chłop

Kashubian

Etymology

Inherited from Proto-Slavic *xolpъ.

Pronunciation

  • IPA(key): /ˈxwɔp/
  • Rhymes: -ɔp
  • Syllabification: chłop

Noun

chłop m pers (diminutive chłopik or chłopina, augmentative chłopiszcze, related adjective chłopsczi)

  1. man (male human)
    Synonym: mąż
  2. husband
    Synonym: mąż

Declension

Declension of chłop
singular plural
nominative chłop chłopi/chłopë
genitive chłopa chłopów
dative chłopù/chłopòwi chłopóm
accusative chłopa chłopów
instrumental chłopã chłopama
locative chłopie chłopach
vocative chłopie chłopi/chłopë

Further reading

  • Stefan Ramułt (1893) “Xłop”, in Słownik języka pomorskiego czyli kaszubskiego (in Kashubian), page 53
  • Jan Trepczyk (1994) “chłop”, in Słownik polsko-kaszubski (in Kashubian), volumes 1–2
  • Eùgeniusz Gòłąbk (2011) “chłop”, in Słownik Polsko-Kaszubski / Słowôrz Pòlskò-Kaszëbsczi[1]
  • chłop”, in Internetowi Słowôrz Kaszëbsczégò Jãzëka [Internet Dictionary of the Kashubian Language], Fundacja Kaszuby, 2022

Old Polish

Etymology

Inherited from Proto-Slavic *xolpъ. First attested in the 14th century.

Pronunciation

  • IPA(key): (10th–15th CE) /xɫɔp/
  • IPA(key): (15th CE) /xɫɔp/

Noun

chłop m animacy unattested (related adjective chłopi)

  1. (sometimes derogatory) peasant
    • 1910-2024 [1425], Rocznik Towarzystwa Heraldycznego we Lwowie[2], volume III, page 76:
      Zalowal Sandek... na Jarantha: Tego na tø zalugø, yszes mi prziganil... Tedi Jarant otpowedzal..., yszess ty mne pirvey rzekl, yszessz chlop, przetom tobie ja rze[k]l, isszess ti chlop
      [Żałował Sędek... na Jaranta: Tego na cię żałuję, iżeś mi przyganił... Tedy Jarant otpowiedział..., iżeś ty mnie pirwej rzekł, iżeś chłop, przetom tobie ja rze[k]ł, iżeś ty chłop]
    • 1462-1463, Wiersz o zabiciu Andrzeja Tęczyńskiego[3], line 3:
      A yaczy tho szly ludze myeszczanye cracovianye, zeby pana swego, wyelkyego choragyewnego, zabylyscze, chlopy, Andrzeya Thanczinskyego
      [A jacy to źli ludzie mieszczanie krakowianie, żeby pana swego, wielkiego chorągiewnego, zabiliście, chłopi, Andrzeja Tęczyńskiego!]
  2. (attested in Greater Poland) man (male human)
    Synonym: mężczyzna
    • 1881 [1460], “Wydanie krakowskie dzieła Jana z Turrekrematy Explanatio in Psalterium”, in Józef Przyborowski, editor, Przegląd Bibliograficzno-Archeologiczny. Dwutygodnik ilustrowany poświęcony bibliografii, archeologii, numizmatyce, heraldyce, historii, sztukom pięknym i literaturze, volume I, Bydgoszcz, page 187:
      Thocz boli, kyedi chlop kygyem glowa goly
      [Toć boli, kiedy chłop kijem głowę goli!]

Derived terms

nouns

Descendants

  • Polish: chłop
  • Silesian: chop, chłop (Southern Silesian)

References

  • Boryś, Wiesław (2005) “chłop”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
  • Sławski, Franciszek (1958-1965) “chłop”, in Jan Safarewicz, Andrzej Siudut, editors, Słownik etymologiczny języka polskiego [Etymological dictionary of the Polish language] (in Polish), Kraków: Towarzystwo Miłośników Języka Polskiego
  • Mańczak, Witold (2017) “chłop”, in Polski słownik etymologiczny (in Polish), Kraków: Polska Akademia Umiejętności, →ISBN
  • Bańkowski, Andrzej (2000) “chłop”, in Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
  • B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “chłop”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN

Polish

Etymology

Inherited from Old Polish chłop.

Pronunciation

 
  • IPA(key): /ˈxwɔp/
  • Audio 1:(file)
  • Audio 2:(file)
  • Rhymes: -ɔp
  • Syllabification: chłop

Noun

chłop m pers (female equivalent chłopka, diminutive chłopek, related adjective chłopski)

  1. (colloquial) farmer
    Synonym: rolnik
  2. (colloquial) guy, man
  3. (colloquial) boyfriend (longterm romantic partner)
  4. (historical or dialectal, Przemyśl) peasant
    Synonym: włościanin
  5. (obsolete) simpleton
    Synonyms: cham, prostak
  6. (obsolete or dialectal, Far Masovian) husband
    Synonym: mąż
    Mój chłop to straśnie łapcywy na jadło. (Far Masovian)My man is awfully hungry for food.
  7. (obsolete) attaboy; young gay blade
    Synonyms: chojrak, chwat, junak, śmiałek, zuch
  8. (Middle Polish, heraldry) man (representation of a man in a coat of arms)
  9. (Middle Polish, expressive) boy; son (male offspring)
    Synonyms: chłopiec, syn

Usage notes

Sense 2 sometimes uses the form chłopa with numerals larger than 5, e.g.: było tam pięciu chłopa (“there were five guys there”).

Declension

Derived terms

adjectives
nouns
proverbs
  • gówno chłopu, nie zegarek
verbs
  • chłopieć impf, schłopieć pf
adjectives
adverbs
  • chłopczykowo
  • chłopięco

Trivia

According to Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (1990), chłop is one of the most used words in Polish, appearing 4 times in scientific texts, 4 times in news, 12 times in essays, 35 times in fiction, and 29 times in plays, each out of a corpus of 100,000 words, totaling 84 times, making it the 755th most common word in a corpus of 500,000 words.[1]

References

  1. ^ Ida Kurcz (1990) “chłop”, in Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej [Frequency dictionary of the Polish language] (in Polish), volume 1, Kraków, Warszawa: Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego, page 46

Further reading

Silesian

Pronunciation

  • IPA(key): /ˈxwɔp/
  • Audio:(file)
  • Rhymes: -ɔp
  • Syllabification: chłop

Noun

chłop m pers

  1. (Southern Silesian) alternative form of chop

Declension

Declension of chłop
singular plural
nominative chłop chłopy
genitive chłopa chłopōw
dative chłopowi chłopōm
accusative chłopa chłopōw
instrumental chłopym chłopami
locative chłopie chłopach
vocative chłopie chłopy

Further reading