ciepły

See also: Ciepły

Old Polish

Etymology

Inherited from Proto-Slavic *teplъ. First attested in the 15th century.

Pronunciation

  • IPA(key): (10th–15th CE) /t͡ɕʲɛpɫiː/
  • IPA(key): (15th CE) /t͡ɕʲɛpɫi/

Adjective

ciepły

  1. (hapax legomenon) warm (between hot and tepid)
    • 1971 [XV ex.], Felicja Wysocka, editor, Glosy i teksty polskie w XV-wiecznym rkpsie lekarskim ze zbiorów Bibliteki Jagiellońskiej nr 132/60 akc., page 45:
      Thedy pyeczy tho wszythko w goranczym pyeczw albo szmasz, albo posthaw v panwyczy, vancz pothym masz masczą czeplą
      [Tedy pieczy to wszytko w gorącym piecu albo smaż, albo postaw w panwicy, więc potym masz maścią ciepłą]

Derived terms

Descendants

  • Polish: ciepły
  • Silesian: ciepły

References

  • Boryś, Wiesław (2005) “ciepły”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
  • Mańczak, Witold (2017) “ciepły”, in Polski słownik etymologiczny (in Polish), Kraków: Polska Akademia Umiejętności, →ISBN
  • Bańkowski, Andrzej (2000) “ciepły”, in Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
  • Sławski, Franciszek (1958-1965) “ciepły”, in Jan Safarewicz, Andrzej Siudut, editors, Słownik etymologiczny języka polskiego [Etymological dictionary of the Polish language] (in Polish), Kraków: Towarzystwo Miłośników Języka Polskiego
  • Maciej Eder, Mariusz Frodyma, Magdalena Klapper, Dorota Kołodziej, Maria Kozłowska, Mariusz Leńczuk, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Wacław Twardzik, Zofia Wanicowa, Zofia Wojcikowa, Felicja Wysocka (2011) “ciepły”, in Ewa Deptuchowa, editor, Słownik staropolski - Suplement cz. I (verba absentia) [Old Polish Dictionary - Supplement] (in Polish), Kraków: LEXIS, →ISBN, page 8
  • B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “ciepły”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN

Polish

Etymology

Inherited from Old Polish ciepły.

Pronunciation

 
  • IPA(key): /ˈt͡ɕɛ.pwɘ/
  • Audio:(file)
  • Rhymes: -ɛpwɘ
  • Syllabification: cie‧pły
  • Homophone: Ciepły

Adjective

ciepły (comparative cieplejszy, superlative najcieplejszy, derived adverb ciepło, diminutive cieplutki or cieplusi or ciepluśki or ciepluchny or ciepluteńki or cieplusieńki)

  1. (of e.g. a thing) warm (having a temperature slightly higher than normal or normal for things of a certain type)
    Antonym: zimny
  2. (of e.g. a day) warm (characterized by an air temperature higher than low, but not very high)
    Antonym: zimny
  3. (of e.g. food) warm (cooked and served before having cooled down)
    Antonym: zimny
  4. (of e.g. clothing) warm (protecting against feeling cold on the body)
  5. (of e.g. a person) warm (making others happy or comfortable in their presence)
    1. (of e.g. a smile) warm (indicative of such a person)
  6. (of e.g. a voice) warm (pleasant to listen to)
  7. (of e.g. a color) warm (giving the impression of warmth)
    Antonym: zimny
  8. (colloquial, not comparable) gay (possessing sexual and/or romantic attraction towards people one perceives to be the same sex or gender as oneself)
    Synonym: homoseksualny
    Antonym: heteroseksualny
  9. (colloquial) hot (giving profit)
  10. (colloquial or dialectal, Near Masovian, Łukowiec, Masovian Voivodeship, Eastern Lublin, Rubczewice) wealthy, rich (having much)
    Synonyms: bogaty, posażny, zamożny
  11. (obsolete) hot (passionate, zealous)
    Synonym: gorliwy
  12. (Middle Polish, hapax legomenon, of a person) aging
    • 1597, A. Paxillus, Komedyja o Lizydzie[1], page D4v:
      Gdyż żadne krotochwile/ roſkoſzna mużyká/ Nie bárzo podweſela/ ćiepłego cżłeká.
      [Gdyż żadne krótochwile/rozkoszna muzyka/nie bardzo podwesela ciepłego człeka]
      When no moment, pleasant music doesn't really cheer up an aging person.

Declension

Derived terms

adjectives
nouns
verbs
verbs
  • olać ciepłym moczem pf, olewać ciepłym moczem impf
adjectives

Further reading

Silesian

Etymology

Inherited from Old Polish ciepły.

Pronunciation

  • IPA(key): /ˈt͡ɕɛ.pwɪ/
  • Rhymes: -ɛpwɪ
  • Syllabification: cie‧pły

Adjective

ciepły (comparative cieplejszy, superlative nojcieplejszy, derived adverb ciepło)

  1. warm

Declension

Declension of ciepły
singular plural
masculine neuter feminine virile nonvirile
animate inanimate
nominative ciepły ciepłe ciepłŏ ciepli ciepłe
genitive ciepłego ciepłyj ciepłych
dative ciepłymu ciepłyj ciepłym
accusative ciepłego ciepły ciepłe ciepłõ ciepłych ciepłe
instrumental ciepłym ciepłōm ciepłymi
locative ciepłym ciepłyj ciepłych
vocative ciepły ciepłe ciepłŏ ciepli ciepłe

Further reading

  • ciepły in dykcjonorz.eu
  • ciepły in silling.org
  • Henryk Jaroszewicz (2022) “ciepłŏ”, in Zasady pisowni języka śląskiego (in Polish), Siedlce: Wydawnictwo Naukowe IKR[i]BL, page 68
  • Eugeniusz Kosmała (2023) Dykcjōnôrz Polsko-Ślonskiy (in Silesian), section C, page 53