Navajo
Etymology
chʼí- (“out horizontally”) + -y- (3rd person object prefix) + -◌́- (ni-modal 3rd person subject prefix) + -ł- (classifier) + -tʼood (imperfective stem of root -TʼÓÓD, “to suck”).
Verb
chʼííłtʼood
- he/she is sucking or pumping it out horizontally (as water through a pipe)
Conjugation
Paradigm: Momentaneous (ni/ni), with partial da-shift.
| imperfective
|
singular
|
duoplural
|
plural
|
| 1st person
|
chʼíníshtʼood
|
chʼíniiltʼood
|
chʼídaniiltʼood
|
| 2nd person
|
chʼíníłtʼood
|
chʼínółtʼood
|
chʼídanołtʼood
|
| 3rd person
|
chʼííłtʼood
|
chʼídeíłtʼood
|
| 4th person
|
chʼíjíłtʼood
|
chʼídajíłtʼood
|
| perfective
|
singular
|
duoplural
|
plural
|
| 1st person
|
chʼíníłtʼóód
|
chʼíniiltʼóód
|
chʼídaniiltʼóód
|
| 2nd person
|
chʼííníłtʼóód
|
chʼínoołtʼóód
|
chʼídanoołtʼóód
|
| 3rd person
|
chʼíiníłtʼóód
|
chʼídeistʼóód
|
| 4th person
|
chʼízhníłtʼóód
|
chʼídajistʼóód
|
| future
|
singular
|
duoplural
|
plural
|
| 1st person
|
chʼídeeshtʼoł
|
chʼídiiltʼoł
|
chʼídadiiltʼoł
|
| 2nd person
|
chʼídííłtʼoł
|
chʼídoołtʼoł
|
chʼídadoołtʼoł
|
| 3rd person
|
chʼíidoołtʼoł
|
chʼídeidoołtʼoł
|
| 4th person
|
chʼízhdoołtʼoł
|
chʼídazhdoołtʼoł
|
Verbal stems
- IMPERFECTIVE: -tʼood
- PERFECTIVE: -tʼóód
- FUTURE: -tʼoł
- ITERATIVE: -tʼoʼ
- OPTATIVE: -tʼood