deniz
Gagauz
Etymology
Inherited from Old Anatolian Turkish دَكِزْ (däŋiz), from Proto-Turkic *teŋiŕ, a derivation from *teŋ.[1] Compare Turkish deniz, Azerbaijani dəniz,[2] Turkmen deňiz.
Pronunciation
- IPA(key): /dʲeˈnis/
- Hyphenation: de‧niz
Noun
deniz (definite accusative denizi, plural denizlär)
- sea
- denizdä büük balık küçük balıı iyär
- in the sea big fish eats the little fish
Declension
| singular (tekil) | plural (çoğul) | |
|---|---|---|
| nominative (yalın) | deniz | denizlär |
| definite accusative (belirtme) | denizi | denizleri |
| dative (yönelme) | denizä | denizlerä |
| locative (bulunma) | denizdä | denizlerdä |
| ablative (çıkma) | denizdän | denizlerdän |
| genitive (tamlayan) | denizin | denizlerin |
Derived terms
- açık deniz
- deniz altı
- deniz aşırı
- deniz beegiri
- deniz dibi
- deniz kedisi
- deniz kızı
- deniz köpüü
- deniz yıldızı
- deniz yolları
- denizçi
Related terms
References
- ^ Nişanyan, Sevan (2002–) “deniz”, in Nişanyan Sözlük
- ^ András Rajki, A Concise Gagauz Dictionary with etymologies and Turkish, Azerbaijani, Crimean Tatar and Turkmen cognates, 2007
Further reading
- Ciachir, Mihail (1938) “deniz”, in Dicționar gagauzo (tiurco)–român pentru gagauzii din Basarabia (in Romanian), Chișinău, page 40
- Kopuşçu M. İ. , Todorova S. A. , Kiräkova T.İ., editors (2019), “deniz”, in Gagauzça-rusça sözlük: klaslar 5-12, Komrat: Gagauziya M.V. Maruneviç adına Bilim-Aaraştırma merkezi, →ISBN, page 52
- N. A Baskakov, editor (1972), “дениз”, in Gagauzsko-Russko-Moldavskij Slovarʹ [Gagauz-Russian-Moldovan Dictionary], Moskva: Izdatelʹstvo Sovetskaja Enciklopedija, →ISBN, page 139
- Mavrodi M. F., editor (2019), “eniz”, in Gagauzça-rusça sözlük: klaslar 1-4, Komrat: Gagauziya M.V. Maruneviç adına Bilim-Aaraştırma merkezi, →ISBN, page 26
Turkish
Etymology
From Ottoman Turkish دكز, دكیز (deñiz, “sea”), from Old Anatolian Turkish دَكِزْ (däŋiz), from Proto-Turkic *teŋiŕ, a derivation from *teŋ.[1] Compare Turkmen deňiz, Gagauz deniz, Azerbaijani dəniz.
Pronunciation
- IPA(key): /deˈniz/
Audio: (file) - Hyphenation: de‧niz
Noun
deniz (definite accusative denizi, plural denizler)
Declension
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Derived terms
- açık deniz (“high seas”)
- ana deniz
- ara deniz
- bulaşık deniz
- dâhilî deniz
- deniz altı
- denizaşırı (“overseas”)
- iç deniz
- inik deniz
- kabarık deniz
- ölü deniz
compound nouns
- deniz akıntısı
- deniz alası
- deniz ataşesi
- deniz aynası
- deniz basması
- deniz bilimi
- deniz boyu
- deniz buzu
- deniz çulluğu
- deniz depremi
- deniz feneri (“lighthouse”)
- deniz geçişi
- deniz hamamı
- deniz haritası
- deniz hırsızı
- deniz hukuku
- deniz iklimi
- deniz kabuğu (“seashell”)
- deniz kaplumbağası
- deniz kazı
- deniz kırlangıcı
- deniz kızı (“mermaid”)
- deniz kulağı
- deniz kurdu
- deniz kuvvetleri
- deniz marulu
- deniz mavisi
- deniz menekşesi
- deniz mili
- deniz motoru
- deniz otobüsü
- deniz ördeği
- deniz piyadesi
- deniz rezenesi
- deniz sarmaşığı
- deniz seviyesi
- deniz suyu
- deniz şortu (“swimshorts”)
- deniz tavşancılı
- deniz tutması
- deniz uçağı
- deniz üssü
- deniz yeli
- deniz yılanı
- deniz yolu
- deniz yosunu
- deniz yüksekliği
- denizaltı (“submarine”)
- denizanası (“jellyfish”)
- denizaslanı (“sea lion”)
- denizatı (“sea horse”)
- denizaygırı
- denizayısı
- denizçakısı
- denizgergedanı
- denizgülü
- denizgüzeli
- denizhıyarı
- denizısırganları
- denizibiği
- deniziğnesi
- denizineği
- denizkadayıfı
- denizkedisi
- denizkestanesi
- denizkızı
- denizkozalağı
- denizköpüğü
- denizkulağı
- denizlaleleri
- denizmaymunu
- denizörümceği
- denizpalamudu
- denizpelidi
- denizpırasası
- denizşakayığı
- deniztarağı
- deniztavşanı
- deniztilkisi
- denizüzümü
- denizyıldızı (“starfish”)
- Adriyatik Denizi (“Adriatic Sea”)
- Akdeniz (“Mediterranean Sea”)
- Baltık Denizi (“Baltic Sea”)
- Ege Denizi (“Aegean Sea”)
- Hazar Denizi (“Caspian Sea”)
- İrlanda Denizi (“Irish Sea”)
- Karadeniz (“Black Sea”)
- Kızıldeniz (“Red Sea”)
- Marmara Denizi (“Sea of Marmara”)
References
- ^ Nişanyan, Sevan (2002–) “deniz”, in Nişanyan Sözlük
Further reading
- “deniz”, in Turkish dictionaries, Türk Dil Kurumu
- Çağbayır, Yaşar (2007) “deniz”, in Ötüken Türkçe Sözlük (in Turkish), Istanbul: Ötüken Neşriyat, page 1159