izcils
Latvian
Etymology
Originally the past participle of a verb *izcilt, from cilt (“to rise”), still attested dialectally (cf. celties “to rise” from transitive celt “to raise”). The original meaning was thus “raised, risen (above others)” > “outstanding.”[1]
Pronunciation
- IPA(key): [istsils]
Audio: (file)
Adjective
izcils (definite izcilais, comparative izcilāks, superlative visizcilākais, adverb izcili, izcilu, izcilus)
- (of people) great, excellent, outstanding, brilliant (having great, above average capacity, skill)
- izcils zinātnieks ― great, outstanding scientist, scholar
- izcils sportists ― great, outstanding athlete
- kādas lieliskas rakstura īpašības bija piemitušas šim izcilajam puisim! ― what great character qualities this excellent boy has!
- izcilais igauņu valodnieks... atzīmēja savu 85. dzimšanas dienu ― the great Estonian linguist... celebrated his 85. birthday
- great, excellent, outstanding (above average in quality, importance, significance)
- izcils panākums ― a great success
- izcilas spējas ― excellent skills
- izcili sasniegumi ― outstanding achievements
- izcila loma ― a prominent role
- izcils skaistums ― outstanding beauty
- Mierlauks nebija vis kaut kāds teorētiķis, bet izcils, liels talants ― Mierlauks was not some theoretician, but an outstanding, great talent
- latviešu tautas garīgās kultūras izcilākie paraugi rodami lietišķajā mākslā ― the most outstanding examples of the spiritual culture of the Latvian people can be found in applied arts
- humoram ir izcila nozīme jau bērna dzīvē ― humor has a very important role already in a child's life (let alone an adult's)
Declension
| masculine (vīriešu dzimte) | feminine (sieviešu dzimte) | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| singular | plural | singular | plural | ||
| nominative | izcils | izcili | izcila | izcilas | |
| genitive | izcila | izcilu | izcilas | izcilu | |
| dative | izcilam | izciliem | izcilai | izcilām | |
| accusative | izcilu | izcilus | izcilu | izcilas | |
| instrumental | izcilu | izciliem | izcilu | izcilām | |
| locative | izcilā | izcilos | izcilā | izcilās | |
| vocative | — | — | — | — | |
| masculine (vīriešu dzimte) | feminine (sieviešu dzimte) | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| singular | plural | singular | plural | ||
| nominative | izcilais | izcilie | izcilā | izcilās | |
| genitive | izcilā | izcilo | izcilās | izcilo | |
| dative | izcilajam | izcilajiem | izcilajai | izcilajām | |
| accusative | izcilo | izcilos | izcilo | izcilās | |
| instrumental | izcilo | izcilajiem | izcilo | izcilajām | |
| locative | izcilajā | izcilajos | izcilajā | izcilajās | |
| vocative | izcilo, izcilais | izcilie | izcilo, izcilā | izcilās | |
Synonyms
Derived terms
References
- ^ Karulis, Konstantīns (1992) “celt, cilts”, in Latviešu Etimoloģijas Vārdnīca [Latvian Etymological Dictionary][1] (in Latvian), Rīga: AVOTS, →ISBN