cząstka

Inherited from Proto-Slavic *čęstъka. By surface analysis, czãsc +‎ -ka.

• IPA^(key): /ˈt͡ʃɔ̃st.ka/
• Rhymes: -ɔ̃stka
• Syllabification: cząst‧ka

cząstka f (diminutive cząsteczka)

1. diminutive of czãsc

• Stefan Ramułt (1893) “čǫstka”, in Słownik języka pomorskiego czyli kaszubskiego (in Kashubian), page 22
• Eùgeniusz Gòłąbk (2011) “cząstka”, in Słownik Polsko-Kaszubski / Słowôrz Pòlskò-Kaszëbsczi‎^[1]
• “cząstka”, in Internetowi Słowôrz Kaszëbsczégò Jãzëka [Internet Dictionary of the Kashubian Language], Fundacja Kaszuby, 2022

Inherited from Proto-Slavic *čęstъka. By surface analysis, część +‎ -ka. First attested in the 15th century.

• IPA^(key): (10^th–15^th CE) /t͡ʃʲʲɑ̃stka/
• IPA^(key): (15^th CE) /t͡ʃʲʲɑ̃stka/

cząstka f

1. (attested in Masovia) diminutive of część
   • 1895 [1448–1450], Mikołaj Suled, edited by Franciszek Piekosiński, Tłumaczenia polskie statutów ziemskich, Kodeks Świętosławów, Warka, page 100:

     Dlusznik nyektoran czanstka swemu poziczczi zaplaczyl (debitor aliquam partem eiusdem debiti suo creditori exsolverat)

     [Dłużnik, niektorą cząstkę swemu pożyczcy zapłacił (debitor aliquam partem eiusdem debiti suo creditori exsolverat)]

   • 1950 [1468], Władysław Kuraszkiewicz, Adam Wolff, editors, Zapiski i roty polskie XV-XVI wieku z ksiąg sądowych ziemi warszawskiej, number 1315, Warsaw:

     Yakom ya nye pooral Katherzenyney roley gwalthem w yey czasthcze anym gey wszcodzyl yako pyancz kop

     [Jakom ja nie poorał Katerzeninej rolej gwałtem w jej cząstce anim jej uszkodził jako pięć kop]

2. one percent
   • 1930 [c. 1455], “Neh”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)‎^[2], 5, 11:

     Nawroczcyesz gym dzisz gich dzedzini y vynnyce gich y gich olyvye y domi gich, nye byerzøcz y se ssta czøstky pyenyødzi, zbosza, vyna y oleia, iøszescye bily obikly ot nych bracz, dacye za nye (reddite eis hodie agros suos..., quin potius et centesimam pecuniae..., quam exigere soletis ab eis, date pro illis)

     [Nawroćcież jim dziś jich dziedziny i winnice jich, i jich oliwie, i domy jich, nie bierząc i se sta cząstki pieniędzy, zboża, wina i oleja, jążeście byli obykli ot nich brać, dacie za nie (reddite eis hodie agros suos..., quin potius et centesimam pecuniae..., quam exigere soletis ab eis, date pro illis)]

3. partnership
   • 1424, Kanon mszy św., Canon missae., volume III, page 62:

     Naam tesz grzesznim slugam... cząstką nektorą y towariszstwo dacz raczy ss twoymy swątimi apostoli (partem aliquam et societatem donare digneris cum tuis sanctis apostolis)

     [Nam też grzesznym sługam... cząstkę niektorą i towarzystwo dać raczy z twoimi świętymi apostoły (partem aliquam et societatem donare digneris cum tuis sanctis apostolis)]

• Polish: cząstka

• B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “cząstka”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN

Inherited from Old Polish cząstka. By surface analysis, część +‎ -ka.

• Audio:

  (file)

• Rhymes: -ɔw̃stka
• Syllabification: cząst‧ka

cząstka f (diminutive cząsteczka)

1. diminutive of część
2. (physics) particle (elementary particle or subatomic particle)

• cząstka in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• cząstka in Polish dictionaries at PWN