaw, page 256
- Jan Karłowicz (1900) “ceber”, in Słownik gwar polskich [Dictionary of Polish dialects] (in Polish), volume 1: A do E, Kraków: Akademia Umiejętności, page 161