hlwa
Swazi
Etymology
From Proto-Bantu *-còa.
Verb
-hlwa
- (intransitive) to become dark
Inflection
This verb needs an inflection-table template.
Zulu
Etymology
From Proto-Bantu *-còa.
Verb
-hlwa
- (intransitive) to become dark
Inflection
| positive | negative | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| infinitive | ukuhlwa | ukungahlwi | ||||
| imperative | ||||||
| simple | + object concord | |||||
| singular | yihlwa | -hlwe | ||||
| plural | yihlwani | -hlweni | ||||
| present | ||||||
| positive absolute | positive relative | positive participial | negative absolute | negative relative | negative participial | |
| 1st singular | ngiyahlwa, ngihlwa | engihlwayo, engihlwa | ngihlwa | angihlwi | engingahlwi | ngingahlwi |
| 2nd singular | uyahlwa, uhlwa | ohlwayo, ohlwa | uhlwa | awuhlwi | ongahlwi | ungahlwi |
| 1st plural | siyahlwa, sihlwa | esihlwayo, esihlwa | sihlwa | asihlwi | esingahlwi | singahlwi |
| 2nd plural | niyahlwa, nihlwa | enihlwayo, enihlwa | nihlwa | anihlwi | eningahlwi | ningahlwi |
| class 1 | uyahlwa, uhlwa | ohlwayo, ohlwa | ehlwa | akahlwi | ongahlwi | engahlwi |
| class 2 | bayahlwa, bahlwa | abahlwayo, abahlwa | behlwa | abahlwi | abangahlwi | bengahlwi |
| class 3 | uyahlwa, uhlwa | ohlwayo, ohlwa | uhlwa | awuhlwi | ongahlwi | ungahlwi |
| class 4 | iyahlwa, ihlwa | ehlwayo, ehlwa | ihlwa | ayihlwi | engahlwi | ingahlwi |
| class 5 | liyahlwa, lihlwa | elihlwayo, elihlwa | lihlwa | alihlwi | elingahlwi | lingahlwi |
| class 6 | ayahlwa, ahlwa | ahlwayo, ahlwa | ehlwa | awahlwi | angahlwi | engahlwi |
| class 7 | siyahlwa, sihlwa | esihlwayo, esihlwa | sihlwa | asihlwi | esingahlwi | singahlwi |
| class 8 | ziyahlwa, zihlwa | ezihlwayo, ezihlwa | zihlwa | azihlwi | ezingahlwi | zingahlwi |
| class 9 | iyahlwa, ihlwa | ehlwayo, ehlwa | ihlwa | ayihlwi | engahlwi | ingahlwi |
| class 10 | ziyahlwa, zihlwa | ezihlwayo, ezihlwa | zihlwa | azihlwi | ezingahlwi | zingahlwi |
| class 11 | luyahlwa, luhlwa | oluhlwayo, oluhlwa | luhlwa | aluhlwi | olungahlwi | lungahlwi |
| class 14 | buyahlwa, buhlwa | obuhlwayo, obuhlwa | buhlwa | abuhlwi | obungahlwi | bungahlwi |
| class 15 | kuyahlwa, kuhlwa | okuhlwayo, okuhlwa | kuhlwa | akuhlwi | okungahlwi | kungahlwi |
| class 17 | kuyahlwa, kuhlwa | okuhlwayo, okuhlwa | kuhlwa | akuhlwi | okungahlwi | kungahlwi |
| recent past | ||||||
| positive absolute | positive relative | positive participial | negative absolute | negative relative | negative participial | |
| 1st singular | ngihlwile, ngihlwē | engihlwile, engihlwē | ngihlwile, ngihlwē | angihlwanga | engingahlwanga | ngingahlwanga |
| 2nd singular | uhlwile, uhlwē | ohlwile, ohlwē | uhlwile, uhlwē | awuhlwanga | ongahlwanga | ungahlwanga |
| 1st plural | sihlwile, sihlwē | esihlwile, esihlwē | sihlwile, sihlwē | asihlwanga | esingahlwanga | singahlwanga |
| 2nd plural | nihlwile, nihlwē | enihlwile, enihlwē | nihlwile, nihlwē | anihlwanga | eningahlwanga | ningahlwanga |
| class 1 | uhlwile, uhlwē | ohlwile, ohlwē | ehlwile, ehlwē | akahlwanga | ongahlwanga | engahlwanga |
| class 2 | bahlwile, bahlwē | abahlwile, abahlwē | behlwile, behlwē | abahlwanga | abangahlwanga | bengahlwanga |
| class 3 | uhlwile, uhlwē | ohlwile, ohlwē | uhlwile, uhlwē | awuhlwanga | ongahlwanga | ungahlwanga |
| class 4 | ihlwile, ihlwē | ehlwile, ehlwē | ihlwile, ihlwē | ayihlwanga | engahlwanga | ingahlwanga |
| class 5 | lihlwile, lihlwē | elihlwile, elihlwē | lihlwile, lihlwē | alihlwanga | elingahlwanga | lingahlwanga |
| class 6 | ahlwile, ahlwē | ahlwile, ahlwē | ehlwile, ehlwē | awahlwanga | angahlwanga | engahlwanga |
| class 7 | sihlwile, sihlwē | esihlwile, esihlwē | sihlwile, sihlwē | asihlwanga | esingahlwanga | singahlwanga |
| class 8 | zihlwile, zihlwē | ezihlwile, ezihlwē | zihlwile, zihlwē | azihlwanga | ezingahlwanga | zingahlwanga |
| class 9 | ihlwile, ihlwē | ehlwile, ehlwē | ihlwile, ihlwē | ayihlwanga | engahlwanga | ingahlwanga |
| class 10 | zihlwile, zihlwē | ezihlwile, ezihlwē | zihlwile, zihlwē | azihlwanga | ezingahlwanga | zingahlwanga |
| class 11 | luhlwile, luhlwē | oluhlwile, oluhlwē | luhlwile, luhlwē | aluhlwanga | olungahlwanga | lungahlwanga |
| class 14 | buhlwile, buhlwē | obuhlwile, obuhlwē | buhlwile, buhlwē | abuhlwanga | obungahlwanga | bungahlwanga |
| class 15 | kuhlwile, kuhlwē | okuhlwile, okuhlwē | kuhlwile, kuhlwē | akuhlwanga | okungahlwanga | kungahlwanga |
| class 17 | kuhlwile, kuhlwē | okuhlwile, okuhlwē | kuhlwile, kuhlwē | akuhlwanga | okungahlwanga | kungahlwanga |
| remote past | ||||||
| positive absolute | positive relative | positive participial | negative absolute | negative relative | negative participial | |
| 1st singular | ngāhlwa | engāhlwa | ngāhlwa | angihlwanga | engingahlwanga | ngingahlwanga |
| 2nd singular | wāhlwa | owāhlwa | wāhlwa | awuhlwanga | ongahlwanga | ungahlwanga |
| 1st plural | sāhlwa | esāhlwa | sāhlwa | asihlwanga | esingahlwanga | singahlwanga |
| 2nd plural | nāhlwa | enāhlwa | nāhlwa | anihlwanga | eningahlwanga | ningahlwanga |
| class 1 | wāhlwa | owāhlwa | āhlwa | akahlwanga | ongahlwanga | engahlwanga |
| class 2 | bāhlwa | abāhlwa | bāhlwa | abahlwanga | abangahlwanga | bengahlwanga |
| class 3 | wāhlwa | owāhlwa | wāhlwa | awuhlwanga | ongahlwanga | ungahlwanga |
| class 4 | yāhlwa | eyāhlwa | yāhlwa | ayihlwanga | engahlwanga | ingahlwanga |
| class 5 | lāhlwa | elāhlwa | lāhlwa | alihlwanga | elingahlwanga | lingahlwanga |
| class 6 | āhlwa | āhlwa | āhlwa | awahlwanga | angahlwanga | engahlwanga |
| class 7 | sāhlwa | esāhlwa | sāhlwa | asihlwanga | esingahlwanga | singahlwanga |
| class 8 | zāhlwa | ezāhlwa | zāhlwa | azihlwanga | ezingahlwanga | zingahlwanga |
| class 9 | yāhlwa | eyāhlwa | yāhlwa | ayihlwanga | engahlwanga | ingahlwanga |
| class 10 | zāhlwa | ezāhlwa | zāhlwa | azihlwanga | ezingahlwanga | zingahlwanga |
| class 11 | lwāhlwa | olwāhlwa | lwāhlwa | aluhlwanga | olungahlwanga | lungahlwanga |
| class 14 | bāhlwa | obāhlwa | bāhlwa | abuhlwanga | obungahlwanga | bungahlwanga |
| class 15 | kwāhlwa | okwāhlwa | kwāhlwa | akuhlwanga | okungahlwanga | kungahlwanga |
| class 17 | kwāhlwa | okwāhlwa | kwāhlwa | akuhlwanga | okungahlwanga | kungahlwanga |
| potential | ||||||
| positive absolute | positive relative | positive participial | negative absolute | negative relative | negative participial | |
| 1st singular | ngingahlwa | — | ngingahlwa | ngingehlwe | — | ngingehlwe |
| 2nd singular | ungahlwa | — | ungahlwa | ungehlwe | — | ungehlwe |
| 1st plural | singahlwa | — | singahlwa | singehlwe | — | singehlwe |
| 2nd plural | ningahlwa | — | ningahlwa | ningehlwe | — | ningehlwe |
| class 1 | angahlwa | — | engahlwa | angehlwe | — | engehlwe |
| class 2 | bangahlwa | — | bengahlwa | bangehlwe | — | bengehlwe |
| class 3 | ungahlwa | — | ungahlwa | ungehlwe | — | ungehlwe |
| class 4 | ingahlwa | — | ingahlwa | ingehlwe | — | ingehlwe |
| class 5 | lingahlwa | — | lingahlwa | lingehlwe | — | lingehlwe |
| class 6 | angahlwa | — | engahlwa | angehlwe | — | engehlwe |
| class 7 | singahlwa | — | singahlwa | singehlwe | — | singehlwe |
| class 8 | zingahlwa | — | zingahlwa | zingehlwe | — | zingehlwe |
| class 9 | ingahlwa | — | ingahlwa | ingehlwe | — | ingehlwe |
| class 10 | zingahlwa | — | zingahlwa | zingehlwe | — | zingehlwe |
| class 11 | lungahlwa | — | lungahlwa | lungehlwe | — | lungehlwe |
| class 14 | bungahlwa | — | bungahlwa | bungehlwe | — | bungehlwe |
| class 15 | kungahlwa | — | kungahlwa | kungehlwe | — | kungehlwe |
| class 17 | kungahlwa | — | kungahlwa | kungehlwe | — | kungehlwe |
| immediate future | ||||||
| positive absolute | positive relative | positive participial | negative absolute | negative relative | negative participial | |
| 1st singular | ngizokuhlwa | engizokuhlwa | ngizokuhlwa | angizukuhlwa | engingezukuhlwa | ngingezukuhlwa |
| 2nd singular | uzokuhlwa | ozokuhlwa | uzokuhlwa | awuzukuhlwa | ongezukuhlwa | ungezukuhlwa |
| 1st plural | sizokuhlwa | esizokuhlwa | sizokuhlwa | asizukuhlwa | esingezukuhlwa | singezukuhlwa |
| 2nd plural | nizokuhlwa | enizokuhlwa | nizokuhlwa | anizukuhlwa | eningezukuhlwa | ningezukuhlwa |
| class 1 | uzokuhlwa | ozokuhlwa | ezokuhlwa | akazukuhlwa | ongezukuhlwa | engezukuhlwa |
| class 2 | bazokuhlwa | abazokuhlwa | bezokuhlwa | abazukuhlwa | abangezukuhlwa | bengezukuhlwa |
| class 3 | uzokuhlwa | ozokuhlwa | uzokuhlwa | awuzukuhlwa | ongezukuhlwa | ungezukuhlwa |
| class 4 | izokuhlwa | ezokuhlwa | izokuhlwa | ayizukuhlwa | engezukuhlwa | ingezukuhlwa |
| class 5 | lizokuhlwa | elizokuhlwa | lizokuhlwa | alizukuhlwa | elingezukuhlwa | lingezukuhlwa |
| class 6 | azokuhlwa | azokuhlwa | ezokuhlwa | awazukuhlwa | angezukuhlwa | engezukuhlwa |
| class 7 | sizokuhlwa | esizokuhlwa | sizokuhlwa | asizukuhlwa | esingezukuhlwa | singezukuhlwa |
| class 8 | zizokuhlwa | ezizokuhlwa | zizokuhlwa | azizukuhlwa | ezingezukuhlwa | zingezukuhlwa |
| class 9 | izokuhlwa | ezokuhlwa | izokuhlwa | ayizukuhlwa | engezukuhlwa | ingezukuhlwa |
| class 10 | zizokuhlwa | ezizokuhlwa | zizokuhlwa | azizukuhlwa | ezingezukuhlwa | zingezukuhlwa |
| class 11 | luzokuhlwa | oluzokuhlwa | luzokuhlwa | aluzukuhlwa | olungezukuhlwa | lungezukuhlwa |
| class 14 | buzokuhlwa | obuzokuhlwa | buzokuhlwa | abuzukuhlwa | obungezukuhlwa | bungezukuhlwa |
| class 15 | kuzokuhlwa | okuzokuhlwa | kuzokuhlwa | akuzukuhlwa | okungezukuhlwa | kungezukuhlwa |
| class 17 | kuzokuhlwa | okuzokuhlwa | kuzokuhlwa | akuzukuhlwa | okungezukuhlwa | kungezukuhlwa |
| remote future | ||||||
| positive absolute | positive relative | positive participial | negative absolute | negative relative | negative participial | |
| 1st singular | ngiyokuhlwa | engiyokuhlwa | ngiyokuhlwa | angiyukuhlwa | engingeyukuhlwa | ngingeyukuhlwa |
| 2nd singular | uyokuhlwa | oyokuhlwa | uyokuhlwa | awuyukuhlwa | ongeyukuhlwa | ungeyukuhlwa |
| 1st plural | siyokuhlwa | esiyokuhlwa | siyokuhlwa | asiyukuhlwa | esingeyukuhlwa | singeyukuhlwa |
| 2nd plural | niyokuhlwa | eniyokuhlwa | niyokuhlwa | aniyukuhlwa | eningeyukuhlwa | ningeyukuhlwa |
| class 1 | uyokuhlwa | oyokuhlwa | eyokuhlwa | akayukuhlwa | ongeyukuhlwa | engeyukuhlwa |
| class 2 | bayokuhlwa | abayokuhlwa | beyokuhlwa | abayukuhlwa | abangeyukuhlwa | bengeyukuhlwa |
| class 3 | uyokuhlwa | oyokuhlwa | uyokuhlwa | awuyukuhlwa | ongeyukuhlwa | ungeyukuhlwa |
| class 4 | iyokuhlwa | eyokuhlwa | iyokuhlwa | ayiyukuhlwa | engeyukuhlwa | ingeyukuhlwa |
| class 5 | liyokuhlwa | eliyokuhlwa | liyokuhlwa | aliyukuhlwa | elingeyukuhlwa | lingeyukuhlwa |
| class 6 | ayokuhlwa | ayokuhlwa | eyokuhlwa | awayukuhlwa | angeyukuhlwa | engeyukuhlwa |
| class 7 | siyokuhlwa | esiyokuhlwa | siyokuhlwa | asiyukuhlwa | esingeyukuhlwa | singeyukuhlwa |
| class 8 | ziyokuhlwa | eziyokuhlwa | ziyokuhlwa | aziyukuhlwa | ezingeyukuhlwa | zingeyukuhlwa |
| class 9 | iyokuhlwa | eyokuhlwa | iyokuhlwa | ayiyukuhlwa | engeyukuhlwa | ingeyukuhlwa |
| class 10 | ziyokuhlwa | eziyokuhlwa | ziyokuhlwa | aziyukuhlwa | ezingeyukuhlwa | zingeyukuhlwa |
| class 11 | luyokuhlwa | oluyokuhlwa | luyokuhlwa | aluyukuhlwa | olungeyukuhlwa | lungeyukuhlwa |
| class 14 | buyokuhlwa | obuyokuhlwa | buyokuhlwa | abuyukuhlwa | obungeyukuhlwa | bungeyukuhlwa |
| class 15 | kuyokuhlwa | okuyokuhlwa | kuyokuhlwa | akuyukuhlwa | okungeyukuhlwa | kungeyukuhlwa |
| class 17 | kuyokuhlwa | okuyokuhlwa | kuyokuhlwa | akuyukuhlwa | okungeyukuhlwa | kungeyukuhlwa |
| present subjunctive | ||||||
| positive | negative | |||||
| 1st singular | ngihlwe | ngingahlwi | ||||
| 2nd singular | uhlwe | ungahlwi | ||||
| 1st plural | sihlwe | singahlwi | ||||
| 2nd plural | nihlwe | ningahlwi | ||||
| class 1 | ahlwe | angahlwi | ||||
| class 2 | bahlwe | bangahlwi | ||||
| class 3 | uhlwe | ungahlwi | ||||
| class 4 | ihlwe | ingahlwi | ||||
| class 5 | lihlwe | lingahlwi | ||||
| class 6 | ahlwe | angahlwi | ||||
| class 7 | sihlwe | singahlwi | ||||
| class 8 | zihlwe | zingahlwi | ||||
| class 9 | ihlwe | ingahlwi | ||||
| class 10 | zihlwe | zingahlwi | ||||
| class 11 | luhlwe | lungahlwi | ||||
| class 14 | buhlwe | bungahlwi | ||||
| class 15 | kuhlwe | kungahlwi | ||||
| class 17 | kuhlwe | kungahlwi | ||||
| past subjunctive | ||||||
| positive | negative | |||||
| 1st singular | ngahlwa | ngangahlwa, angahlwa, angangahlwa | ||||
| 2nd singular | wahlwa | wangahlwa, awahlwa, awangahlwa | ||||
| 1st plural | sahlwa | sangahlwa, asahlwa, asangahlwa | ||||
| 2nd plural | nahlwa | nangahlwa, anahlwa, anangahlwa | ||||
| class 1 | wahlwa | wangahlwa, akahlwa, akangahlwa | ||||
| class 2 | bahlwa | bangahlwa, abahlwa, abangahlwa | ||||
| class 3 | wahlwa | wangahlwa, awahlwa, awangahlwa | ||||
| class 4 | yahlwa | yangahlwa, ayahlwa, ayangahlwa | ||||
| class 5 | lahlwa | langahlwa, alahlwa, alangahlwa | ||||
| class 6 | ahlwa | angahlwa, awahlwa, awangahlwa | ||||
| class 7 | sahlwa | sangahlwa, asahlwa, asangahlwa | ||||
| class 8 | zahlwa | zangahlwa, azahlwa, azangahlwa | ||||
| class 9 | yahlwa | yangahlwa, ayahlwa, ayangahlwa | ||||
| class 10 | zahlwa | zangahlwa, azahlwa, azangahlwa | ||||
| class 11 | lwahlwa | lwangahlwa, alwahlwa, alwangahlwa | ||||
| class 14 | bahlwa | bangahlwa, abahlwa, abangahlwa | ||||
| class 15 | kwahlwa | kwangahlwa, akwahlwa, akwangahlwa | ||||
| class 17 | kwahlwa | kwangahlwa, akwahlwa, akwangahlwa | ||||
References
- C. M. Doke, B. W. Vilakazi (1972) “hlwa”, in Zulu-English Dictionary, →ISBN: “hlwa”