dearbhaigh

Irish

Etymology

From Old Irish derbaid (“to certify, prove”)^[1] or derbaigid (“to confirm, verify”).^[2] By surface analysis, dearbh +‎ -igh.

Pronunciation

(Aran) IPA^(key): /ˈdʲɛɾʲfʲə/^[3]
(Ulster) IPA^(key): /ˈdʲaɾˠəwi/^[4]

Verb

dearbhaigh (present analytic dearbhaíonn, future analytic dearbhóidh, verbal noun dearbhú, past participle dearbhaithe)

(ambitransitive) to affirm, declare
(ambitransitive, law) to affirm
(transitive) to assert
(transitive) to confirm
(transitive, government, politics) to confirm, ratify
(transitive) to determine

Conjugation

conjugation of dearbhaigh (second conjugation)

tense	singular			plural			relative	autonomous
verbal noun	dearbhú
past participle	dearbhaithe
tense	first	second	third	first	second	third	relative	autonomous
indicative
present	dearbhaím	dearbhaíonn tú; dearbhaír^†	dearbhaíonn sé, sí	dearbhaímid; dearbhaíonn muid	dearbhaíonn sibh	dearbhaíonn siad; dearbhaíd^†	a dhearbhaíonn; a dhearbhaíos / a ndearbhaíonn*	dearbhaítear
past	dhearbhaigh mé; dhearbhaíos	dhearbhaigh tú; dhearbhaís	dhearbhaigh sé, sí	dhearbhaíomar; dhearbhaigh muid	dhearbhaigh sibh; dhearbhaíobhair	dhearbhaigh siad; dhearbhaíodar	a dhearbhaigh / ar dhearbhaigh*	dearbhaíodh
past habitual	dhearbhaínn / ndearbhaínn‡‡	dhearbhaíteá / ndearbhaíteá‡‡	dhearbhaíodh sé, sí / ndearbhaíodh sé, sí‡‡	dhearbhaímis; dhearbhaíodh muid / ndearbhaímis‡‡; ndearbhaíodh muid‡‡	dhearbhaíodh sibh / ndearbhaíodh sibh‡‡	dhearbhaídís; dhearbhaíodh siad / ndearbhaídís‡‡; ndearbhaíodh siad‡‡	a dhearbhaíodh / a ndearbhaíodh*	dhearbhaítí / ndearbhaítí‡‡
future	dearbhóidh mé; dearbhód; dearbhóchaidh mé^†	dearbhóidh tú; dearbhóir^†; dearbhóchaidh tú^†	dearbhóidh sé, sí; dearbhóchaidh sé, sí^†	dearbhóimid; dearbhóidh muid; dearbhóchaimid^†; dearbhóchaidh muid^†	dearbhóidh sibh; dearbhóchaidh sibh^†	dearbhóidh siad; dearbhóid^†; dearbhóchaidh siad^†	a dhearbhóidh; a dhearbhós; a dhearbhóchaidh^†; a dhearbhóchas^† / a ndearbhóidh; a ndearbhóchaidh^†	dearbhófar; dearbhóchar^†
conditional	dhearbhóinn; dhearbhóchainn^† / ndearbhóinn‡‡; ndearbhóchainn^†‡‡	dhearbhófá; dhearbhóchthá^† / ndearbhófá‡‡; ndearbhóchthá^†‡‡	dhearbhódh sé, sí; dhearbhóchadh sé, sí^† / ndearbhódh sé, sí‡‡; ndearbhóchadh sé, sí^†‡‡	dhearbhóimis; dhearbhódh muid; dhearbhóchaimis^†; dhearbhóchadh muid^† / ndearbhóimis‡‡; ndearbhódh muid‡‡; ndearbhóchaimis^†‡‡; ndearbhóchadh muid^†‡‡	dhearbhódh sibh; dhearbhóchadh sibh^† / ndearbhódh sibh‡‡; ndearbhóchadh sibh^†‡‡	dhearbhóidís; dhearbhódh siad; dhearbhóchadh siad^† / ndearbhóidís‡‡; ndearbhódh siad‡‡; ndearbhóchadh siad^†‡‡	a dhearbhódh; a dhearbhóchadh^† / a ndearbhódh; a ndearbhóchadh^†	dhearbhófaí; dhearbhóchthaí^† / ndearbhófaí‡‡; ndearbhóchthaí^†‡‡
subjunctive
present	go ndearbhaí mé; go ndearbhaíod^†	go ndearbhaí tú; go ndearbhaír^†	go ndearbhaí sé, sí	go ndearbhaímid; go ndearbhaí muid	go ndearbhaí sibh	go ndearbhaí siad; go ndearbhaíd^†	—	go ndearbhaítear
past	dá ndearbhaínn	dá ndearbhaíteá	dá ndearbhaíodh sé, sí	dá ndearbhaímis; dá ndearbhaíodh muid	dá ndearbhaíodh sibh	dá ndearbhaídís; dá ndearbhaíodh siad	—	dá ndearbhaítí
imperative
–	dearbhaím	dearbhaigh	dearbhaíodh sé, sí	dearbhaímis	dearbhaígí; dearbhaídh^†	dearbhaídís	—	dearbhaítear

* indirect relative
† archaic or dialect form
‡‡ dependent form used with particles that trigger eclipsis

Synonyms

(affirm, declare; assert; confirm; ratify): deimhnigh

((law) affirm; ratify): daingnigh, dearbhasc, fógair

Mutation

Mutated forms of *dearbhaigh*
radical	lenition	eclipsis
dearbhaigh	dhearbhaigh	ndearbhaigh

Note: Certain mutated forms of some words can never occur in standard Modern Irish.
All possible mutated forms are displayed for convenience.

References

^ Gregory Toner, Sharon Arbuthnot, Máire Ní Mhaonaigh, Marie-Luise Theuerkauf, Dagmar Wodtko, editors (2019), “derbaid”, in eDIL: Electronic Dictionary of the Irish Language
^ Gregory Toner, Sharon Arbuthnot, Máire Ní Mhaonaigh, Marie-Luise Theuerkauf, Dagmar Wodtko, editors (2019), “derbaigid”, in eDIL: Electronic Dictionary of the Irish Language
^ Finck, F. N. (1899) Die araner mundart [The Aran Dialect] (in German), Zweiter Band: Wörterbuch [Second volume: Dictionary], Marburg: Elwert’sche Verlagsbuchhandlung, page 77
^ Quiggin, E. C. (1906) A Dialect of Donegal, Cambridge University Press, § 138, page 54