ciemierzyca

• czemierzyca

Inherited from Proto-Slavic *čemerica. First attested in 1419.

• IPA^(key): (10^th–15^th CE) /t͡ɕʲɛmʲɛr̝it͡sʲa/
• IPA^(key): (15^th CE) /t͡ɕʲɛmʲɛr̝it͡sʲa/

ciemierzyca f

1. false hellebore (Veratrum)
   • 1900 [1419], Józef Rostafiński, editor, Symbola ad historiam naturalem medii aevi = Średniowieczna historya naturalna w Polsce. Ps 2‎^[1], number 5170:

     Czemyerzycza elleberos albus

     [Czemierzyca elleberos albus]

   • 1900 [1437], Józef Rostafiński, editor, Symbola ad historiam naturalem medii aevi = Średniowieczna historya naturalna w Polsce. Ps 2‎^[2], number 2583:

     Czemerzicza elleborus albus

     [Czemierzyca elleborus albus]

   • 1442, Wokabularz Raczyńskich, Biblioteki Raczyńskich w Poznaniu, sygn. 1360/I, page 95r:

     Elleborum uel elleberus est quedam substancia uel quedam herba que scabiem remouet vlg. *szemyerzycza

     [Elleborum uel elleberus est quedam substancia uel quedam herba que scabiem remouet vlg. *czemierzyca]

   • 1900 [1460], Józef Rostafiński, editor, Symbola ad historiam naturalem medii aevi = Średniowieczna historya naturalna w Polsce. Ps 2‎^[3], number 3515:

     Czyemyerzycza eleborum album

     [Ciemierzyca eleborum album]

   • 1900 [1464], Józef Rostafiński, editor, Symbola ad historiam naturalem medii aevi = Średniowieczna historya naturalna w Polsce. Ps 2‎^[4], number 4800:

     Czyemyerzicza eleborus

     [Ciemierzyca eleborus]

   • 1900 [c. 1465], Józef Rostafiński, editor, Symbola ad historiam naturalem medii aevi = Średniowieczna historya naturalna w Polsce. Ps 2‎^[5], number 3890:

     Czemyerzycza elleborus

     [Czemierzyca elleborus]

   • 1900 [1485], Józef Rostafiński, editor, Symbola ad historiam naturalem medii aevi = Średniowieczna historya naturalna w Polsce. Ps 2‎^[6], number 6047:

     Czyemyerzycza elle­ borus albus

     [Ciemierzyca elle­ borus albus]

   • 1900 [1419], Józef Rostafiński, editor, Symbola ad historiam naturalem medii aevi = Średniowieczna historya naturalna w Polsce. Ps 2‎^[7], number 5169:

     Czemyerzicza byala elleberos albus

     [Czemierzyca biała elleberos albus]

   • 1915 [XV med.], Jan Łoś, editor, Przegląd językowych zabytków staropolskich do r. 1543‎^[8], page 516:

     Czemyerziczą byalą

     [Czemierzyca biała]

   • 1900 [1464], Józef Rostafiński, editor, Symbola ad historiam naturalem medii aevi = Średniowieczna historya naturalna w Polsce. Ps 2‎^[9], number 4936:

     Byala czemyerziczą eleborus alba

     [Biała czemierzyca eleborus alba]

   1. dust of this flower inducing sneezing
      • 1900 [1464], Józef Rostafiński, editor, Symbola ad historiam naturalem medii aevi = Średniowieczna historya naturalna w Polsce. Ps 2‎^[10], number 4935:

        Byala czemyerziczą condisi, pulvis ellebori albi

        [Biała czemierzyca condisi, pulvis ellebori albi]

      • 1900 [1478], Józef Rostafiński, editor, Symbola ad historiam naturalem medii aevi = Średniowieczna historya naturalna w Polsce. Ps 2‎^[11], number 1976:

        Byala cze­myerzycza condisi

        [Biała czemierzyca condisi]

2. (attested in Lesser Poland) false hellebore (Adonis vernalis)
   • 1900 [1485], Józef Rostafiński, editor, Symbola ad historiam naturalem medii aevi = Średniowieczna historya naturalna w Polsce. Ps 2‎^[12], number 6050:

     Czyemyerzycza elleborus niger

     [Ciemierzyca elleborus niger]

   • 1900 [1491], Józef Rostafiński, editor, Symbola ad historiam naturalem medii aevi = Średniowieczna historya naturalna w Polsce. Ps 2‎^[13], number 11051:

     Czemyerziczą eleborus niger

     [Czemierzyca eleborus niger]

   • 1874-1891 [XV p. post.], Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności‎^{[14], [15], [16]}, volume LIII, Krakow, page 63:

     Czyemyerzycza eleborum nigrum

     [Ciemierzyca eleborum nigrum]

   • 1900 [1484], Józef Rostafiński, editor, Symbola ad historiam naturalem medii aevi = Średniowieczna historya naturalna w Polsce. Ps 2‎^[17], number 6049:

     Czemyerzicza czarna elleborus niger

     [Czemierzyca czarna elleborus niger]

• Polish: ciemiężyca, ciemierzyca (less common), czemierzyca (obsolete)

• Bańkowski, Andrzej (2000) “ciemierzyca”, in Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
• K. Nitsch, editor (1955), “ciemierzyca, czemierzyca”, in Słownik staropolski (in Polish), volume 1, Warsaw: Polish Academy of Sciences, page 294
• B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “ciemierzyca, czemierzyca”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN
• Ewa Deptuchowa, Mariusz Frodyma, Katarzyna Jasińska, Magdalena Klapper, Dorota Kołodziej, Mariusz Leńczuk, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, editors (2023), “Ciemierzyca (?)”, in Rozariusze z polskimi glosami. Internetowa baza danych [Dictionaries of Polish glosses, an Internet database] (in Polish), Kraków: Pracownia Języka Staropolskiego Instytut Języka Polskiego Polskiej Akademii Nauk

• IPA^(key): /t͡ɕɛ.mjɛˈʐɘ.t͡sa/
• Rhymes: -ɘt͡sa
• Syllabification: cie‧mie‧rzy‧ca

ciemierzyca f

1. alternative form of ciemiężyca

• ciemierzyca in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• ciemierzyca in Polish dictionaries at PWN